Ο πρώην υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ Πάνος Σκουρλέτης στην «Π»: «Η ενέργεια φουντώνει την ακρίβεια»

Σωτήρης Παπανδρέου

Ο πρώην Υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος (επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ) και νυν στέλεχος της «Νέας Αριστεράς», Πάνος Σκουρλέτης, με αφορμή τη συμμετοχή του στη σημερινή εκδήλωση του κόμματός του στην Πάτρα, για το ενεργειακό και τις εξορύξεις υδρογονανθράκων (7.30 μμ. – ΤΕΕ), ασκεί έντονη κριτική στην κυβέρνηση, επισημαίνοντας ότι αυτή έχει οδηγήσει σε στρεβλώσεις και αυξημένο ενεργειακό κόστος τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

Τονίζει ότι το Χρηματιστήριο Ενέργειας έχει μετατρέψει το ρεύμα από κοινωνικό αγαθό σε εμπορευματικό προϊόν, ενώ για τους υδρογονάνθρακες υποστηρίζει ότι δεν αποτελούν λύση για την ενεργειακή επάρκεια και ότι οικονομικά ωφελούν μόνο τις μεγάλες εταιρείες. Τέλος, απορρίπτει κατηγορηματικά την πυρηνική ενέργεια, υποστηρίζοντας ότι παραμένει ακριβή, επικίνδυνη, και ακατάλληλη για σεισμογενείς χώρες όπως η Ελλάδα.

– Εχουμε περάσει σε πλήρη απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, υποτίθεται με στόχο την ενίσχυση του ανταγωνισμού. Παρόλα αυτά οι καταναλωτές υποφέρουν.

Σωστά το επισημαίνετε. Το αποτέλεσμα τελικά αυτής της πορείας, είναι ότι πλέον έχει διαμορφωθεί ένα πολύ υψηλό ενεργειακό κόστος, το οποίο το πληρώνουν τόσο τα νοικοκυριά όσο και οι επιχειρήσεις, ιδιαίτερα οι ενεργοβόρες. Αυτό το κόστος μετακυλίεται πια στο συνολικό κόστος λειτουργίας τους, επιβαρύνοντας τις τιμές των προϊόντων. Αρα μία από τις βασικές αιτίες της ακρίβειας που εμφανίστηκε ιδιαίτερα μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, είναι το ενεργειακό κόστος και θεωρώ ότι όλα όσα έχει κάνει η Ευρώπη μέχρι τώρα, είναι σε λάθος κατεύθυνση. Αρα, η υπόθεση της απελευθέρωσης της αγοράς που αποτυπώθηκε μέσα από την εγκαθίδρυση του Χρηματιστήριου Ενέργειας έχει δείξει τελικά ότι είναι ένας στρεβλός μηχανισμός, ο οποίος έχει εμπορευματοποιήσει πλήρως το κοινό αγαθό της ενέργειας. Δεν μπορεί δηλαδή το ρεύμα να αντιμετωπίζεται όπως τα άλλα εμπορικά προϊόντα, γιατί είναι βάση για τη ζωή, για την παραγωγή, για την υγεία, για τα πάντα. Αρα, θα έλεγα ότι πρέπει ως χώρα και ως Ευρώπη συνολικότερα, να κινηθούμε σε μια διαφορετική κατεύθυνση, υπερβαίνοντας πια αυτόν τον μηχανισμό του Χρηματιστήριου Ενέργειας όπως κάποιες χώρες το έχουν ήδη κάνει.

– Μπορεί η Ελλάδα να βγει από τον μηχανισμό αυτό σήμερα και να αναζητήσει άλλους τρόπους;

Η Ελλάδα μπορεί να κάνει κάποιες αλλαγές άμεσα, όπως έκαναν οι Ισπανοί που βγάλαν από αυτόν τον μηχανισμό το φυσικό αέριο. Διότι η πηγή του κακού είναι οι ακριβές τιμές του φυσικού αερίου, που συμπαρασύρει και φθηνότερες πηγές παραγωγής ενέργειας, όπως είναι τα αιολικά ή τα φωτοβολταϊκά. Θα μπορούσαμε να ακολουθήσουμε αυτό το παράδειγμα. Δεύτερον, θα μπορούσε η χώρα μας να υιοθετηθεί τη λογική του πλαφόν πάνω στα κέρδη των παραγωγών ενέργειας, είτε στη χονδρική αγορά είτε στη λιανική. Και τρίτον είναι να έχεις έναν παίκτη, ο οποίος να λειτουργεί με τη λογική του δημοσίου συμφέροντος όπως ήταν παλιά η ΔΕΗ προ Νέας Δημοκρατίας, όπου συγκρατούσε τα τιμολόγια χαμηλά. Τώρα η ΔΕΗ πρωτοστατεί στην εκτίναξη των τιμών και λειτουργεί ως μια κερδοσκοπική μεγάλη εταιρεία όπως όλες οι υπόλοιπες. Δεν υπάρχει δηλαδή το γνωστό «Δ» στον τίτλο Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού.

– Αρα, προτείνετε ή ζητάτε την επαναφορά της ΔΕΗ στο πρότερο καθεστώς;

Οπωσδήποτε θεωρώ ότι είναι στρατηγικής σημασίας το δημόσιο να κατέχει το 51%, όπως και στα δίκτυα, στον ΔΕΔΔΗΕ. Τα δίκτυα είναι φυσικά μονοπώλια. Δεν υπάρχει ανταγωνισμός. Εκεί δεν υπάρχει απελευθέρωση. Είναι ένα το δίκτυο. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί δεν πρέπει αυτό να είναι δημόσιο. Αυτά είναι σκανδαλώδη.

– Γιατί είστε κατά των ερευνών υδρογονανθράκων; Η Ελλάδα δεν οφείλει να έχει τις δικές της πηγές ενέργειας;

Νομίζω ότι θα έπρεπε να κάνει ακριβώς το αντίθετο. Δηλαδή κάθε χώρα και η Ελλάδα μαζί, πρέπει να έχει ένα σχέδιο για πιο γρήγορη απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, αν θέλουμε να συμβάλουμε στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Δεν μπορούμε να διαμαρτυρόμαστε για ακραία καιρικά φαινόμενα και για ενίσχυση των υποδομών με δαπάνες δισ. ευρώ και την ίδια ώρα να παραβλέπουμε ότι βασική αιτία αυτού του φαινομένου είναι τα ορυκτά καύσιμα. Αρα η Ελλάδα θα έπρεπε να κινηθεί ακριβώς στην αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που λέει η κυβέρνηση σήμερα. Και πρέπει να καταρρεύσει κι ένας μύθος, ο οποίος λέει ότι με τις έρευνες υδρογονανθράκων κερδίζουμε ως οικονομία. Κερδίζουν οι μεγάλες εταιρείες που έχουν την τεχνογνωσία και τις τεχνολογίες για να κάνουν εξορύξεις. Αυτά που εισπράττει το ελληνικό Δημόσιο είναι κάποια τέλη σε όλες τις φάσεις των ερευνών, τα οποία είναι απειροελάχιστα μπροστά σε αυτά που κερδίζουν οι μεγάλες εταιρείες.

-Και η ενεργειακή επάρκεια πώς εξασφαλίζεται; Είδαμε τι έγινε στην Ισπανία και στην Πορτογαλία με το black out.

Το ζήτημα της ενεργειακής ασφάλειας είναι κάτι το οποίο ούτως ή άλλως υπάρχει, ανάλογα με την ζήτηση και κάθε εποχή. Εμείς αυτή τη στιγμή οφείλουμε να κάνουμε εκείνες τις αναγκαίες επενδύσεις στην αποθήκευση ενέργειας και ιδιαίτερα της καθαρής, δηλαδή από ΑΠΕ. Αυτό δηλαδή που δεν έγινε στην Ισπανία. Ξέρετε όμως, κάθε επιλογή συνδέεται και με προτεραιότητες επενδύσεων, έρευνας και εφαρμογής νέων τεχνολογιών. Οταν είμαστε κολλημένοι στο φυσικό αέριο και φτιάχνουμε μόνο αγωγούς ή αποθηκευτικούς χώρους για διοξείδιο του άνθρακα όπως κάνουμε τώρα τον παλιό Πρίνο, σημαίνει ότι κινούμαστε σε μια άλλη τροχιά. Αλλά πολύ φοβάμαι ότι και οι στόχοι που είχαν τεθεί για το κλίμα, είναι πια ένα άπιαστο όνειρο. Και τις επιπτώσεις αυτές θα τις υποστούμε όλοι, ιδιαίτερα στην Ελλάδα που είναι το hot spot της Μεσογείου.

– Για την πυρηνική ενέργεια τι λέτε;

Είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι. Κατηγορηματικά. Θα είναι τραγικό αν γίνει αυτό το πράγμα. Χώρια που είμαστε μια σεισμογενής χώρα.

– Μα η τεχνολογία δεν τα έχει λύσει αυτά τα ζητήματα;

Οχι, δεν τα έχει λύσει. Αυτά τα λένε αυτοί που θέλουν να κερδοσκοπήσουν. Αφήστε που αυτές οι νέες επενδύσεις είναι και πολύ ακριβές, ενώ η φθηνότερη μορφή ενέργειας, τα πλεονεκτήματα της οποίας αλλοιώνονται λόγω του Χρηματιστηρίου, είναι οι ΑΠΕ.

– Ναι, αλλά χωρίς αδιάλειπτη παροχή ενέργειας.

Γι’ αυτό χρειάζεται να υπάρχει ένα μίγμα. Ενα εξισορροπημένο μίγμα, το οποίο στο μεγαλύτερο μέρος του, θα αφορά τις ΑΠΕ. Δεν ζητάμε να υπάρξει άμεση κατάργηση από άλλες μορφές ενέργειας, από το φυσικό αέριο ή από λιγνίτη. Αλλά πρέπει να είμαστε εμπροσθοβαρείς. Και το εμπροσθοβαρείς είναι οι ΑΠΕ και η αποθήκευση ενέργειας.

ΦΥΡΔΗΝ – ΜΙΓΔΗΝ Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΣΙΠΡΑ

-Για την προσέγγιση της Κεντροαριστεράς τι λέτε;

Θεωρούμε ότι οι όποιες συνεργασίες γίνονται, οι οποίες είτε έχουν βραχυπρόθεσμο είτε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, πρέπει και προϋποθέτουν και πρέπει να διασφαλίζουν τη διακριτότητα και την αυτόνομη πολιτική παρουσία της Αριστεράς. Δεν θεωρώ δηλαδή ότι έχει κλείσει ο ιστορικός κύκλος της Αριστεράς και θα πρέπει να μιλάμε για μια νέα δημοκρατική παράταξη. Αυτό νομίζω ότι πρέπει να είναι σαφές, διότι γίνεται ένας διάλογος χωρίς να ξεκαθαρίζεται αυτό το πράγμα. Η Αριστερά βεβαίως πρέπει να υπάρχει ή να είναι ανοιχτή σε συνεργασίες αλλά με προϋποθέσεις. Μπορούμε δηλαδή να συνεργαστούμε όταν δεν είμαστε συγκεκριμένοι ποιους θα πρέπει να εκπροσωπήσουμε, με ποια συμφέροντα και καταστάσεις πρέπει να συγκρουστούμε και ποιο θα είναι το σχέδιο και η προοπτική για την μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου; Αυτά δεν βλέπω να τα συζητάμε. Δίνεται η αίσθηση ότι υπάρχει ένα πολιτικό προσωπικό το οποίο νοιάζεται περισσότερο για την πολιτική του προοπτική και επιβίωση και αυτό είναι που δεν αρέσει τον κόσμο. Αρα υπάρχει ένα θέμα αξιοπιστίας προηγουμένως που πρέπει να απαντηθεί από όλες τις δυνάμεις της Αριστεράς και του ευρύτερου προοδευτικού χώρου και αυτό νομίζω είναι το πρόβλημα.

– Κάποιοι συνδέουν αυτή την πρωτοβουλία, ας το πούμε έτσι, με το rebranding του Αλέξη Τσίπρα. Εσείς τι πιστεύετε;

Είδατε; Τα βάλατε όλα κι εσείς και δικαιολογημένα, διότι είναι μια εικόνα φύρδην – μίγδην Πολύ μπερδεμένη. Εγώ πιστεύω ότι οποιοσδήποτε θέλει να προσφέρει αυτή τη στιγμή, πρέπει να ξεκινάει από μια προσπάθεια να επανακτηθεί η αξιοπιστία των προσώπων και των πολιτικών χώρων. Και αυτή την κουβέντα δεν την βλέπω να τίθεται ως προτεραιότητα από καμία από τις ηγεσίες των υπολοίπων κομμάτων της αριστεράς και του ευρύτερου προοδευτικού χώρου και δεν το βλέπω βέβαια και από τον Αλέξη Τσίπρα κάτι τέτοιο.

– Αρα οφείλει εξηγήσεις πολλές, ο Αλέξης Τσίπρας;

Ετσι νομίζω. Και παρακολουθώ κάποιες γενικές προσεγγίσεις που κάνει, αλλά είναι τόσο γενικές, που υπολείπονται των αναγκών.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News