Λόρδοι, λόρδα και φιλότιμο

Κωνσταντίνος Μάγνης

Αυτός ο πρώτος πληθυντικός είναι μια σκέτη γλύκα. «Μας» ανήκουν τα γλυπτά του
Βρετανικού Μουσείου. Ο πατριώτης λέει πως ανήκουν στους Ελληνες, γιατί είναι ελληνικά. Και γιατί είναι ελληνικά; Γιατί τα έφτιαξε ελληνικό χέρι στην ελληνική επικράτεια και αποτυπώνουν ελληνική ιστορία και ελληνικό πολιτισμό. Τι άλλο πχιά; Ο εθνικιστής λέει πως είναι ελληνικά διότι «τι άλλο θα μπορούσαν να είναι;» με τόση ομορφιά, χάρη, τελειότητα.

Ο εραστής του δικαίου λέει πως τα γλυπτά πρέπει να επιστραφούν για να αποκατασταθεί η ύβρις της αρπαγής. Αμα βέβαια ζούσε ο Ελγιν, ο άθλιος άρπαγας, θα έλεγε «ρε μάγκες, δικά μου ήτανε, αφού τα πλήρωσα έναν σκασμό μπαξίσια, καθώς εκεί που κείτονταν και έχασκαν, ουδείς τα εκτιμούσε και ουδείς συλλάμβανε την πραγματική τους αξία, μήτε οι Οθωμανοί, αυτό έλλειπε, μήτε οι Ελληνες, που είχαν αποκοπεί από την πολιτισμική τους καταγωγή, έτσι κι αλλιώς, από αιώνες, άλλωστε βουτάγανε αρχαίες κολώνες για να φτιάχνουνε σπίτια». Άλλος πάλι, έτσι και τον πετύχαινε ζωντανό, θα του έλεγε, άσε μας ρε κάφρο, και μόνο η μερική τους μεταφορά δείχνει τη βαρβαρότητά σου έναντι της ολότητας του έργου: απλά τα βούτηξες γιατί σου γυαλίσανε οι αρχαιότητες, μόνο ένας χυδαίος θα θεωρούσε τον εαυτό του άξιο να βάλει τον Φειδία, τον Ικτίνο και τον Καλλικράτη σπίτι
του.Εμ τα βουτήξατε τα έργα, τις Αφροδίτες, τις Νίκες, τις Μοναλίζαινες και τα τοιαύτα, εμ μορφωθήκατε χάρη σε δαύτα, εμ μας κάνετε τώρα τους πεφωτισμένους, ενώ εμάς μας είχατε με τους αιώνες στο δυναστικό το κάτεργο και πίνατε το τσάι σας ενώ οι σκλάβοι μεταφέρανε μάρμαρα και σταφίδες για τις πουτίγκες σας. Το ουστ, πώς το λένε στα αγγλικά; Ουίστ, είναι ένα παιχνίδι της τράπουλας.

Παράγραφος. Σκέψη. Αν τα έργα τέχνης έμεναν στον τόπο της δημιουργίας τους, τα
περισσότερα μουσεία θα έκλειναν. Τα μουσεία, κατά κάποιον τρόπο, είναι η μόνη
ευχάριστη αποτύπωση της ιστορίας της αποικιοκρατίας, του ιμπεριαλισμού, της
ανισότητας, στοιχεία με τα οποία είναι συνυφασμένη η εξελικτική πορεία του πολιτισμού, η οποία ουδέποτε τα πήγαινε καλά με τη δικαιοσύνη, όπως άλλωστε και η ίδια η φύση, στους κόλπους της οποίας επιβιώνει ο ισχυρός, ο ευέλικτος, ο προσαρμόσιμος και εκείνος που δεν του έσκασαν τσουνάμι, μετεωρίτες και παγετώνες στη μάπα.

Παράγραφος. Σκέψη. Μια μορφή δανεισμού, είναι να στοιχίζεσαι πίσω από την ιστορία των προγόνων σου και να αποκτάς ίσκιο ακόπως. Μεγάλοι «εμείς», διότι μεγάλοι οι πρόγονοι, σαν να παίζουμε στην πλατεία και να λέμε σε όποιον μας τη βγαίνει άτσαλα «θα φωνάξω τον ξάδερφό μου τον Πραξιτέλη να σε βαρέσει».

Παράγραφος. Υποθετικοί λόγοι. Εάν οι Αθηναίοι δεν είχαν πλακωθεί με τους Σπαρτιάτες συμπαρασύροντας όλον τον ελληνισμό της εποχής, και δεν είχε παρακμάσει ο ελληνικός κόσμος και δεν παραδιδόταν στον Φίλιππο και εάν ο Αλέξανδρος δεν είχε πεθάνει πρόωρα, και εάν οι επίγονοί του δεν τα είχαν κάνει μούσκεμα, και εάν οι Ρωμαίοι δεν εύρισκαν την Ελλάδα ορφανή από ηγεσία και εάν ο Πάπας δεν διεκδικούσε τα πρωτεία αποδυναμώνοντας το ρωμαϊκό κράτος, κάτι που εκμεταλλεύθηκαν οι Οθωμανοί, θα σου έλεγα εγώ μετά Ελγιν τι αρχαία θα έπιανες στα χέρια σου για να τα πας στην Αγγλία. Αλλά πόση αντοχή να είχαμε εκπολιτίζοντας την οικουμένη δυόμιση χιλιάδες χρόνια; Κάποια στιγμή, θολώνει ο πολιτισμός και γονατίζει. Αλλά επανέρχεται αποξαρχής, αντρειεύει και θεριεύει και καμακώνει το θεριό με το καμάκι του Τσίπρα: Η κυριότητα επί των γλυπτών
είναι δική μας. Και μόνο υπό τον όρο της αναγνώρισης της αλήθειας αυτής θα
καταδεχθούμε να μας τα φέρουν στον Παρθενώνα.

Τα είπαμε και αφήνουμε της Μενδώνη να τα συμφωνήσει. Βέβαια, έτσι και τα ξαναφέρουν, θα χρειαστεί να πάμε στην Ακρόπολη για δεύτερη φορά. Αλλά έτσι είναι αυτά με την τέχνη. Δεν φτάνει μια φορά για να την απορροφήσεις όλη. Ενας άλλος ξάδελφος, ας πούμε, τον «Νονό» τον έχει δει πέντε φορές, και κάθε φορά όλο και κάτι καινούργιο εντοπίζει. Σκέψου ο Δίας, τι γκοντφάδερ ήτανε. Ποιος Κοπόλα και πράσινα άλογα. Πούντζο τον λέγανε τον συγγραφέα. Όλα ελληνικά, πχιά.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News