Βανίλια υποβρύχιο

Του Κωνσταντίνου Μάγνη, Διευθυντή Σύνταξης της εφημερίδας «Πελοπόννησος».

 

Είναι μια αναμέτρηση του αξιακού σου συστήματος με τη συμπλεγματική πλευρά του εαυτού σου. Η τελευταία σε εξωθεί σε μια βάναυση χαιρεκακία για τον οικτρό θάνατο των επιβατών του γνωστού μοιραίου υποβρυχίου. Αλλά ο Ανθρωπος μέσα σου, σε φρενάρει. Ναι, ήταν απύθμενη αλαζονεία να μετατρέπεις το χρήμα σου σε ψυχαγωγικό εισιτήριο επί των δραμάτων της ιστορίας και σαν εργαλείο χειραγώγησης των δυνάμεων της φύσης όχι για το καλό του πολιτισμού αλλά για το χάζι.

Αστερίσκος: Η καταβύθιση των απύθμενων. Ακραία ειρωνεία. Από την άλλη, δεν νοείται καμία ικανοποίηση απέναντι σε ένα δράμα. Ούτε η δική σου δηλαδή, αφού ούτε η δική τους. Απέναντι στις συμφορές κατ’ αρχάς αποκαλύπτεσαι, βγάζεις δηλαδή το καπέλο σου με σεβασμό απέναντι στην απόφανση της μοίρας. Αυτό σου επιβάλλει το ήθος, υπέρ του οποίου άλλωστε κόπτεσαι. Το ήθος είναι εν τέλει μια βίωση του μέτρου. Αρχαία υπόθεση.

Ηταν μια βαβέλ όχι εις ύψος, αλλά εις βάθος. Αστερίσκος Νο2: Η ύβρις των αρχαίων επερχόταν όταν ο άνθρωπος εξύψωνε τον εαυτό του προπετώς πάνω από το ανθρώπινο. Εμπαινε στο μάτι των θεών. Εδώ η ύβρις είχε ανάποδη κατεύθυνση. Οι αρχαίοι δεν το είχαν σκεφτεί.

Το συνέλαβε ο Βερν, στις 20.000 Λεύγες Υπό τη Θάλασσα. Εκεί ο αλαζών πλοίαρχος Νέμο μπλέκει με ένα τεράστιο χταπόδι. Οσο μεγαλύτερη η μεγαλαυχία σου, τόσο θηριωδέστερη η ποινή την οποία παρασκευάζεις στον εαυτό σου με τα ίδια σου τα χέρια.Οσο περισσότερη η μεγαλομανία σου, τόσο μεγαλύτερο νούμερο χταπόδι θα στην πέσει. Απορία: Ηταν ο Βερν προφήτης ή μήπως ηθικός αυτουργός.

Κάτι τέτοια αναγνώσματα βάζουν ιδέες στα κεφάλια. Μεγαλέξαντροι, Ταμερλάνοι, Πυραμίδες των Φαραώ. Και Τιτανικοί. Γύρισε ο Κάμερον την ταινία και βάλθηκε η υδρόγειος να καταναλώνει πτυχές της τραγωδίας. Η οποία ήταν μια οικτρή εκδοχή τραγικής ειρωνείας: Μια συντριβή που όχι απλώς επήλθε σε στιγμές εκκωφαντικής αμεριμνησίας και πεποίθησης απόλυτης ασφάλειας, αλλά επιπλέον συνέβη ακριβώς λόγω της αμεριμνησίας και της πλάνης: Προκάλεσαν την τύχη τους επειδή νόμιζαν πως είχαν δαμάσει τη φύση. Αλλά η πρόθεσή τους ήταν αγνή: Η πραγμάτωση του πανάρχαιου ονείρου για ένα αβύθιστο σκάφος, μια κατασκευή που θα αποτελούσε κοσμοϊστορικό βήμα για τον θαλασσοδαρμένο πολιτισμό. Στην περίπτωση του υποβρυχίου, πρόθεση ήταν το γουάου, η αδρεναλίνη, η ικανοποίηση μιας ακραίας νεοπλουτίστικης επιθυμίας, ένας μεγαλομπεμπισμός.

Πες την αλήθεια: Δεν υπάρχει άνθρωπος που απαρνιόταν τη δυνατότητα μιας οπτικής επαφής με το κατάλοιπο μιας εμβληματικής συμφοράς. Τα ερείπια της Πομπηιας, τα κύματα της Σαντορίνης, τα συντρίμμια του Τιτανικού, το μανιτάρι της Χιροσίμα. Όμως είναι άλλο πράγμα το δέος και η φυσική περιέργεια- και η ανθρώπινη ανάγκη να τα παντρέψεις-και άλλο ο Αυλωνιτισμός, το «έχω λεφτά εγώ».

Το υποβρύχιο χάθηκε χωρίς να προκαλέσει καν μια τρύπα στο νερό ή στην ιστορία. Το έλιωσαν σαν εντομάκι τα πόδια του ελέφαντα της βαρύτητας ενώ από τα ουράνια ακούστηκε ένας στιγμιαίος καγχασμός. Ηταν μια Όχι και Τόσο Ευγενική

Υπενθύμιση των ορίων όχι του Ανθρώπου, αλλά του ανθρώπου με άλφα μικρό.

Πάλι καλά: τα καταφέραμε να στενοχωρηθούμε.