Θέατρο: Ηθοποιοί θυμούνται εν μέσω πανδημίας

Εξομολογούνται ποια είναι η καθημερινότητά τους μακριά από την τέχνη τους, τι σημαίνει για αυτούς το θέατρο, θυμούνται την αγαπημένη τους φράση από έργο, που ερμήνευσαν στη σκηνή και εύχονται για το 2021, συνενώνοντας τις δυνάμεις τους για καλό σκοπό.
Δώδεκα ηθοποιοί (Μπέτυ Αρβανίτη και Χρήστος Βαλαβανίδης, Γρηγόρης Βαλτινός και Δημήτρης Καταλειφός, Ασπασία Κράλλη και Γιώργος Κωνσταντίνου, Ερρίκος Λίτσης και Σπύρος Μπιμπίλας, Ράνια Οικονομίδου και Σοφία Φιλιππίδου, Αννα Φόνσου και Κατερίνα Χέλμη) ανταποκρίθηκαν στην εθελοντική πρωτοβουλία του θεάτρου «Σταθμός» για στήριξη των σκοπών του Ταμείου Αλληλοβοήθειας του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών, μέσω διαφημιστικής καμπάνιας με τον τίτλο «Η καλοσύνη των ξένων», σε μια εποχή που το λειτούργημα της υποκριτικής τέχνης δοκιμάζεται ποικιλοτρόπως, ανεξαρτήτως ηλικίας, και τίθεται επιτακτικά το θέμα του βιοπορισμού και της ανεργίας.
Σε σκηνοθεσία του Μάνου Καρατζογιάννη, στον οποίο ανήκει και η σύλληψη της υλοποίησης της ιδέας/πρωτοβουλίας και με τη μουσική επιμέλεια του Αντώνη Παπακωνσταντίνου, δημιουργήθηκαν δώδεκα video αντίστοιχα, στα οποία οι συμμετέχοντες ηθοποιοί οριοθετούν την έννοια του θεάτρου για αυτούς και μοιράζονται με ειλικρίνεια και απλότητα τα συναισθήματά τους, τους φόβους και τις επιφυλάξεις τους, τις προσδοκίες και τις ευχές τους για το 2021. Κοινή συνισταμένη αυτής της προσωπικής εξομολόγησης η επιστροφή του θεάτρου στην κανονική του ζωή, χωρίς περιοριστικά μέτρα, που φαλκιδεύουν την υπόστασή του ως τέχνης άμεσης και ζωντανής και η απουσία της κρατικής μέριμνας…
Κοντά σε αυτά, εντυπωσιάζουν οι φράσεις, που κλήθηκαν να θυμηθούν από τη μακρόχρονη σκηνική τους εμπειρία, πολλές από τις οποίες αποτελούν άμεση ή έμμεση αναφορά στις παράξενες συνθήκες του σήμερα. Η Μπέτυ Αρβανίτη ανατρέχει στα χριστουγεννιάτικα διαβάσματά της και αναφέρεται στα χαϊκού του Φερνάρντο Πεσσόα, ενώ ο Χρήστος Βαλαβανίδης απαγγέλλει ένα δικό του ποιήμα για το πένθος της ψυχής, διάχυτο στις μέρες μας παράλληλα με το πένθος του σώματος. Ο Γρηγόρης Βαλτινός επιστρέφει στη μεγάλη του επιτυχία, «Τον Βιολιστή στη Στέγη» και στον Τέβγιε, που έχει ερμηνεύσει με επιτυχία, όταν σηκώνοντας το βλέμμα του προς τον ουρανό, μια λέξη λέει μόνο «Γιατί;»
Για τον Δημήτρη Καταλειφό, η αγαπημένη φράση προέρχεται από τον «Γυάλινο Κόσμο» του Τέννεσσυ Ουίλλιαμς: «Δεν πήγα στο φεγγάρι· πήγα πολύ πιο πέρα, γιατί ο Χρόνος είναι το μεγαλύτερο διάστημα που χωρίζει δύο τόπους». Αναφερόμενη στη φθορά που αφήνει πάνω μας ο χρόνος, το κύλισμα του οποίου αντιλαμβανόμαστε μέσω της μνήμης μας, η Ασπασία Κράλλη, ιδρύτρια του «Από Μηχανής Θεάτρου», αναδεικνύει τη σημασία της, καταφεύγοντας στο έργο «The Testament of Mary» του Colm Toibin: «Η μνήμη καταλαμβάνει μέσα μου τόσο χώρο όσο χώρο καταλαμβάνουν μέσα στο σώμα μου το αίμα και τα κόκκαλα».
Αμεσότερη αναγωγή στην εποχή της πανδημίας, που επέβαλε σιωπή στον θεατρικό λόγο και τον εξανάγκασε σε υποκατάστατα μέσω της ηλεκτρονικής μετάδοσής του, αποτελεί το απόσπασμα από τον «Αμπιγιέρ» του Χάργουντ, που θυμήθηκε ο παλαίμαχος Γιώργος Κωνσταντίνου: «Απόψε θα ακουστεί ο λόγος του Σαίξπηρ και αυτοί κάνουν οτιδήποτε για να με αποτρέψουν… Εμπρός λοιπόν, γκρεμίστε μας, αφανίστε μας, αλλά κάθε λόγος που θα ξεστομίζω, κάθε στίχος, θα είναι ένα αλεξικέραυνο, που πάνω του θα συντρίβεται όλος ο τρόμος, που προσπαθείτε να μας δημιουργήσετε, βάρβαροι, απολίτιστοι, κτήνη».
Οχι λιγότερο επίκαιρες οι φράσεις, που σημάδεψαν τον ηθοποιό Ερρίκο Λίτση: «Κανείς δεν μπορεί να σε εξευτελίσει, αν εσύ δεν νιώθεις έτσι» από «Τον Βροχοποιό» του Ρίτσαρντ Νας και «Ο έρωτας είναι το μόνο αντίδοτο στην κόλαση» από «Το Ταξίδι στην ερημο» του Γιάννη Παπάζογλου. Στο ίδιο μήκος κύματος και η πληθωρική και πάντα αγωνιστική Αννα Φόνσου, όταν θέλοντας να φωτίσει τη σημασία του θεάτρου για την ίδια, λέει «Τα γεράματα δε σε προστατεύουν από τον έρωτα. Ο έρωτας όμως σε προστατεύει από τα γεράματα. Αυτό είναι για μένα το θέατρο, ο μεγάλος μου έρωτας!».
Από το έργο «Η Τάξη μας», που παρουσιάστηκε στο Εθνικό Θέατρο, το παράθεμα της Ράνιας Οικονομίδου, που προβληματίζεται κατά πόσο το ανθρώπινο γένος αγωνίζεται να φανεί αντάξιο του πλανήτη που κατοικεί: «Πάντως, σίγουρα το νόημα της ζωής δεν το βρήκα παρακολουθώντας τους ανθρώπους». 12 ηθοποιοί, 12 φράσεις που ο χώρος δεν μου επιτρέπει να τις αναφέρω όλες. Μπορείτε όμως να τις αναζητήσετε στο Youtube.
Μια κίνηση αλληλεγγύης για τους δοκιμαζόμενους ηθοποιούς, σε μια εποχή αμφιλεγόμενης κοινωνικής ενσυναίσθησης.
Της ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΚΟΚΚΟΤΑ