Δυτική Ελλάδα: Στο ΣτΕ ο «πόλεμος» περιφερειών για την ελιά Καλαμών

Κορυφώνεται η μάχη της Δυτικής Ελλάδας με την Μεσσηνία για την ελιά «Καλαμών». Η Μεσσηνία που παράγει το 3% της ελληνικής παραγωγής της συγκεκριμένης ποικιλίας έχει προσφύγει δικαστικά για να αποκλείσει από τις εξαγωγές το 97% του προϊόντος που παράγεται στην υπόλοιπη χώρα εκ του οποίου το 44% στην Αιτωλοακαρνανία. Η συζήτηση της υπόθεσης έχει προσδιοριστεί για την 1^η Ιουνίου και η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας θα ασκήσει παρέμβαση.

Οι επιτραπέζιες ελιές, όλων των ποικιλιών, αποτελούν θησαυρό για την περιφερειακή και την εθνική αγροτική οικονομία, καθώς το 85% (περίπου 170 χιλιάδες τόνοι) της εγχώριας παραγωγής εξάγεται σε περισσότερες από 100 χώρες ετησίως, εισφέροντας περίπου 400 εκατ. €.

> Η ετήσια κατανάλωση της ποικιλίας στην Ελλάδα που οδηγείται στην επιτραπέζια χρήση ανέρχεται στους 10 χιλ. τόνους (11% συμμετοχή στην εγχώρια παραγωγή)

> Αντίστοιχα, οι ετήσιες εξαγωγές σε όλες τις χώρες που οδηγείται στην επιτραπέζια χρήση ανέρχεται στους 65 χιλ. τόνους (89% συμμετοχή στην εγχώρια παραγωγή).

Οι ελιές «Καλαμών» είναι φυσικές μαύρες επιτραπέζιες (γνωστές διεθνώς με τον εμπορικό τύπο «kalamataolives»). Προέρχονται από ελαιόδεντρα της ποικιλίας «Καλαμάτα» ή «Καλαμών» ή «Αετονυχολιά» ή «Χονδρολιά» ή «Τσιγκέλι» ή «Αετονύχι» ή «Νυχάτη» ή «Κορακολιά». Καλλιεργούνται σε περιοχές της Πελοποννήσου και της Στερεάς Ελλάδας με σπουδαιότερες ενότητες παραγωγής την Αιτωλοακαρνανία, τη Λακωνία, την Φθιώτιδα, τη Μεσσηνία κ.ά.

Στη Δυτική Ελλάδα τα πρωτεία στην παραγωγή επιτραπέζιας ελιάς έχει η Αιτωλοακαρνανία και κυρίως η περιοχή του Μεσολογγίου. Η φήμη της ελιάς Καλαμών είναι άριστη στο εσωτερικό και το εξωτερικό με αποτέλεσμα να παρουσιάζει μεγάλη ζήτηση και κατά συνέπεια εξαγωγική δυναμική. Αυτή η δυναμική έχει οδηγήσει στην αύξηση των φυτεύσεων χιλιάδων λιόδεντρων κάθε χρόνο κυρίως στην Αιτωλοακαρνανία, τη Λακωνία και την Φθιώτιδα. Υπολογίζεται ότι μέσα στην επόμενη δεκαετία η παραγωγή του συγκεκριμένου τύπου επιτραπέζιας ελιάς θα φτάσει τους 100 χιλ. τόνους (σήμερα ξεπερνάει τους 90 χιλ. τόνους).

ΛΙΓΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

Από την δεκαετία του 1930 οι ελιές Καλαμών εξάγονται  με τον διακριτικό-εμπορικό τύπο  «kalamataolives» και με Προεδρικό Διάταγμα (221/1979) υποχρεώνονται ρητά οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην εξαγωγή τους να αναφέρουν τη συγκεκριμένη ονομασία.

Το 1993 έγινε αποδεκτή πρόταση της Μεσσηνίας για την δημιουργία Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης με το όνομα «Ελιά Καλαμάτας». Η εκτίμηση της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, όπως αναφέρθηκε στη συζήτηση που έγινε στην οικονομική επιτροπή, είναι πως δεν μελετήθηκαν τότε οι επιπτώσεις που θα δημιουργούσε στους ελαιοπαραγωγούς και στις εξαγωγές του συγκεκριμένου τύπου ελιάς. Μια πτυχή είναι, σύμφωνα με την θέση που έχει η Δυτική Ελλάδα, ότι η ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας» σημαίνει προέλευση και δευτερευόντως ποικιλία και το όνομά της αφορά την περιοχή προέλευσης. Το 1996 εγκρίθηκε η ΠΟΠ από την Ευρωπαϊκή Ενωση και οι έλληνες εξαγωγείς υποχρεώθηκαν να μην εξάγουν το προϊόν με την ονομασία “kalamataolives” επειδή παραπέμπει στην Προστατευόμενη Ονομασία. Έτσι, οι ελιές ποικιλίας Καλαμών έμειναν χωρίς όνομα στην εκτός Ελλάδας αγορά.

Τον Φεβρουάριο του 2018 με απόφαση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων επιχειρήθηκε να αρθεί η σύγχυση που επικρατούσε στις εξαγωγές και να επιλυθούν τα προβλήματα που καταγράφηκαν μέσα από την τριετή διαβούλευση που προηγήθηκε.

ΟΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ

Η απόφαση εκείνη προκάλεσε αντιδράσεις στη Μεσσηνία. Ο «Σύλλογος υπέρ των μεσσηνιακών Προϊόντων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης», με έδρα την Κορώνη, κατάθεσε αίτηση ακύρωσης που θα απασχολήσει το ΣτΕ την 1^η Ιουνίου, ζητώντας να ακυρωθεί η υπουργική απόφαση.  

Η Περιφέρεια έκρινε ότι έχει από το νόμο αρμοδιότητα να παρέμβει. Το θέμα συζητήθηκε στο περιφερειακό συμβούλιο και αποφασίστηκε να ασκηθεί παρέμβαση στο ΣτΕ, ώστε να διατηρηθεί το υφιστάμενο καθεστώς στην εξαγωγή της επιτραπέζιας ελιάς Καλαμών προς όφελος των παραγωγών της περιοχής. Η οικονομική επιτροπή εξουσιοδοτήθηκε να ορίσει πληρεξούσιο δικηγόρο για να συντάξει και να καταθέσει την παρέμβαση, καθώς πρόκειται για θέμα με ειδικά τεχνικά και νομικά ζητήματα.

Φρένο στην προσπάθεια αποκλεισμού της Δ. Ελλάδας

Η Περιφέρεια μιλάει ευθέως για προσπάθεια αποκλεισμού από τις εξαγωγές του 97% των επιτραπέζιων ελιών, καθώς η παραγωγή της Μεσσηνίας ανέρχεται στους 2,5 χιλ. τόνους ενώ οι υπόλοιπες περιφερειακές ενότητες παράγουν συνολικά 65 χιλ. τόνους. Η Αιτωλοακαρνανία κατέχει την πρώτη θέση με ετήσια παραγωγή που φτάνει τους 40 χιλ. τόνους, η οποία αντιστοιχεί στο 44% της εγχώριας παραγωγής.

«Οι αριθμοί είναι  αδιάψευστοι μάρτυρες της πραγματικότητας» δήλωσε στην «Π» ο αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης, Θεόδωρος Βασιλόπουλος. Επικαλείται τα στοιχεία της ετήσιας παραγωγής της ποικιλίας ελιάς Καλαμών που  καταλήγει σε επιτραπέζια χρήση που δείχνουν ότι προέρχεται κατά 44% από την Αιτωλοακαρνανία, 28% από την Λακωνία, 18% από την Φθιώτιδα, 7% από άλλες περιοχές και μόλις 3% από την Μεσσηνία.  

«Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και ιδιαίτερα η Αιτωλοακαρνανία, αποτελούν την γεωγραφική περιοχή της χώρας με την μεγαλύτερη παραγωγή .  Είναι προφανές  ότι το ενδιαφέρον μας για την τύχη του εθνικού αυτού προϊόντος  είναι μεγάλο. Αλλά εάν δεν το αισθάνονται όλοι ως εθνικό προϊόν, τουλάχιστον εμείς το αισθανόμαστε ως τοπικό προϊόν γι’ αυτό και η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, έχει εκ του νόμου αρμοδιότητες που άπτονται της καταγραφής, της παρακολούθησης, της αξιοποίησης και του προγραμματισμού του  γεωργικού πλούτου της και ειδικώς του κλάδου της παραγωγής ελιάς. Συνεπώς έχει και την αρμοδιότητα να προασπίζει  τα παραγόμενα προϊόντα του τόπου της».     

ΒΜ

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News