Φωτογράφε, πω πω χάλια
Του Κωνσταντίνου Μάγνη, Διευθυντή Σύνταξης της εφημερίδας «Πελοπόννησος».
Χαζεύουμε φωτογραφίες στο διαδίκτυο. Πρακτορείο Ρόιτερ: Τα στιγμιότυπα της χρονιάς. Εντυπωσιακές, υποβλητικές, συγκλονιστικές, υπαινικτικές εικόνες. Συνισταμένη: Ο άνθρωπος και η δοκιμασία. Οι άνθρωποι όταν παράγουν γεγονότα. Οι άνθρωποι όταν τα γεγονότα τους παίρνουν στο κυνήγι.
Κατά κανόνα, τα γεγονότα είναι έκτακτες περιστάσεις με δραματικό χαρακτήρα. Απειλή, αγωνία, καταστροφή, απελπισία, μήνις, διαμαρτυρία. Ο φωτογράφος επιλέγει ευάλωτους στόχους για να καταδείξει αντιστικτικά το μέγεθος του συμβάντος και την επίπτωσή του στη ζωή, την περιουσία, την ιστορία, τη συλλογική συνείδηση και τη φύση.
Χαζεύουμε φωτογραφίες. Διαπιστώνουμε πως σχεδόν όλες περιστρέφονται γύρω από σταθερούς πυλώνες- φαινόμενα. Πανδημία. Κλιματική αλλαγή. Μετανάστευση. Κάνεις δύο βήματα πίσω από τους μεγάλους πίνακες, συνειδητοποιείς το μέγεθός τους και οικτίρεις την καφενόβια εκδοχή του εαυτού σου που κομπορρημονεί πως θα μπορούσε να λύσει «τα ζητήματα» ως δήμαρχος, αστυνομικός διευθυντής, πρωθυπουργός, πλανητάρχης μέσα σε ένα πρωινό ή σε μια εβδομάδα μέσα, στις περιπτώσεις που είναι κάπως πιο στριμόκωλες. Κάνεις μερικά βήματα πίσω ακόμα, από τότε που θυμάσαι τον εαυτό σου να πιάνει στα χέρια του εφημερίδα. Υπήρξε άραγε έστω μια δεκαετία ή ίσως καν μια χρονιά, όπου ο πλανήτης, ο πολιτισμός, η χώρα σου, η γη σου, η δουλειά σου, οι άνθρωποί σου, δεν είχαν κάποιους λέοντες να αναχαιτίσουν, άλλοτε σαν χούντα, σαν πετρελαϊκή κρίση, σαν απειλή πυρηνικού πολέμου, σαν τρομοκρατία, σαν Τσερνόμπιλ, σαν σεισμούς, πυρκαγιές, ανεργία και χρεοκοπία; Υπήρξαν χαρούμενες στιγμές και κέφια και ευμάρεια και εκδρομές και αγορές και εκτοξεύσεις προσωπικές ή συλλογικές, αλλά «στο τέλος της ημέρας», στο τέλος της χρονιάς δηλαδή, ο φωτογράφος κωδικοποιεί κάθε τέρμινο σαν μια αναμέτρηση με τιτάνες και γίγαντες, με εωσφόρους και καλικαντζάρους, και απεικονίζει τον άνθρωπο σαν αδύναμο, έντρομο, μουσκεμένο και πονεμένο μυρμηγκάκι που μάχεται κόντρα στα στοιχειά. Ποια είναι άραγε η αλήθεια του Ανθρώπου; Η ευφορία; Η δημιουργία; Η ραστώνη; Η σκέψη; Ή μήπως το ασθενικό του δέμας, η ασημαντότητά του σε σχέση με τους φυσικούς κανόνες, την τυχαιότητα των αστο-γεωφυσικών συμβάντων ή τις συνέπειες των δικών του έργων, αστοχιών, σφαλμάτων και παραλείψεων; Όλα αυτά μαζί, αλλά ο φωτογράφος προτιμάει τους Λαιστρυγόνες και τους κύκλωπες: γράφουν καλύτερα στον φακό του. Αυτούς άλλωστε επιλέγουν ο λογοτέχνης και ο ποιητής, γιατί αισθάνονται ότι το αφήγημα του Ανθρώπου είναι η αγωνία του να καλύψει τη γύμνια του με καλύμματα, κατασκευές, κάστρα, εφευρέσεις, και ταυτόχρονα η απελπισία του: Κάθε φορά, όλο και κάποιο κομμάτι της σάρκας του μένει έκθετο στον άνεμο, στο κρύο, στο βέλος του εχθρού, στον αόρατο ιό, τον υποχθόνιο αρουραίο.
Επιστρέφεις στους πίνακες κοντύτερα. Αφήνουμε το 2021 και πιάνουμε το 2022. Αλλάζουμε άλογο αλλά δεν αλλάζουμε φόντο. Μετανάστευση, κλίμα, πανδημία. Αυτή θα είναι η χρονιά μας, αυτή θα είναι η ζωή μας. Ποιο είναι το νόημα μιας ευχής για «καλή χρονιά»; Το δίνουν τα ευκόλως εννοούμενα που παραλείπονται: Καλή χρονιά, παρ’ όλα αυτά. Να βρείτε το κουράγιο και την καλή διάθεση, να κάνετε όσο γίνεται καλύτερα τα πράγματα για τον εαυτό σας και για όσους μπορείτε να επηρεάσετε, έναν ή εκατό χιλιάδες. Και στο τέλος του άλλου χρόνου να είμαστε εδώ ή οπουδήποτε, όσο γίνεται περισσότεροι, όσο γίνεται καλύτερα. Θα ήθελες να πεις και όσο γίνεται νεότεροι, αλλά το τζίνι δεν ικανοποιεί κάθε ευχή. Αμα το παρακάνεις, ξαναμπαίνει στο μπουκάλι μουτρωμένο.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
