Οι 10 πληγές του Πατρινού: Γιατί να μας αξίζει μια τέτοια πόλη;

Ο Γεράσιμος Φεσσιάν, ακούραστο μέλος του αναπηρικού κινήματος, επανέρχεται και επανέρχεται στα προβλήματα προσβασιμότητας που παρατηρούνται στην πόλη, στις βάρβαρες οδηγικές συμπεριφορές και στην αναχρονιστική μας κουλτούρα στη διαχείριση των οχημάτων. Συνεργαστήκαμε για το αφιέρωμα αυτό, με την ελπίδα να μη μείνουμε σε μια απρόσφορη εκτόνωση αγανάκτησης, αλλά να αφυπνίσουμε τις τοπικές αρχές. Θα αντισταθούμε στην αναρχία ή θα την αφήσουμε να μας καταπιεί;

Επιμέλεια: ΚΩΝ. ΜΑΓΝΗΣ
Φωτογραφίες: ΜΑΚΗΣ ΦΕΣΣΙΑΝ, ΜΕΝ. ΜΙΧΑΛΑΤΟΣ

H επιείκεια και η ανοχή με την οποία έχουμε αντιμετωπίσει τις παθογένειες, τους επέτρεψε να ριζώσουν και να θεριέψουν. Αυτός ακριβώς είναι ο υπόγειος μηχανισμός με τον οποίο τα φαινόμενα αυτά αυτο-επιβλήθηκαν, εκμεταλλευόμενα τη μοιρολατρική αποδοχή τους ως «φυσικά επακόλουθα» του μεσογειακού εαυτού μας. Θα γίνουμε ποτέ πόλη του 21ου αιώνα;

Αιχμάλωτοι οι τρεις Ναύαρχοι

Οι σκάλες της Τριών Ναυάρχων πολύ συχνά παγιδεύονται από ΙΧ που σταθμεύουν στις εισόδους εκατέρωθεν. Πρόκειται για επιτομή της θρασύτητας: Ακόμα και οι παρανομούντες σέβονται κάποια πράγματα, και αφήνουν τις εμβληματικές επιφάνειες ελεύθερες, κάτι που καταχρώνται εκείνοι που δεν σέβονται τίποτα. Και που συνήθως μένουν ατιμώρητοι. Οι Σκάλες διευκολύνουν τον απλό πολίτη αλλά και αποτελούν στολίδι της πόλης. Εντάξει, ο πεζός θα περάσει ανάμεσα στα μουσούδια των ΙΧ, αλλά δεν παύει η κατάληψη αυτή να αποτελεί προσβολή και πρόκληση στο δημόσιο αίσθημα. Υπάρχουν νόμοι ή δεν υπάρχουν; σκέφτεται ο αφελής. Γιατί πρέπει οι Aρχές να αφήνουν την νομιμότητα να μετατρέπεται σε αφέλεια;

Δεν χάλασε ο κόσμος. Και ποιoν ενοχλώ;

Το κριτήριο που λαμβάνουμε υπόψη μας σταθμεύοντας δεν είναι οι προβλέψεις του ΚΟΚ, αλλά το ερώτημα αν παρεμποδίζουμε ένα άλλο τροχοφόρο. (Αν και πολύ συχνά ούτε αυτό το κριτήριο λαμβάνεται υπ’ όψιν). Στην προκείμενη περίπτωση, όμως, παραβλέπουμε το τροχοφόρο της ανάγκης. Το ασθενοφόρο ή το πυροσβεστικό όχημα. Και φυσικά παρεμποδίζουμε πολίτες που μετακινούνται με αμαξίδια ή εξυπηρετούνται με καροτσάκια. Αυτοί «ας πάνε από κάπου αλλού». Το αυτοκίνητο είναι είδος πρώτης προτεραιότητας κατά τη νεοπλουτίστικη αντίληψη, που έβαλε «την κούρσα» σε ηγετική θέση στην καθημερινότητά μας αλλά και την κουλτούρα μας. Η ιδέα ότι οι πεζοί έχουν δικαίωμα σε ελεύθερες ζώνες και ποιότητα ζωής, στη συνείδηση πολλών οδηγών δεν έχει καμία θέση. Στων Αρχών;

 

Το «φιλικό μέσο» που απέκτησε ασυλία

Η κουλτούρα της χρήσης του δικύκλου σηκώνει αναθεώρηση. Καθιερώθηκε σαν ευέλικτο μέσο «του φτωχού», το οποίο ευεργετεί την κυκλοφορία. Και σιγά-σιγά μάθαμε ότι αν ο οδηγός του αυθαιρετεί, η παρανομία του «δεν πιάνεται» γιατί είναι αμελητέα, ελαφρών συνεπειών, ίσως και χαριτωμένη. Ενοχλεί η ελευθερία; Οχι βέβαια. Μπορεί επομένως ο κάτοχος του δικύκλου να το διαχειριστεί όπως νομίζει, σε βάρος των κανόνων οδήγησης και του κοινόχρηστου χώρου. Τι παθαίνεις εάν δεις ένα, δύο, πέντε, δέκα μηχανάκια στην πλατεία όπου καταφεύγεις για να δει το μάτι σου ουρανό και πράσινο και να ξεκουραστεί η ψυχή σου; Πολλοί οδηγοί δικύκλων έχουν αναπτύξει την αντίληψη ότι τους ανήκει η πόλη.

 

Οι ωραίοι της πόλης

Γιαπί είναι, ένοικο δεν έχει, συνεπώς δεν τρέχει κάστανο εάν το ΙΧ ανέβει στην πλατεία. Στο κάτω-κάτω, ας μας βρίσκουν χώρους στάθμευσης ώστε να μην παρανομούμε. Βέβαια, 500 μέτρα δυτικά υπάρχουν πάρκινγκ ελεύθερα, αλλά αν ήταν να περπατάμε 500 μέτρα, για ποιο λόγο να πάρουμε το αυτοκίνητο; Οι συμπεριφορές αυτές καθιερώθηκαν για τον λόγο ότι για πολλά χρόνια οι Αρχές ακολούθησαν θωπευτική πολιτική, πιστεύοντας ότι πρέπει να κάνεις τα στραβά μάτια, για τον πολίτη που δοκιμάζεται, που πάει να βγάλει ένα μεροκάματο, που σταμάτησε για ένα καφεδάκι, που έχει πάει σε ένα γιατρό, που κάνει ψώνια, που είναι στο φαρμακείο για την άρρωστη μάνα του. Μια Μάρθα Βούρτση όλοι μας.

 

Στη γωνία χωρίς τιμωρία

Γάγγραινα για την πόλη η παράνομη στάθμευση οχημάτων στις γωνίες των οδών, κατά τρόπο που «πετάει τους πεζούς» στην άσφαλτο, κάτι επικίνδυνο, και φράζει τη δίοδο σε πολίτες με κινησιακές δυσκολίες. Πέρα από αυτό, που μάθαμε να το θεωρούμε αμελητέο, προκαλείται περιορισμός στην ορατότητα των οδηγών που επιχειρούν να βγουν σε διασταυρώσεις ή να στρίψουν και βέβαια δημιουργεί προϋποθέσεις για ατυχήματα, τα οποία μπορεί να είναι σοβαρά. Η συνήθεια αυτή δεν αντιμετωπίζεται με τη δέουσα αυστηρότητα παρ΄όλο που είναι αντικοινωνική, επιβαρυντική και εντέλει εξοργιστική. Πολλώ δε μάλλον όταν ακολουθείται από κατόχους ακριβών οχημάτων. Δεν σηκώνει η τσέπη σου τρία ευρώ για ένα νόμιμο πάρκινγκ;

 

Η ιστορία και ο ρύπος

Το «κατώφλι» στις σκάλες της Πατρέως έχει μετατραπεί σε άτυπο πάρκινγκ αυτοκινήτων, κάτι που δυσκολεύει την πρόσβαση στους πεζούς, κυρίως όμως αποτελεί μουτζούρα στον κοινόχρηστο χώρο, δυσφημεί την πόλη στους επισκέπτες της και ακυρώνει την ομορφιά των αρχιτεκτονημάτων της.Τα κλιμακοστάσια ανάμεσα στην άνω και την κάτω πόλη δεν είναι μόνο λειτουργικές υποδομές, αποτελούν και μνημεία αρχιτεκτονικής της Πάτρας του 1900 και «αφηγούνται» το παρελθόν της πόλης ως «μαρτυρίες» αστικής ταυτότητας. Τέτοιες συμπεριφορές, εφόσον μάλιστα στην πράξη νομιμοποιούνται, αποτελούν προσβολή στην ιστορία της πόλης. Οσο πιεστική και αν είναι η καθημερινότητα, δεν πρέπει να της επιτρέπουμε να μας λερώνει κατ’ αυτό τον τρόπο.

 

Η πόλη μάς δέρνει αλύπητα

Η διπλοστάθμευση έχει μετατραπεί εδώ και πολλά χρόνια σε τοπικό σπορ. Οι Αρχές μόνο ευκαιριακά και με τουφεκιές τη διαχειρίστηκαν. Στην ουσία έχουν παραδοθεί. Η κατακυρίευση των οδών από ΙΧ έχει πάρει διαστάσεις πελάγους από λαμαρίνα. Οταν δεν σταθμεύουμε αυθαίρετα, κάνουμε την περίφημη προσωρινή στάση των πέντε λεπτών, που ουσιαστικά καταργεί την μια λωρίδα κυκλοφορίας και προκαλεί αδικαιολόγητα μποτιλιαρίσματα. Δεν είναι τόσο πυκνή η κίνηση που να τα εξηγεί. Για να μην υπολογίζουμε το πανδαιμόνιο των κορναρισμάτων όταν κάποιος οδηγός πιάνεται αιχμάλωτος. Θόρυβος, νεύρα, χρονοτριβή και καυσαέριο. Και τεράστια οπτική ρύπανση. Η πόλη έχει γίνει ένα μεγάλο ρινγκ όπου οι πολίτες της σφυροκοπούνται ανελέητα.

 

Μάθε παιδί μου αντίσταση

Πας να πάρεις το παιδί από το σχολείο, δεν θα του βάλεις κράνος, ούτε εσύ θα βάλεις. Για να ξεμπερδεύουμε. Το παιδί μαθαίνει ότι το κράνος, τα μέτρα ασφαλείας, η αποφυγή του καπνίσματος, η συνέπεια στους κανονισμούς, είναι ένα πλέγμα που παραβλέπεται όταν είναι κανείς μάγκας και λεβέντες. Η πειθαρχία και η σωφροσύνη, είναι για τους μαλθακούς. Μέσα από τέτοιους αθώους κοινωνικούς- οικογενειακούς μηχανισμούς, κτίσαμε τα πρότυπά μας. Με τις αρχές να μη δίνουν και τόση σημασία. Είναι τρομερό να έχουμε συμπληρώσει ένα τέταρτο αιώνα μάχη υπέρ του κράνους και της ζώνης ασφαλείας και να μη θεωρούνται αυτονόητα. Για να μη μας χαλάνε τα μαλλιά και να μη μας τσαλακώνουν το πουκάμισο. Στο κάτω-κάτω, τι πρόκειται να συμβεί;

 

Αυξάνεσθε και πληθύνεσθε

Με την πάροδο των χρόνων, τα «μηχανάκια» του παρελθόντος έγιναν μηχανές σημαντικών διαστάσεων. Και έγιναν κτήμα πάντων και πασών. Και όχι μόνο όσων στερούνται αυτοκινήτου. Ο πληθυσμός διογκώθηκε, αλλά η πόλη δεν μερίμννησε για χώρους στάθμευσης (ούτε) για τα δίκυκλα, κατευθύνοντας τους οδηγούς σε πλήρη κατάληψη των πεζοδρομίων, η οποία έχει αποτελέσει άτυπο τοπικό κανονισμό, σε βάρος των πεζών, φυσικά, στους οποίους οι αρχές και οι οδηγοί δεν δίνουν και πολύ μεγαλη σημασία. Θα ρωτήσει κάποιος: Μας προτείνετε κάποια λύση; Οχι, αλλά οπωσδήποτε δεν μπορεί η λύση να είναι αυτό το χάλι, το οποίο χρόνο με τον χρόνο γενικεύεται.

 

Εσύ θα τη σώσεις;

Οι πεζόδρομοι υποφέρουν. Ο λόγος για τον οποίο διανοίγονται, δεν εξυπηρετείται. Η γραφικότητά τους στραπατσάρεται από αυθαιρεσίες και βαρβαρότητα. Εχει πληθύνει ο κόσμος που θεωρεί τον εαυτό του εξαιρετική περίπτωση, παίρνοντας άδεια «από τη σημαία» για τέτοιες συμπεριφορές. Ούτε στο πεδίο αυτό έχει εκδηλωθεί αυστηρή και συστηματική κατασταλτική πολιτική. Είναι χαρακτηριστικό ότι το τελευταίο που ακούει κανείς γύρω του είναι προβληματισμός για κλήσεις. Ο πειθαρχικός έλεγχος είναι δυσανάλογα ελλιπής και αδύναμος σε σχέση με την μεταχείριση που επιφυλάσσουμε στον δημόσιο χώρο. Οι αρχές επιδεικνύουν μια αντι-παιδαγωγική επιείκεια στους πολίτες. Ο νόμιμος αισθάνεται φοβερά αφελής καθώς ακόμα και το περιβάλλον του, του ζητά να κάνει «αυτά που κάνουν όλοι- εσύ θα σώσεις την Πάτρα;».

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News