Ντροπή και αίσχος (μας)
Του Κωνσταντίνου Μάγνη, Διευθυντή σύνταξης της εφημερίδας «Πελοπόννησος».
Ντροπή μας. Αλλά σε 2-3 πρόσωπα που κάναμε το τεστ, το αποτέλεσμα βγήκε θετικό, πράγμα αρνητικό. Αρνητικό είναι να βγαίνει θετικό ένα τεστ και αυτό να σημαίνει κάτι μη επιθυμητό. Φερ’ ειπείν, θετικός σε τεστ κόβιντ.
Ήταν επομένως αρνητικό ότι τα πειραματόζωά μας, μόλις τους είπαμε το αστείο του Μάρκου Σεφερλή με τη ξελιγωμένη για σεξ ηλικιωμένη γυναίκα που μόλις δει βιαστή τρέχει, όχι για να γλιτώσει, αλλά για να τον φτάσει, γέλασαν όλοι. Ένας βέβαια είπε ότι το αστείο είναι παλιότερο, και όχι του Σεφερλή, αλλά άντε να βρεις ποιος ήταν ο πρώτος που λάνσαρε τα ασεβή αστεία για να τον καταγγείλουμε, να του κόψουμε το σόου, να του πάρουμε το όσκαρ πίσω.
Ίσως και να μην είναι ένας και δύο: Τα αστεία για τους γκέι που ψοφάνε για άντρα άνευ όρων ή τους προικισμένους αφρικανούς που στο πρόσωπό τους το σεξ εκφράζεται είτε ως τεράστια απόλαυση είτε ως οδυνηρή τιμωρία, με τον αφρικανό να μην κάνει διακρίσεις σε φύλα, αλλά να θεωρείται βέρος αρσενικός. Τα αστεία για τις στερημένες συζύγους ή τους Τοτούς που βιώνουν τον σεξουαλισμό τους με αμάθητες Μαιρούλες στα σκοτάδια σαν να πρόκειται για κολτσίνα και μονόπολη. Τα αστεία για τους φορτηγατζήδες που χυμάνε σε ό,τι περπατάει ή τις ηλίθιες ξανθές και τους πρωτόγονους κανιβάλους της Αφρικής.
Όλα αυτά δεν τα έβγαλε ένα κεφάλι, ούτε βγήκαν σε μια χρονιά μέσα. Ίσως και να είναι παλιά, όσο παλιό είναι το χιούμορ, η καζούρα, η πλάκα, ο ντόρος. Όσο παλιός είναι ο μηχανισμός του εγκεφάλου που μας φέρνει χαχανητό στην ιδέα μιας απρόσμενης ανατροπής: Γυναίκα που αντί να φύγει τρέχοντας, πηγαίνει τρέχοντας. Μας έρχεται το γέλιο αυθόρμητα. Δεν είχαμε υποψιαστεί ότι μας διακατείχε τέτοιο ηθικό, πολιτιστικό, μορφωτικό, αισθητικό έλλειμμα; Είναι δυνατόν να βλέπεις με συμπάθεια την ιδέα ενός βιασμού, αντί να φρίττεις.
Ο πολιτισμός του αστείου, βέβαια, έχει δικούς του κανόνες. Δεν είναι ηθικολογικός ούτε ιδεολογικός ούτε επιμορφωτικός. Είναι όμως διδακτικός, σε εξοικειώνει με τα εσωτερικά ρεύματα της ανθρώπινης φύσης και σε κοινωνικοποιεί με έναν τρόπο ανορθόδοξο και ινκορέκτ, αλλά εν τέλει χρήσιμο. Όταν δεν σε μαθαίνει κανείς άλλος για το σεξ, για τα απωθημένα, τις ορμές, τις φοβίες, τα συμπλέγματα, τις φυλές, τον ηδονισμό και τα χουνέρια, θα αναλάβει το κενό αυτό το ανέκδοτο.
Το μυστικό του ανεκδότου είναι ότι τίποτα δεν παίρνουμε τοις μετρητοίς. Όλα είναι σχήματα μοτίβων, συμπεριφορών και συναισθημάτων. Στο ανέκδοτο που πυροδότησε το θέμα μας, δεν υπάρχει κανένας βιαστής και κανένας βιασμός. Ο «βιαστής» είναι το σύμβολο του «σίγουρου σεξ». Και σίγουρα δεν καθαγιάζεται, όπως και ο Ντε Σαντ δεν εγκρίνει ούτε απορρίπτει τα πρόσωπα που παρτενάρουν με αγριότητες τον σεξουαλισμό των ηρωίδων του. Τα αφηγήματά του είναι αποενοχοποιητικοί ύμνοι στον ερωτισμό.
Αραγε ένα αστείο γύρω από την ιδέα του βιασμού, ακόμα και αν δεν αφορά την ιδέα του βιασμού, μπορεί να αποτελέσει συμφιλιωτικό νεύμα στην ερωτική βία, στα μάτια ανθρώπων που έχουν την προδιάθεση ή διακρίνονται από ανωριμότητα λόγω ηλικίας; Ας το δούμε αλλιώς: Αν εξαφανίσουμε τα αστεία αυτά, θα περιορίζαμε τη σεξουαλική βία και τον προσβλητικό- μειωτικό σεξισμό; Αλλιώς: Τα σεξουαλικά- πορνογραφικά αστεία δημιουργούν σεξουαλική κουλτούρα ή αποτελούν απεικόνισή της; Και: Μια κοινωνία με πλήρως ενσωματωμένη την πολιτική ορθότητα, θα πάψει να γελάει με σεξουαλικά σχήματα του παλαιολιθικού ερωτισμού; Μια γυναίκα- ένας άντρας με σωρευμένη ερωτική απελπισία, θα πάψουν να σκέφτονται και να εξωτερικεύονται κωμικά; Μπορούμε να το συζητήσουμε ψύχραιμα- όποιοι μπορούν- σε κάθε περίπτωση, πάντως, αν σε πιάνει εμετός με ένα αστείο που σου κλωτσάει αισθητικά και ιδεολογικά, το μόνο που πετυχαίνεις είναι να μεγαλώνεις την απόστασή σου από εκείνους που δεν τους πιάνει εμετός, αλλά αντίθετα τους φαίνεται και νόστιμο.
Μέρος Β: Τι γίνεται με το σεξουαλικού ενδιαφέροντος χιούμορ που δεν είναι καθόλου νόστιμο, αλλά αντίθετα είναι πράγματι πρόστυχο, ανόητο, χοντροκομμένο; Η κουλτούρα του χιούμορ είναι ένα τεράστιο θέμα που σχετίζεται με την παιδεία, τις προσλαμβάνουσες, το θυμικό, την ευφυϊα, τις καταβολές, την ατομική και συλλογική αισθητική. Εχει ενδιαφέρον ότι πολύς, πολύς κόσμος δεν έχει ιδιαίτερη διάθεση να βασανίζει το μυαλό του όταν πρόκειται να διασκεδάσει. Ας μην ανησυχούμε.
Πάντα συνέβαινε αυτό. Ας πούμε, αν ρίξεις μια ματιά στα αστεία του Αριστοφάνη- χωρίς επεξεργασίες διασκευαστών- δεν είμαστε σίγουροι ότι θα σκάσει και πολύ το χείλος σου. Η κεντρική ιδέα ήταν άνδρες με μεγάλους φαλλούς, ίσως επειδή από τότε είχε ανακαλυφθεί ότι ένας άνδρας με σεξουαλικές ορμές, κατ’ αρχάς είναι αστείος και μια γυναίκα που δεν τον θέλει τον κάνει αστειότερο και κάπως έτσι, χα χα χα, γράψαμε τη Λυσιστράτη.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
