Παγκόσμια ημέρα νεφρού στην εποχή του πανδημίας – Γράφει ο Π. Δουζδαμπάνης
Γράφει ο Περικλής Δουζδαμπάνης*
Η νόσος έχει τεράστιες ψυχολογικές αλλά και κοινωνικές επιπτώσεις τόσο ασθενή όσο και στην οικογένεια του, και επιβαρύνει τα διάφορα εθνικά συστήματα υγείας. Η συχνότητα εμφάνισής της, κυμαίνεται παγκοσμίως στο 10%-14%, που σημαίνει ότι ένας στους περίπου 10 κατοίκους πάσχει από ΧΝΝ. Οι ασθενείς με ΧΝΝ έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων και συνεπώς αυξημένη θνητότητα. Η αρτηριακή υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης, η δυσλιπιδαιμία, η παχυσαρκία, το γήρας, η υπερουριχαιμία, διάφορα κληρονομικά νοσήματα και οι σπειραματοπάθειες αποτελούν παράγοντες κινδύνου για την εμφάνισή της.
Στην πανδημία που βιώνουμε έχει παρατηρηθεί και ένας επιπλέον παράγοντας κινδύνου η νεφροπάθεια μετά από λοίμωξη από SARS-cov2. Ο SARS-cov2 προσβάλλει τους νεφρούς και προκαλεί νεφρική βλάβη με πολλαπλούς τρόπους (ενεργοποίηση φλεγμονής μέσω διαταραχής ανοσοποιητικού συστήματος ή/και με απευθείας τοξική δράση του ιού στον νεφρικό ιστό). Επίσης η σηψαιμία, η αιμοδυναμική αστάθεια, το οξύ αναπνευστικό σύνδρομο αλλά και η χορήγηση σκιαγραφικών και νεφροτοξικών ουσιών κατά την νοσηλεία του ασθενούς, μπορεί να προκαλέσουν κάποιο είδους νεφρικής βλάβης.
Έτσι, το σύνολο των διαταραχών της νεφρικής λειτουργίας σε ασθενείς με SARS-cov2 αναφέρεται ως νεφροπάθεια SARS-cov2. Δεν υπάρχει θεραπευτική αγωγή έναντι της νεφροπάθειας SARS-cov2 και η καλύτερη προφύλαξη είναι ο εμβολιασμός έναντι του ιού. Επίσης δεν γνωρίζουμε αν οι ασυμπτωματικοί φορείς του ιού θα εμφανίσουν μακροπρόθεσμα κάποιο είδος νεφρικής βλάβης. Άρα, υπάρχει ανάγκη καταγραφής όλων των περιστατικών που νόσησαν SARS-cov2 ακόμα και των ασυμπτωματικών ασθενών έτσι ώστε να προληφθεί η εμφάνιση ΧΝΝ.
Η ΧΝΝ ταξινομείται σε 5 στάδια και εμφανίζεται αργά και σιωπηρά. Στο πρώτο στάδιο η νεφρική λειτουργία είναι φυσιολογική, δηλαδή οι συνήθεις εξετάσεις αίματος (ουρία, κρεατινίνη) είναι φυσιολογικές αλλά οι ενδείξεις ότι οι νεφροί πάσχουν είναι η ύπαρξη αιματουρίας ή/και πρωτεινουρίας ή η εμφάνιση ευρημάτων σε υπερηχογράφημα νεφρών ή ιστολογικών βλαβών (στην περίπτωση που γίνει βιοψία νεφρού).
Συνήθως ο ασθενής έχει νόσο στάδιου 3 όταν διαγιγνώσκεται για πρώτη φορά δηλαδή στο στάδιο που χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση των επιπλοκών της νόσου (αναιμία, νεφρική οστεοδυστροφία). Αξίζει να τονιστεί ότι μόνο το 45%-50% των πασχόντων φαίνεται να γνωρίζει ότι πάσχει από ΧΝΝ.
Όταν έχει χαθεί το 85%-90% της νεφρικής λειτουργίας, ο ασθενής βρίσκεται πλέον στο στάδιο 5 εμφανίζει την λεγόμενη ουραιμική συμπτωματολογία (αδυναμία, καταβολή, αυπνία, ανορεξία, εμέτους, γαιώδες χρώμα) και χρήζει αντιμετώπισης με εξωνεφρική κάθαρση ή μεταμόσχευση νεφρού.
Σήμερα, η επιβράδυνση της εξέλιξης της ΧΝΝ εξαρτάται από την έγκαιρη παραπομπή του ασθενούς στον ειδικό νεφρολόγο και την πρόληψη των επιπλοκών της νόσου με την χορήγηση αντιυπερτασικής, αντιλιπιδαιμικής αγωγής αλλά και ανάλογων της βιταμίνης D στην περίπτωση της νεφρικής οστεοδυστροφίας καθώς και με διαιτητικές παρεμβάσεις (άναλος δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε ζωική πρωτεΐνη και λιπαρά. Επίσης σε περίπτωση εμφάνισης αναιμίας χορηγούμε σίδηρο και ερυθροποιητίνη.
Δυστυχώς, δεν υπάρχει κατάλληλη θεραπεία για την ΧΝΝ και οι θεραπευτικές παρεμβάσεις του νεφρολόγου αποσκοπούν στην αντιμετώπιση του αιτίου που προκάλεσε την αρχική νεφρική βλάβη, των μηχανισμών εξέλιξής και των επιπλοκών της.
* Ο Περικλής Δουζδαμπάνης είναι διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πατρών, νεφρολόγος, ΜΧΑ «Κυανούς Σταυρός Πατρών», προέδρος της Ιατρικής Εταιρείας Δυτικής Ελλάδος και Πελοποννήσου.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
