Βασιλιάς μέχρι τέλους

Το στέμμα, το σκήπτρο, το ξίφος. Του Οθωνα. Βρέθηκαν στο Τατόι. Πώς βρέθηκαν; Κατά την έρευνα που διεξάγεται από την επιμέλεια του Υπουργείου Πολιτισμού προκειμένου να γίνει εντοπισμός και ταυτοποίηση του αρχειακού υλικού και των τεκμηρίων που υπάρχουν καταχωνιασμένα ή ατάκτως φυλαγμένα στην παλιά βασιλική κατοικία. Πώς είναι το σωστό: Παλιά πρώην βασιλική κατοικία; Πρώην παλιά βασιλική κατοικία; Παλιά βασιλική πρώην κατοικία; Εν πάση περιπτώσει, στην κατοικία όπου διέμεναν οι άνθρωποι που διατέλεσαν βασιλείς. Συνεννοηθήκαμε.

Ο Οθων έφυγε έπειτα από κίνημα. Δεν έφυγε βιαστικά ώστε να ξεχάσει κοτζάμ στέμμα και τα παρελκόμενά του. Τα πήρε μαζί και δεν τα αποχωρίστηκε ποτέ, θεωρώντας ότι του ανήκουν και ότι παρέμενε ακόμα βασιλέας, ενώ στο μεταξύ τον είχε αντικαταστήσει ο Γεώργιος, που ήταν από άλλο σόι. Ο Οθων ήταν Βαυαρός, ο Γεώργιος Δανός. Ο Οθων λεγόταν Οτο, και ήρθε με ζέση να βασιλέψει, εκστομώντας το «για την Ελλάδα, ρε Οτο» ή κάτι τέτοιο.

Τα κειμήλια, που έφεραν τα εμβλήματα του ελληνικού κράτους, μας επιστράφηκαν μετά από διαπραγματεύσεις με γαλαζοαίματους κληρονόμους. Χρησιμοποιήθηκαν τελευταία φορά κατά την κηδεία της Φρειδερίκης, κατά τα καθιερωμένα τελετουργικά. Και φαίνεται ότι ο διαχειριστής τους τα αποθήκευσε εν μέσω ενός βασιλικού μικροχάους από μαραφέτια μικρής ή μεγάλης ιστορικής αξίας.

Ο Οθων ήρθε με καλές διαθέσεις για να βασιλέψει, αλλά οι αντιλήψεις του και οι ομοειδείς των Βαυαρών αξιωματούχων που ανέλαβαν την οργάνωση του κράτους και την εκτελεστική και τη νομοθετική εξουσία έπασχαν από δημοκρατικό έλλειμμα. Φυσιολογικό, αν αναλογιστείς ότι ήρθαν από φωλέα αυτοκρατόρων, μοναρχών, αριστοκρατών με αυταρχική κουλτούρα. Το 1843 υποχρεώθηκε να παραχωρήσει Σύνταγμα, αλλά δεν εννοούσε να κάνει σοβαρές εκπτώσεις στις παρεμβατικές και αντιδημοκρατικές του πρακτικές. Το 1862 εκδιώχθηκε και έφυγε φουρκισμένος. Με τη σειρά μας αναλογιζόμαστε έναν άνθρωπο που πίστεψε πως ήταν βασιλιάς και ότι παρέμενε και βασιλιάς χωρίς βασίλειο. Με ένα στέμμα, ένα σκήπτρο, ένα ξίφος, καθισμένος, ας πούμε, στο σαλόνι της βαυαρικής του έπαυλης, βλοσυρός, πληγωμένος, παρεξηγημένος, προσβεβλημένος. Ο Σέξπιρ είχε πεθάνει από αιώνες για να ασχοληθεί. Δεν πρέπει να πεθαίνουν οι Σέξπιρ, κι ας θεωρείται περιττός από τους μεγαλοκριτικούς του θεάτρου, που εκτιμούν ότι τα είπε όλα εν ζωή και άλλο δεν έμενε ανθρώπινο να επινοήσει.

Οι Οθωνες του 19ου αιώνα, βαριά κομμάτια στη σκακιέρα της Ευρώπης, έσυραν την ήπειρο σε ένα γαϊτανακι από ξεροκεφαλιές, αλλά και σύρθηκαν και οι ίδιο από το πνεύμα της εποχής τους στη δίνη των εγωισμών και των εθνικισμών. Και μετά ήρθαν οι πόλεμοι. Ο Οθων δεν πήρε είδηση από όλα αυτά, πέθανε εγκαίρως. Δεν μάθαμε αν έφυγε με το σκήπτρο στο χέρι ή αν έγειρε το στέμμα από το κεφάλι του και χτύπησε το δάπεδο με γδούπο. Εζησε πάντως σε μια εποχή όπου έδυαν τα αυτοκρατορικά παρελθόντα αλλά ακόμα ήταν νωρίς για την ανάδυση της νέας εποχής. Στα μεταίχμια αυτά, χάνει πολύς κόσμος τη ζωή του. Τώρα οι γδούποι έχουν ξεχαστεί. Πάμε για τους επόμενους. Αλλά έχουμε στα χέρια μας ένα σκήπτρο, ένα στέμμα, ένα ξίφος. Να τα βάλουμε στη βιτρίνα του Εθνους, να βλέπουν οι νεότεροι τα Μεγάλα που ζήσαμε, με τους πρώην γδούπους.