Πάτρα – Πρώην σκουπιδότοπος Ριγανόκαμπου: Χαμένος χώρος, χαμένη ευκαιρία

Παναγιώτης Ρηγόπουλος

Ο Ριγανόκαμπος αποτελεί το χαμένο στοίχημα της Πάτρας. Μία από τις σημαντικότερες ανεκμετάλλευτες εκτάσεις της πόλης, ένας χώρος με προοπτικές για ολόκληρη την περιοχή, ο οποίος, δυστυχώς, παραμένει βυθισμένος στην εγκατάλειψη, την αβελτηρία και της παρανομίας. Αποτελεί σημαία της αδράνειας και καθρέφτη της αναβλητικότητας, που αντικατοπτρίζει τις διαχρονικές ευθύνες των τοπικών ταγών, αιρετών και φορέων.

Παρά τις επανειλημμένες αναφορές, εξαγγελίες και δημόσιες συζητήσεις, η αξιοποίησή του δεν προχώρησε ουσιαστικά ποτέ. Αντί για ένα πνεύμονα πρασίνου, ένα πολιτιστικό – αθλητικό πάρκο, ο Ριγανόκαμπος παραμένει σήμερα σύμβολο της γραφειοκρατίας και της παθογένειας πολιτικών ασθενειών, που νεκρώνουν τον ιστό της πόλης.

Η έκταση του Ριγανόκαμπου, αποτέλεσε αντικείμενο έντονων συζητήσεων ήδη από τη δεκαετία του 2000. Οι πιέσεις της τοπικής κοινωνίας και πολιτιστικών συλλόγων της περιοχής, από το 2010, ώστε να αποδοθεί στην πόλη, δεν στάθηκαν αρκετές για να αφυπνίσουν το τοπικό πολιτικό δυναμικό, που υπνωτισμένο από την εφήμερη κομματική αντιπαράθεση, δεν όρθωσε το βλέμμα στο μέλλον.

Η πιο σημαντική κίνηση για την απόδοση του, εντοπίζεται στην θητεία του Ανδρέα Καράβολα, ο οποίος σταμάτησε τη λειτουργία του ως σκουπιδότοπου και έβαλε τα θεμέλια για την ανάπλασή του, συντάσοντας τη μελέτη για τη δημιουργία ανοικτού μεγάλου θεάτρου. Μια μελέτη που καίτοι ανήκει στον Δήμο, “κιτρινίζει” σε κάποιο συρτάρι, χωρίς να επικαιροποιείται και να βαίνει σε τροχιά υλοποίησης.

Όλοι συμφωνούν ότι ο χώρος πρέπει να διατεθεί για τις ανάγκες της Πάτρας, ότι επιβάλλεται να αναπλαστεί και να ενταχθεί στο αστικό τοπίο με ουσιαστικό και κοινωφελή τρόπο. Όμως ο τρόπος για την διεκδίκηση, δεν έχει ακόμα βρεθεί.

Παρά τις κατά καιρούς δηλώσεις ενδιαφέροντος, τίποτα δεν υλοποιήθηκε στην πράξη. Ο Ριγανόκαμπος παραμένει ξέφραγο αμπέλι, αναξιοποίητος και αποκομμένος από τη ζωή της πόλης. Κάθε σχέδιο καλύπτεται από τη σκόνη των φακέλων.

Ποιοι φταίνε;
Οι ευθύνες διαχέονται σε πολλά επίπεδα. Πρώτα απ’ όλα στους εκπροσώπους της Πάτρας, κοινοβουλευτικούς και αυτοδιοικητικούς, οι οποίοι δεν κατάφεραν να συγκροτήσουν ένα ενιαίο και πιεστικό μέτωπο διεκδίκησης. Κάθε νέα δημοτική αρχή φαίνεται να ξεκινά από την αρχή, χωρίς συνέχεια, χωρίς στρατηγική.

Είναι εύκολο να επιρρίψει κανείς την ευθύνη αποκλειστικά στο κράτος ή στη γραφειοκρατία. Όμως η ίδια η πόλη –οι θεσμοί της, οι εκπρόσωποί της, οι πολίτες της– φέρουν μερίδιο ευθύνης. Η Πάτρα επέδειξε δραματική αβελτηρία. Δεν υπήρξε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αξιοποίησης, ένας δομημένος φάκελος που να παρουσιαστεί με σοβαρότητα στην κεντρική εξουσία. Δεν διαμορφώθηκε κοινή γραμμή μεταξύ Δήμου, Περιφέρειας και πολιτικών δυνάμεων του νομού. Οι δημόσιοι διάλογοι υπήρξαν σποραδικοί, ασυντόνιστοι και συχνά προσχηματικοί.

Τι μένει να γίνει;
Σε μια πόλη που έχει ανάγκη από ελεύθερους χώρους, ο Ριγανόκαμπος θα μπορούσε να στεγάσει θεματικά πάρκα, αθλητικές εγκαταστάσεις, πολιτιστικά κέντρα ή ακόμα και εκπαιδευτικές δομές. Όμως η αδυναμία διαμόρφωσης και προώθησης ενός σαφούς, κοστολογημένου και ρεαλιστικού σχεδίου, εμπόδισε οποιαδήποτε ουσιαστική εξέλιξη.

Έχουν προηγηθεί ομόφωνες αποφάσεις Δημοτικών Συμβουλίων (2017, 2021), έχει εκφραστεί η καθολική αποδοχή του αιτήματος για αξιοποίηση, προς όφελος της πόλης, αυτής της μεγάλης Δημόσιας έκτασης του παλιού σκουπιδότοπου, με κωδικό ΑΒΚ 805, την οποία διαχειρίζεται σήμερα η ΕΤΑΔ.

Έχουν προηγηθεί πολλές κινητοποιήσεις, συζητήσεις, υποσχέσεις σε τοπικό αλλά και σε κυβερνητικό επίπεδο. Σε κάθε περίπτωση, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Πατρών του 2011 (ΦΕΚ 358/30-12-2011) προβλέπει για την περιοχή δράσεις, κυρίως, πολιτισμού, Αθλητισμού, έρευνας –παιδείας αλλά και εγκαταστάσεις ΕΜΑΚ (Αστυνομία).

Αυτό το Σχέδιο οριοθετεί και δεσμεύει τη δημιουργία των όποιων υποδομών, που θα πρέπει να έχουν σχέση με την αναψυχή, τον αθλητισμό και κυρίως τον πολιτισμό, όπως η δημιουργία του Ανατολικού θεματικού Πάρκου και την κατασκευή Ανοιχτού Θεάτρου.

Η Καλαμάτα των 57.000 κατοίκων, με θέατρο 2.175 θέσεων

130 στρέμματα της έκτασης που διεκδικεί η Πάτρα ανήκουν στο Υπερταμείο, ενώ ακόμα 230 περίπου στρέμματα ανήκουν στο Πανεπιστήμιο Πατρών, εκ των οποίων τα κρίσιμα 30 στρέμματα που επίσης θέλει η πόλη, είναι αυτά που βρίσκονται κάτω από την Περιμετρική.

Η απόσταση που χωρίζει την παρούσα Δημοτική Αρχή, από την εκπεφρασμένη θέληση των κατοίκων, είναι τεράστια. Η καταστροφική απόρριψη του σχεδίου δημιουργίας θερινού θεάτρου από τον κ. Πελετίδη, με τη αιτιολογία ότι η Πάτρα θα χρησιμοποιεί από το 2026 το Ρωμαϊκό Ωδείο και ότι ο Δήμος δεν θα έχει… καθαρίστρια και φύλακα για να …ανοίγει ένα νέο θέατρο, αποδεικνύει την κοντόφθαλμη λογική που μας διέπει.

Δεν μπορεί μία πόλη 217.000 κατοίκων να μη διαθέτει δικό της ανοικτό θέατρο, την ώρα που η Καλαμάτα των 57.000 κατοίκων, φρόντισε να δημιουργήσει Ανοιχτό Θέατρο 2.175 θέσεων, που αποτελεί τον μεγαλύτερο σύγχρονο χώρο πολιτισμού στη Μεσσηνία. Με βοηθητικούς χώρους με καμαρίνια, 18 αποχωρητήρια (!), κυλικείο, control room, αλλά και έναν υπέροχο κήπο.

Η σύγκριση είναι δυσχερής για την Πάτρα. Πώς η Καλαμάτα τα κατάφερε και εμείς δεν μπορούμε;

Την ίδια ώρα, η παρουσία των σκηνιτών Ρομά και η παραβατική συμπεριφορά κάποιων άλλων ομάδων ΡΟΜΑ, που έχουν παρεισφρήσει στον καταυλισμό του παλαιού σκουπιδότοπου, δημιουργούν τεράστιο πρόβλημα στους κατοίκους. Στον παράνομο καταυλισμό του Ριγανόκαμπου, εντός του 2024, προστέθηκαν τουλάχιστον 10 επιπλέον παράνομα κτίσματα, ακριβώς πάνω στις παρατημένες ιδιοκτησίες της Κτηματικής Υπηρεσίας και του Πανεπιστημίου Πατρών!

Έτσι, με δεδομένη αυτή την κατά 30% επέκτασή του, είναι ευεξήγητος ο λόγος που στον καταυλισμό παρατηρείται έξαρση παραβατικότητας. Τα χρηματοδοτικά εργαλεία για την αξιοπρεπή μεταστέγαση των Ρομά, υπάρχουν και είναι στη διάθεση των Δήμων.

Η πόλη μας δεν μπορεί να αντέξει άλλη υποχώρηση. Ο Ριγανόκαμπος δεν είναι απλώς μια έκταση – είναι μία πρόκληση για το αν η πόλη είναι σε θέση να οραματιστεί και να υλοποιήσει το μέλλον σε βάθος τουλάχιστον 20ετίας.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News