Νέοι και κορονοϊός: Οργή και σεξουαλική στέρηση

Μαρίνα Ριζογιάννη

Αγχος, συμπτώματα κατάθλιψης, πλήξη, μοναξιά, ευερεθιστότητα, αϋπνία και θυμό κατέγραψε μεταξύ 1.266 φοιτητών της χώρας μας η έρευνα που πραγματοποίησε το εργαστήριο Υγιεινής του Πανεπιστημίου Πατρών σε διάφορα ελληνικά πανεπιστήμια.

Απόστολος Βανταράκης

«Στόχος της μελέτης ήταν να προσδιοριστεί η επίδραση της πανδημίας COVID-19 στην ποιότητα ζωής και την ψυχική υγεία των φοιτητών πανεπιστημίου στην Ελλάδα. Από όσο γνωρίζουμε, είναι μια από τις λίγες μελέτες με τόσο εκτεταμένο δείγμα που περιλαμβάνει δεδομένα για την ποιότητα ζωής και την ψυχική υγεία» επισημαίνει ο καθηγητής του τμήματος Ιατρικής Απόστολος Βανταράκης.

Από τον Μάρτιο του 2020, τα πανεπιστήμια στην Ελλάδα είχαν στραφεί στη διαδικτυακή μάθηση, εκτός από ορισμένες εργαστηριακές ή κλινικές διαλέξεις με μειωμένο αριθμό φοιτητών και για διαφορετικές χρονικές περιόδους. Ετσι, πραγματοποιήθηκαν τακτικές καθημερινές διαλέξεις καθώς και εξετάσεις μέσω διαδικτυακών πλατφορμών με αποτέλεσμα πολλοί φοιτητές που σπουδάζουν εκτός σπιτιού να έχουν επιστρέψει στις πόλεις τους. Αυτή η αναγκαστική επιστροφή φαίνεται ότι έχει πολλές αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των φοιτητών της χώρας μας, όπως αποκαλύπτει η σχετική μελέτη.

Παναγιώτης Αλεξόπουλος

Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από το Εργαστήριο Υγιεινής, χωρίς εξωτερική χρηματοδότηση σε συνεργασία με τον αναπληρωτή καθηγητή Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Πατρών, Παναγιώτη Αλεξόπουλο, και αποτελεί από τις μεγαλύτερες διαδικτυακές μελέτες στο αντικείμενο. Η μελέτη έχει αποσταλεί προς δημοσίευση σε έγκριτο επιστημονικό περιοδικό με κριτές.

Την ερευνητική ομάδα, εκτός από τους κυρίους Βανταράκη και Αλεξόπουλο αποτελούν οι: Φαίδρα Τσάμη, Αιμιλία Κανελλοπούλου, Λουκία Αλεξοπούλου, Κυριάκος Κατσαδώρος, Αγγελική Τσαπάρα.

«Η μελέτη στοχεύει στη διεξαγωγή έγκαιρης αξιολόγησης των επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 στην ποιότητα ζωής και την ψυχική υγεία των φοιτητών του Πανεπιστημίου. Πραγματοποιήσαμε μια διαδικτυακή έρευνα συνέντευξης με 1.266 φοιτητές σε πολλά δημόσια πανεπιστήμια στην Ελλάδα για να κατανοήσουμε καλύτερα τις επιπτώσεις της πανδημίας στην ποιότητα ζωής και την ψυχική υγεία και ευεξία τους. Τα δεδομένα αναλύθηκαν με ποσοτικές και ποιοτικές μεθόδους. Χρησιμοποιήθηκαν 3 ερωτηματολόγια για την ποιότητα ζωής, την κατάθλιψη, το άγχος, την ψυχική επιβάρυνση» εξηγούν οι μελετητές.

Μερικά από τα αποτελέσματα φαίνονται στους πίνακες και αφορούν τα 3 ερωτηματολόγια που χρησιμοποιήθηκαν.

ΑΝΑΓΚΗ ΛΗΨΗΣ ΜΕΤΡΩΝ
«Λόγω της μακροχρόνιας πανδημίας και των επαχθών μέτρων, όπως οι εντολές λοκντάουν και παραμονής στο σπίτι, η πανδημία COVID-19 έχει αρνητικές επιπτώσεις στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση και την ποιότητα ζωής των φοιτητών. Τα ευρήματα της μελέτης μας υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη ανάπτυξης παρεμβάσεων και προληπτικών στρατηγικών για την αντιμετώπιση της ποιότητας ζωής και της ψυχικής υγείας των φοιτητών του Πανεπιστημίου» επισημαίνεται στις παρατηρήσεις των ερευνητών.

ΟΙ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
Οι ίδιοι σημειώνουν ότι η βιβλιογραφία αναφέρει ότι τα περιοριστικά μέτρα όπως η καραντίνα, η απομόνωση και η κοινωνική απόσταση, έχουν αντίκτυπο στην ψυχολογική ευημερία των ανθρώπων, αυξάνοντας τις αντιδράσεις στην ίδια την πανδημία.

1. Οπως οι φυσικές καταστροφές, οι επιδημίες/πανδημίες συνήθως καταλήγουν σε αντιδράσεις δυσφορίας, αυξημένες συμπεριφορές κινδύνου για την υγεία και επιδείνωση ή εκδήλωση ψυχιατρικών διαταραχών. Μια απότομη αλλαγή στην καθημερινή ζωή, μια αίσθηση αβεβαιότητας για το μέλλον, περιορισμοί των πόρων, φόβος για την προσωπική ευημερία, αυξημένη χρήση των μέσων ενημέρωσης και εξάπλωση παραπληροφόρησης μπορεί να εμφανιστούν τόσο κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας όσο και μιας φυσικής καταστροφής. Αγχος και σωματικά συμπτώματα, αισθήματα θυμού και ευερεθιστότητας, καταθλιπτικά συμπτώματα, συμπτώματα μετατραυματικού στρες καθώς και εμπειρίες στιγματισμού, εγκατάλειψης και απομόνωσης έχουν αναφερθεί κατά τη διάρκεια προηγούμενων επιδημιών, όπως SARS, MERS, Εμπολα και H1N1.
2. Διάφορες μελέτες έχουν διεξαχθεί παγκοσμίως για να διερευνήσουν τα ψυχοκοινωνικά αποτελέσματα της πανδημίας COVID-19 στον γενικό πληθυσμό. Συνολικά, μελέτες έχουν αναφέρει αυξημένες συναισθηματικές διαταραχές, κατάθλιψη, άγχος, οξύ πανικό, εμμονικές συμπεριφορές, αποθησαύριση, αϋπνία, συμπτώματα μετατραυματικού στρες, θυμό και κατάχρηση ουσιών. Ο επιπολασμός της κατάθλιψης και του άγχους βρέθηκε να είναι σημαντικά υψηλότερος στα άτομα που επηρεάζονται από την καραντίνα από ότι στην ομάδα που δεν επηρεάζεται.
3. Παράγοντες κινδύνου που έχουν συσχετιστεί με χειρότερη ψυχολογική έκβαση περιλαμβάνουν προϋπάρχουσες ψυχικές ασθένειες, οικονομικές δυσκολίες, έλλειψη κοινωνικής υποστήριξης, συχνή έκθεση σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης/ειδήσεις σχετικά με τον COVID-19, αλλά και μικρότερη ηλικία ( ≤40 ετών) και φοιτητική ιδιότητα.
4. Ως αποτέλεσμα των μέτρων φυσικής απόστασης, τα ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης έχουν στραφεί σε μια διαδικτυακή μορφή μάθησης, η οποία θα μπορούσε να επιδεινώσει περαιτέρω τους ακαδημαϊκούς στρεσογόνους παράγοντες για τους φοιτητές, οι οποίοι ήδη ανησυχούν για την ακαδημαϊκή και επαγγελματική τους επιτυχία. Μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε μερικές χώρες σχετικά με την ψυχοκοινωνική αντίδραση στην πανδημία μεταξύ φοιτητών πανεπιστημίου, υποδηλώνουν ένα παρόμοιο μοτίβο.
5. Η ιδιότητα του φοιτητή βρέθηκε να είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη περισσότερων καταθλιπτικών συμπτωμάτων σε σύγκριση με άλλες επαγγελματικές καταστάσεις (δηλαδή απασχόληση ή συνταξιοδότηση). Ανησυχία για ακαδημαϊκές καθυστερήσεις, συμπεριλαμβανομένης μιας καθυστερημένης αποφοίτησης, ακύρωση αναμενόμενων γεγονότων, όπως σπουδές ανταλλαγής, μη δομημένη ή διαδικτυακή μάθηση και την επίδραση της πανδημίας στην καθημερινή τους ζωή έχουν οδηγήσει σε ποικίλες ψυχολογικές και σωματικές εκδηλώσεις άγχους στους φοιτητές πανεπιστημίου.
6. Επιπλέον, οι φοιτητές που δεν έχουν επαρκή πρόσβαση στο διαδίκτυο θα υποστούν ένα μειονέκτημα στη διαδικασία αξιολόγησης, το οποίο θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την εκπαίδευσή τους.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News