Γκρέιτ μπολς
Του Κωνσταντίνου Μάγνη, Διευθυντή Σύνταξης της εφημερίδας «Πελοπόννησος».
Καλημέρα, καλή εβδομάδα, αντί Οκτώβριε με ένα δύσκολο ερώτημα: Μέχρι ποιού σημείου η ηθική μπορεί να εναντιώνεται στην αναγνώριση των θετικών στοιχείων σε μια ανήθικη προσωπικότητα; Τώρα εσείς θα μας δυσκολέψετε και θα αντιρωτήσετε τι θα πει ανήθικη προσωπικότητα. Και τούτο γιατί είναι δύσκολο να εντοπίσεις άνθρωπο χωρίς ροπή σε μια κατηγορία παρασπονδιών, που κατά τα άλλα όμως είναι εντάξει τύπος και παρκάρει σωστά το αμάξι του. Από την άλλη, βέβαια, άμα δεις ταινίες με μαφιόζους, μπορεί οι συγκεκριμένοι τύποι να έκοβαν λαιμούς, αλλά «κατά τα λοιπά» ήταν σεβαστικοί και δεν ενέκριναν τις μπαμπεσιές σε θέματα τιμής και «εξήγας», με ενδεχόμενη συνέπεια οι παραβάτες να καταλήγουν στον βυθό με τα πόδια τους σφηνωμένα σε ένα κομμάτι της παλιάς Αθηνών- Κορίνθου. Να συνεννοηθούμε, εν τέλει: Ας δεχθούμε ως ανηθικότητα μια
αθέμιτη συμπεριφορά που προκαλεί βίαιες διαταράξεις , βαριές βλάβες και σημαντική προσβολή του δημόσιου αισθήματος.
Βλέποντας τον – μακαρίτη πλέον, και εδώ και χρόνια αβλαβή- Τζέρι Λι Λιούις να παίζει στο πιάνο, σου ερχόταν η διάθεση να ανέβεις στο περβάζι ή στο τραπέζι του σαλονιού και να χορεύεις ή απλά να πηλαλάς. Ο άνθρωπος ήταν απίστευτα ξεσηκωτικός, επαναστατικά εκρηκτικός, ένα μουσικό και κινητικό ηφαίστειο, με ένα μεταδοτικό ενεργειακό δυναμικό που δεν είχε όμοιό του στα μουσικά χρονικά, τουλάχιστον στα χρονικά που είχαμε εμείς υπόψη μας όταν τρακάραμε πάνω στο φαινόμενο.
Αλλά φαίνεται ότι η εκρηκτικότητά του δεν είχε όρια, με αποτέλεσμα η λίμπιντό του να αμολάει λάσο χωρίς περίσκεψη και φρένο. Ο Τζέρι Λι Λιούις ταυτίστηκε με ακραίες ερωτικές επιλογές, τις οποίες υπερασπίστηκε με εγωισμό και περιφρόνηση στους ηθικούς κανόνες. Αλλά εάν διάκεισαι αρνητικά απέναντι στο συγκεκριμένο πρότυπο, δεν παύεις να γοητεύεσαι και να ιντριγκάρεσαι από τη μουσική του καλλιτέχνη και την παραστατικότητά του πάνω στα πλήκτρα. Ποιος είναι τώρα ο ανήθικος; Ο αχαλίνωτος μουσικός ή ο ανερυθρίαστος αποδέκτης της μουσικής του αχαλίνωτου;
Σε ανάλογα διλήμματα μας έβαλε ο Μάικλ Τζάκσον, που πάντως ήταν χρεωμένος με
βαρύτερες ροπές, αλλά και ο Τσάρλι Τσάπλιν, που υπήρξε σκανδαλώδης και ακόρεστος, αλλά και καταστροφικά απαξιωτικός απέναντι στους δικούς του ανθρώπους ή ο επεισοδιακός Καραβάτζο και ο ανεκδιήγητος Πικάσο. Μπορεί η διάνοιά σου και η συνείδησή σου να διάκεινται αρνητικά απέναντι σε ανάλογα μοντέλα χαρακτήρων, αλλά η ψυχή σου δεν παύει να σκιρτά απέναντι στα έργα τους. Καλά το κατάλαβαν λοιπόν οι θρησκείες: Οι άνθρωποι είναι αμαρτωλές ψυχές και έχουν ανάγκη από διδαχές, αυτοέλεγχο και απαγορεύσεις για να μην ξεμακραίνουν από τον ίσιο δρόμο, της αρετής και της εγκαρτέρησης.
Αλλά φαίνεται ότι το χάρισμα του καλλιτέχνη πάει πολύ συχνά πακέτο με την αμαρτωλή και λάγνα προδιάθεση. Ο άνθρωπος ηφαίστειο δεν ανατρέπει μόνο τους κανόνες και τα μοτίβα της δημιουργίας, αλλά δεν τα πάει καλά με τους κανόνες, γενικότερα. Αν αυτοελεγχθεί ως προς το δεύτερο, κάτι θα χαλάσει ως προς το πρώτο. Συνεπώς, το αρχικό ερώτημα γίνεται ακόμα πιο βαρύ συνειδησιακά: Αποδεχόμαστε ότι δεν χάλασε ο κόσμος να πάρει η μπάλα μερικά ανήλικα άτομα- γκρέιτ μπολς οφ φάιαρ- προκειμένου να κερδίσει η τέχνη μερικά παραπάνω κοσμήματα;
Κάποιοι αναγνώστες ίσως κουράστηκαν με όλα αυτά, αν έφτασαν ως εδώ κάτω. Σου λέει, εγώ απολαμβάνω το δημιούργημα και δεν ασχολούμαι με τον δημιουργό: Τα διαχωρίζω. Είναι κι αυτό ένα ταλέντο, να μη θες να ξέρεις, κι ακόμα μεγαλύτερο ταλέντο να μη βασανίζεις αυτά που ζεις μέσα από το φίλτρο αυτών που ξέρεις. Στο κάτω κάτω, ο θεός έφτιαξε την ανθρώπινη φύση και όχι ο άνθρωπος, άλλο αν ο θεός μας υποχρεώνει να δικάζουμε τις φύσεις των δημιουργημάτων του, λες και η αποδοχή μας, μας φορτώνει το φταίξιμο των ελαττωμάτων της δημιουργίας.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
