Μητρόπουλος στην «Π» για φορολογικό νομοσχέδιο: «Δεν μπορεί το κράτος να είναι εκδικητικό…»

Ο καθηγητής Εργατικού Δικαίου και εργατολόγος Αλέξης Μητρόπουλος δίνει απαντήσεις για το νέο φορολογικό νομοσχέδιο

Μητρόπουλος

Πολλές επαγγελματικές ομάδες βγήκαν στους δρόμους, επαναστατώντας για το νέο φορολογικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης. Το θεωρούν «μαχαιριά» στα οικονομικά τους. Το χαρακτηρίζουν «αιμοβόρο» και άδικο. Επιχειρηματίες εστίασης και αναψυχής, δικηγόροι, ηλεκτρολόγοι, ξυλουργοί, ιδιοκτήτες συνεργείων, κομμωτές και κομμώτριες, ταξιτζήδες βρέθηκαν ξαφνικά «στα κάγκελα».

Ο Αλέξης Μητρόπουλος είναι μετρ στο είδος. Και ως καθηγητής Εργατικού Δικαίου και εργατολόγος και ως νομικός και ως πρώην πολιτικός και ως πρόεδρος στην Ενωση για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους.

Ο κ. Μητρόπουλος παραχώρησε συνέντευξη στην «Πελοπόννησο» και απαντά σε ερωτήματα που αφορούν στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο και τις αντιδράσεις που προκάλεσε.

– Τι βαθμό θα βάζατε, κύριε Μητρόπουλε, στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο (με άριστα το δέκα);

Βάζω χαμηλό βαθμό. Μετά την κατάκτηση της πολυπόθητης επενδυτικής βαθμίδας, για την οποία η κυβέρνηση πανηγυρίζει, την έκρηξη των εσόδων από τον τουρισμό και τη σχετικά καλή ανάπτυξη, οι μικρομεσαίοι, αλλά και ολόκληρη η κοινωνία, δεν ανέμεναν φοροεπιδρομή και λεηλασία των εισοδημάτων τους. Πολύ περισσότερο που η πλειοψηφία τους έχει υποστεί σχετική ή μεγάλη φτωχοποίηση κατά την περίοδο των Μνημονίων και του κορωνοϊού.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ενωσής μας (ΕΝΥΠΕΚΚ), πάνω από 400.000 ελεύθεροι επαγγελματίες αδυνατούν να πληρώσουν ασφαλιστικές εισφορές και πάνω από 250.000, αρκετοί σε βαθιά γεράματα, αδυνατούν να συνταξιοδοτηθούν λόγω οφειλών στον ΕΦΚΑ.

– Αν σας καλούσε στο γραφείο του ο κ. Χατζηδάκης και σας ρωτούσε τα 3 μεγάλα «μυστικά» για την πάταξη της φοροδιαφυγής, τι θα του προτείνατε;

Θα του παρέδιδα την Εκθεση του κ. Γκαμπριέλ Ζούκμαν, επικεφαλής του Παρατηρητηρίου της ΕΕ για τη Φορολογία. Στην Εκθεσή του, που παρουσιάστηκε στην εφημερίδα «Βήμα της Κυριακής» στις 22/10/2023, δηλώνει ότι ο υπεράκτιος πλούτος των ευπόρων Ελλήνων ανέρχεται στο 64% του ΑΕΠ, δηλαδή στα 130 δις ευρώ. Επομένως, λανθάνουσα φορολογητέα ύλη υπάρχει στους πλουσιότερους συμπατριώτες μας και όχι στους καθημαγμένους μικρομεσαίους.

– Θα ήταν λύση, εκτιμάτε, η κατάργηση πληρωμής με μετρητά και η υποχρεωτική πληρωμή με πλαστικό χρήμα;

Η υποχρεωτική πληρωμή με πλαστικό χρήμα ήταν πιεστική απαίτηση των δανειστών, κυρίως των εκπροσώπων του ΔΝΤ, ήδη από την επιβολή του α’ Μνημονίου (ν. 3845/2010). Σύμφωνα με την κυρίαρχη τότε άποψη των δανειστών μας, που δυστυχώς συμμερίζονταν και εκπρόσωποι του πολιτικού προσωπικού στην Ελλάδα, ο ελληνικός λαός είναι «λαός φοροφυγάδων» και πρέπει να περιοριστεί η κυκλοφορία του πραγματικού χρήματος.
Ομως είναι αλήθεια ότι ο προωθούμενος περαιτέρω περιορισμός της κυκλοφορίας των μετρητών δημιουργεί προβλήματα σε πολλούς πολίτες και θα δημιουργήσει περαιτέρω ασφυξία στην αγορά, με πρώτα θύματα τους μικρομεσαίους. Οι λαοί τού Νότου άλλωστε και τα συναλλακτικά ήθη δεκαετιών στη Μεσόγειο προτιμούν λελογισμένη, έστω, κυκλοφορία τού πραγματικού και όχι πλαστικού χρήματος.

– Εσείς πώς θα λύνατε το θέμα με τις επαγγελματικές τάξεις που κατά σύστημα δεν κόβουν σχεδόν ποτέ απόδειξη (υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, ξυλουργοί, συνεργεία, ΙΧ, κομμωτήρια κ.λπ.);

Είναι απαραίτητος ο σεβασμός στην επαγγελματική τους οντότητα. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες πρέπει να αντιμετωπιστούν με αίσθηση συγγνώμης για τη λεηλασία που υπέστησαν τα 10 χρόνια των Μνημονίων και του κορωνοϊού, αφού, σύμφωνα με μελέτες της Ενωσής μας, μετά τους συνταξιούχους που απώλεσαν 120 δις ευρώ από περικοπές και κατάργηση δώρων, είναι η δεύτερη επαγγελματική τάξη με πραγματικές απώλειες σήμερα 80 δις ευρώ!
Εξάλλου, για να μεταδοθεί η φορολογική συνείδηση σε όλες τις επαγγελματικές ομάδες, αλλά και τους νέους ανθρώπους, πρωτίστως η Διοίκηση, η κυβερνητική πολιτική δηλαδή, πρέπει να αποδείξει ότι είναι δίκαιη και όχι εκδικητική.

– Θεωρείτε λάθος την καθιέρωση τεκμαρτού εισοδήματος για επαγγελματικές ομάδες;

Φυσικά. Είναι απαράδεκτο το 2023 να φορολογούνται οι πολίτες με εικονικά, τεκμαρτά, εικαζόμενα, λανθάνοντα ή αντικειμενικά εισοδήματα, ιδιαίτερα μετά την πρωτοφανή λεηλασία, όπως προανέφερα, των εισοδημάτων και της περιουσίας τους τα προηγούμενα χρόνια. Πρόκειται προφανώς για άδικο μέτρο, που είναι αμφίβολο αν θα φέρει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα ή θα οδηγήσει τους πολίτες στη σκέψη ότι το κράτος είναι φορομπηχτικό και εκδικητικό και ότι δίνει αυξήσεις σε μία επαγγελματική ομάδα, εισπράττοντας άδικους φόρους από άλλη.

– Δεν είναι παράλογο, όμως, που το 70-75% των ελεύθερων επαγγελματιών δηλώνει εισόδημα κάτω από το εισόδημα του μισθωτού που αμείβεται με τον κατώτατο μισθό;

Αν όντως συμβαίνει, είναι απαράδεκτο. Συγκεκριμένα στοιχεία δεν έχουμε δει ακόμη. Υπάρχουν όμως νόμιμα και αποτελεσματικά εργαλεία ελέγχου, εντοπισμού και σύλληψης της λανθάνουσας-αποκρυπτόμενης φορολογικής ύλης.
Η αγριότητα της τεκμαρτής φορολόγησης δεν είναι συμβατή με τη δημοκρατία και τον σεβασμό στον επαγγελματία, αν στηρίζεται στη λανθασμένη παραδοχή ότι a priori, εκ των προτέρων, είναι φοροφυγάδες.

– Μήπως με το νέο σύστημα ουσιαστικά «απαγορεύεται» να έχει κάποιος επαγγελματίας ζημιές, αφού θα πληρώνει σε κάθε περίπτωση φόρο σαν να έχει κέρδη;

Αυτή είναι η παθογένεια των συστημάτων τεκμαρτής αντί της πραγματικής φορολόγησης. Αλλωστε ούτε τα έξοδα και οι δαπάνες για την ατομική και οικογενειακή διαβίωση του ελεύθερου επαγγελματία λαμβάνονται υπόψη, σύμφωνα με το φορολογικό νομοσχέδιο.

– Αν δίνονταν στους καταναλωτές ισχυρά κίνητρα, προκειμένου να ζητούν οι ίδιοι αποδείξεις από παντού, μήπως θα μετατρέπονταν στους καλύτερους συμμάχους στον πόλεμο κατά της φοροδιαφυγής;

Η υποχρέωση για τη συλλογή των φόρων ανήκει στη Διοίκηση. Μηχανισμοί και εργαλεία εντοπισμού της φοροδιαφυγής υπάρχουν πολλοί. Στις δημοκρατίες δεν αναθέτουμε στους πολίτες τον ρόλο του «καταδότη» των επαγγελματιών-συμπολιτών τους και μάλιστα με υλικό κίνητρο, με «bonus». Είναι ανήθικο, είναι παράνομο, δεν προάγει την ομαλή διαβίωση των ατόμων στις σύγχρονες κοινωνίες.