Μοχαμάντ Σαμπανέχ: «Η Παλαιστίνη η…μεγάλη μας φυλακή»

Σήμερα στη Γάζα, οι άνθρωποι ψάχνουν στα σκουπίδια κάτι να φάνε. Και ο κόσμος παρακολουθεί σιωπηλός

Μοχαμάντ Σαμπανέχ: «Η Παλαιστίνη η...μεγάλη μας φυλακή»

Είχε προγραμματίσει να έρθει στην Ελλάδα -σε Αθήνα και Πάτρα (16 Ιουνίου)- για την παρουσίαση του graphic novel του «Δύναμη γεννημένη από Ονειρα – Η ιστορία μου είναι η Παλαιστίνη» (των πατρινών εκδόσεων Χαραμάδα), ωστόσο, ο πόλεμος που κήρυξε το Ισραήλ στο Ιράν, του ανέτρεψε τα σχέδια, εγκλωβίζοντάς τον στην Ιορδανία, καθότι έκλεισε ο εναέριος χώρος της Μέσης Ανατολής. Ο Μοχαμάντ Σαμπανέχ, καταξιωμένος Παλαιστίνιος πολιτικός σκιτσογράφος και ζωγράφος, μίλησε στην «Πελοόννησο», αποτυπώνοντας εύγλωττα όσα βιώνει ο ίδιος και οι ομοεθνείς του στην κατεχόμενη χώρα τους -τη «μεγάλη φυλακή» τους, όπως την αποκαλεί.

Οπως μας λέει, όταν τον ρωτάμε για την τετραήμερη περιπέτειά του στο αεροδρόμιο της Ιορδανίας:

«Ως Παλαιστίνιοι, ζούμε σε μεγάλες, κατακερματισμένες φυλακές που έχει δημιουργήσει η κατοχή στραγγαλισμένοι από τα σημεία ελέγχου, τις πύλες και τη βία των εποίκων. Κάποιες φορές, το να ταξιδεύω γίνεται ένας τρόπος για να ανακτώ τη δύναμή μου και την ικανότητά μου να αντέχω. Συχνά ταξιδεύω για να μιλήσω για την Παλαιστίνη και για την τέχνη, αλλά είμαι κι εγώ άνθρωπος -όπως όλοι οι άλλοι. Εμείς οι Παλαιστίνιοι είμαστε όπως εσείς. Αγαπάμε τη ζωή. Αγαπάμε να επισκεπτόμαστε καινούργιες χώρες, να εξερευνούμε, να ζούμε νέες εμπειρίες». Γροθιά στο στομάχι η λαχτάρα του να επιστρέψει στη χώρα του, όντας εγκλωβισμένος στο αεροδρόμιο: «Επί τέσσερις μέρες προσπαθούσα να επιστρέψω στην Παλαιστίνη, τη μεγάλη μας φυλακή, που η κατοχή την είχε κλείσει ξανά. Μπορείτε να φανταστείτε έναν φυλακισμένο να λαχταρά να επιστρέψει στη φυλακή του και να μην μπορεί; Τι ειρωνεία… Ναι, η Παλαιστίνη είναι η μεγάλη μας φυλακή -μια φυλακή όπου κρατούμαστε όχι μόνο σωματικά, αλλά και συναισθηματικά».

-Πώς βλέπετε να εξελίσσεται η σύρραξη Ισραήλ – Ιράν;

Πιστεύω πως με την αμερικανική υποστήριξη, το Ισραήλ πιθανότατα θα προκαλέσει μεγάλη καταστροφή στο Ιράν. Αυτό θα έχει ολέθριες συνέπειες όχι μόνο για την Παλαιστίνη, αλλά για ολόκληρη την περιοχή.

-Πώς είναι η καθημερινή ζωή στην Παλαιστίνη και πώς επηρεάζει εσάς και τους αγαπημένους σας;
Το να ζεις στην Παλαιστίνη σημαίνει να νιώθεις συνεχώς πως ο θάνατος είναι κοντά -σε κάθε σημείο ελέγχου, με τα όπλα στραμμένα πάνω σου και στους αγαπημένους σου. Κάθε δρόμος που περπατώ έχει την πιθανότητα να κρύβει μια έκπληξη –

-Στρατιώτης ή έποικος;

Εδώ, ανά πάσα στιγμή, μπορεί να φυλακιστώ χωρίς λόγο -απλώς επειδή είμαι Παλαιστίνιος. Ανά πάσα στιγμή, μπορεί να χάσω κάποιον που αγαπώ -απλώς επειδή έτσι αποφάσισε η κατοχή. Η επιβίωση εδώ είναι καθαρή τύχη. Η καθημερινή ζωή στην Παλαιστίνη ξεκινά με έναν καφέ και το ερώτημα: Είναι αυτός ο τελευταίος μου;

-Ποια είναι η κατάσταση της οικονομίας και πώς επηρεάζει την προμήθεια αγαθών πρώτης ανάγκης;

Ζω στη Δυτική Οχθη, όπου οι Παλαιστίνιοι βιώνουν οικονομικό πόλεμο. Το Ισραήλ ελέγχει τα πάντα -το ρεύμα, το νερό, τα σύνορα, τις εισαγωγές, τις εξαγωγές, ακόμη και το νόμισμα που χρησιμοποιούμε. Αλλά ακόμα κι έτσι, τίποτα δεν συγκρίνεται με όσα περνούν οι άνθρωποι στη Γάζα. Σήμερα στη Γάζα, οι άνθρωποι ψάχνουν στα σκουπίδια κάτι να φάνε. Και ο κόσμος παρακολουθεί σιωπηλός. Τι είδους ανθρώπινα δικαιώματα υπερασπίζεται αυτός ο λεγόμενος «πολιτισμένος» κόσμος; Δεν μπορώ να παραπονεθώ για την οικονομική κρίση στη Δυτική Οχθη όταν ο λαός μου στη Γάζα πεινάει.

-Πώς βλέπετε να εξελίσσεται η πολιτική κατάσταση; Θεωρείτε ότι υπάρχει προοπτική για την απελευθέρωση του παλαιστινιακού λαού;

Βλέποντας την κατάσταση ως έχει και όσα έρχονται σε πολιτικό επίπεδο, πιστεύω ότι βαδίζουμε προς εξαιρετικά δύσκολα χρόνια -τόσο στη Γάζα όσο και στη Δυτική Οχθη. Η Γάζα έχει καταρρεύσει πλήρως. Και στη Δυτική Οχθη, η βία των εποίκων έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα. Δεν υπάρχει κανείς να συγκρατήσει το Ισραήλ. Η σιωπή των διεθνών και περιφερειακών δυνάμεων του δίνει πλήρη ελευθερία κινήσεων.
Κι όμως, δεν χάνουμε την ελπίδα. Τη δημιουργούμε από το τίποτα. Και οι ελεύθεροι άνθρωποι σαν εσάς έχετε σημαντικό ρόλο στο να μας δίνετε δύναμη. Σήμερα, η παλαιστινιακή σημαία είναι σύμβολο επανάστασης για ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Είμαστε σίγουροι ότι αυτό θα οδηγήσει σε πραγματική αλλαγή.