Ότι συμβαίνει στη Γαλλία, αντανακλά στον Κόσμο

Tου Αλέξανδρου Λιακόπουλου.

Όταν το 1972 ο Τσου Ενλάι ρωτήθηκε για τον αντίκτυπο της Γαλλικής Επανάστασης στην Παγκόσμια Ιστορία απάντησε: «πολύ νωρίς για να ξέρουμε». Η απάντηση του Τσου αντικατόπτριζε την «μακρά οπτική» της Ιστορίας, υπό Θουκυδίδειο πνεύμα. Η ίδια μακρά οπτική της ιστορίας μας ωθεί σήμερα να βγάλουμε τελείως διαφορετικά συμπεράσματα για τα όσα συμβαίνουν τις τελευταίες μέρες στη Γαλλία, που από άλλους χαρακτηρίζονται εξέγερση και από άλλους επανάσταση, περισσότερο σύμφωνα με την με τις πρότερες πολιτικές απόψεις των πολιτ(ικ)ών που κρίνουν, παρά με την ποιοτική φύση των κρινόμενων γεγονότων.

Οι έφηβοι της Γαλλίας ξεσηκώθηκαν εξαιτίας ενός άδικου φόνου, ενός σε μια σειρά άδικων φόνων, από χέρια αστυνομικού, οργάνου της νομιμοποιημένης βίας του κράτους για τη διαφύλαξη της τάξης. Σε μια τέτοια περίπτωση υπάρχει άμεση, de facto και de juris παραβίαση του Κοινωνικού Συμβολαίου του Έθνους, της συμφωνίας που κάνουν οι πολίτες ως λαϊκό εθνικό σώμα, προκειμένου δημιουργούν οργανωμένες κοινωνίες, οι οποίες προφυλάσσονται και διοικούνται από νομιμοποιημένες εξουσίες, επιδιώκοντας μακροημέρευση και ευδαιμονία για τους πολίτες τους, όπως και Επιστήμη και Γνώση, Καινοτομία, Τέχνες, Θεάματα και Πολιτισμό για και από την Πολιτεία.

Η ρήξη, με τον πλέον οριστικό τρόπο – μέσω της λήξης μιας ανθρώπινης ζωής – αυτής της κοινωνικής συμφωνίας του Γαλλικού Λαού από ένα όργανο του Γαλλικού Κράτους προκαλεί τη δικαιολογημένη οργή των πολιτών, η οποία έρχεται να προστεθεί σε πλήθος κοινωνικών και οικονομικών προβλημάτων τα οποία ήδη αντιμετωπίζουν, τα οποία όμως δεν έχουν στην πραγματικότητα σχέση με την σημερινή ρήξη παρά έμμεσα (θα έρθω πρακάτω). Η γαλλίας αποτελεί μια κοινωνία που σε λιγότερο από έναν αιώνα βίωσε δύο καταστροφικούς πολέμους στα εδάφη της, που της στοίχισαν δύο γενιές ανδρών και μεγάλο μερίδιο περηφάνιας, όπως και την απώλεια της αυτοκρατορίας της, που της στοίχισε ακόμα ένα μερίδιο περηφάνιας. Αυτή η Πρώην Μεγάλη Δύναμη, ο ρυθμιστής των Ευρωπαϊκών ζητημάτων από την εποχή του Καρδινάλιου Ρισελιέ μέχρι πολύ πρόσφατα για τη συλλογική της μνήμη, ο χώρος και ο τόπος που οι Μεγάλες Ιδέες του Διαφωτισμού αναμετρήθηκαν με αυτοκρατορικά οράματα μεγάλων ανδρών αλλάζοντας την Ευρωπαϊκή και Παγκόσμια Ιστορία, η Γαλλία που κατάφερε να κατοχυρώσει θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ το 1945 παρά του ότι ήταν κράτος-υπό-διάλυση-και-πρώην-κατοχή βρίσκεται σήμερα στην μεγαλύτερη κρίση της σύγχρονης ιστορίας της.

Ωστόσο, όσο νωρίς κι αν είναι για ιστορικού επιπέδου συμπεράσματα, δεν είναι διόλου νωρίς για να κάνουμε κάποιες γενικές διαπιστώσεις:

α) Η Γαλλία αποτελεί τον έναν από τους δύο στύλους του Ευρωπαϊκού οικοδομήματος, του Γαλλογερμανικού Άξονα. Η αποδυνάμωσή της παύει να εξισορροπεί τη Γερμανία, απειλώντας με «γερμανοποίηση» της Ευρώπης, η οποία φέρει «εκ των αποδυτηρίων» της Ιστορίας πολλούς εχθρούς. Μια κατάρρευση της Γαλλίας έχει καλές πιθανότητες να οδηγήσει σε κατάρρευση της Ευρώπης ή/και σε πλήρη θεσμική της παραμόρφωση: Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων και πολλών ετερόκεντρων δομών εξουσίας ή/και επιπέδων και αντικειμένων πολιτικής. Η διάλυση του Ευρωπαϊκού οικοδομήματος όπως το ξέρουμε από κοινού με τις συνθήκες ασφαλείας που συνοδεύουν όλη την Ευρώπη είναι το πλέον πιθανό των σεναρίων και σίγουρο επίδικο της Γαλλικής κοινωνικής ρήξης.

β) Λίγο ανατολικότερα από τη Γαλλία, στην Ουκρανία, η Δύση συγκρούεται με τη Ρωσία για ζωτικά συμφέροντα και των δύο: η ρήξη στη Γαλλία δεν λαμβάνει χώρα σε κενό χρόνο. Στην εσωτερική αναταραχή της Γαλλίας επιδρούν εξωτερικές δυνάμεις που έχουν συμφέρον να την υποδαυλίζουν προκειμένου αποδυναμώνεται η υποστήριξη της Γαλλίας στην Ουκρανία, όπως και η θέση της διεθνώς. Οι διεθνείς νουθεσίες του Ιράν προς τη Γαλλία περί σταθερότητας είναι ενδεικτικές. Ο Ρωσικός στρατός λειτουργεί υπό το “Δόγμα Γερασίμοβ”, το οποίο αντιμετωπίζει τον πόλεμο ως μια συνεχή υβριδική επιχείρηση με θέατρα επιχειρήσεων στον φυσικό χώρο και στον κυβερνοχώρο “απανταχού του χρόνου”. Οι πληροφορίες του κυβερνοχώρου μετατρέπονται σε εργαλεία προώθησης των εσωτερικών κοινωνικών συγκρούσεων μέσω της παραπληροφόρησης, της αλλοίωσης της αλήθειας, των deep fakes και πλήθους άλλων τεχνικών που προωθούνται από επαγγελματίες των ηλεκτρονικών επιθέσεων και του ηλεκτρονικού πολέμου, υπαλλήλους κρατικών υπηρεσιών ασφαλείας ή επιχειρήσεων άμεσα συνδεδεμένων με αυτές, οι οποίες έχουν στη διάθεσή τους εξουσιοδότηση για δράση, συγκεκριμένους στόχους, κατάλληλα μέσα (troll-farms, bots, AI) και πόρους για την υλοποίησή τους. Σε ένα περιβάλλον σαν της Γαλλίας των ημερών που από μόνο του προσφέρει αρκετές πληροφορίες που μπορούν καταλλήλως να «οπλοποιηθούν» και να προωθηθούν καταλλήλως για να επιτύχουν τους στόχους των επιτιθεμένων, ο κυβερνοχώρος της έχει γίνει πεδίο επιθέσεων κρατικών και ημι-κρατικών φορέων, αυτόνομων παικτών (hackers) και τρομοκρατικών ομάδων, όπως και απροκάλυπτου κυβερνοπολέμου. Η προστασία της κρατικής υποδομής της Γαλλίας δέχεται το μεγαλύτερο δυνατό πλήγμα, στα περισσότερα δυνατά μέτωπα, από τους περισσότερους δυνατούς παίκτες, στον λιγότερο δυνατό χρόνο: οι δυνατότητες οποιουδήποτε κρατικού ή/και ιδιωτικού φορέα να ανταπεξέλθει σε αυτές τις συνθήκες χωρίς σοβαρές απώλειες θεσμών, ζωών, περιουσιών και Αρχών είναι από ελάχιστες μέχρι μηδαμινές. Με αυτό το σκεπτικό πρέπει να κριθούν οι όποιες πράξεις της κυβέρνησης Μακρόν.

Η κυβέρνηση Μακρόν έχει πολύ σοβαρές ευθύνες για τη ρήξη. Ευθύνες πολιτικές αλλά και ευθύνες διαχείρισης κρίσεων. αποδείχθηκε και πολιτικα και διοικητικά ανεπαρκής. αλλά όλα αυτά δεν είναι της παρούσης. τώρα δέχεται επίθεση. αυτή είναι η ουσία. ο Μακρόν ευθύνεται για τον αποτυχημένο και πλέον απαξιωμένο και στις ΗΠΑ νεοφιλελευθερισμό και την κοινωνική αναλγησία του, όπως και την υπεροψία της ηγεσίας του και τη διαχειριστική, άνευ οράματος, απολίτικη σχέση του με το πολιτικότερο σώμα της Ευρώπης. Η κυβέρνηση πρέπει δημοκρατικά να κριθεί και να κατακριθεί με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο κατά τη γνώμη μου. Αυτό δεν σημαίνει πως προκρίνω την κοινωνική αταξία για λόγους ιδεολογικούς ή πολιτικούς σήμερα. Ούτε την κοινωνική αναταραχή και τις λεηλασίες για λόγους οργής και έκφρασής της. Ούτε τη σύγκρουση με την εξουσία για τη χαρά της σύγκρουσης. Ούτε την εθελοτυφλία απέναντι στην άμεση και καταιγιστική – πολεμικής φύσης – δράση εξωγενών παραγόντων στην ενδογενή σύγκρουση. Με όλα αυτά είμαι αντίθετος. Το μόνο που προκρίνω είναι ο ορθολογισμός και η διορατικότητα, υποστηρίζοντας πως ασχέτως λαθών του παρελθόντος και του παρόντος, ύφους και φύσης περί της πολιτικής της Γαλλίας, αυτήν τη στιγμή η ηγεσία της πρέπει να υποστηριχθεί με κάθε τρόπο από όλους τους συμμάχους της Γαλλίας, μιας και η επίθεση που δέχεται είναι άνιση, άμεση, υβριδικής φύσης και δυνητικά απειλεί όλη την Ευρώπη.

Ότι συμβαίνει στη Γαλλία αντανακλά άμεσα στην Ευρώπη και μέσω αυτής σε όλον τον κόσμο. Οι εξελίξεις που θα δρομολογηθούν στους δρόμους του Παρισιού συνδέονται άμεσα, στον χρόνο και τον χώρο, με τις κινήσεις των στρατευμάτων στην Ανατολική Ουκρανία, τη Δυτική Ρωσία και τον κυβερνοχώρο όλων των εμπλεκόμενων πλευρών. Δευτερευόντως με τις πηγές έντασης στην Μέση Ανατολή, την Κεντρική και Βόρεια Αφρική, την Κεντρική Ευρασία, Ανατολική Ασία, τον Ινδικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό. Ζούμε την εποχή των γρήγορων ταχυτήτων, όπου το Παγκόσμιο Χωριό χωρίζεται σε γειτονιές με δικούς τους κανόνες και έντονο ανταγωνισμό. Όταν ωστόσο μια κεντρική πολυκατοικία της όποιας από αυτές τις συνοικίες παίρνει φωτιά, όλοι οφείλουν να σπεύσουν προς κατάσβεσή της, μιας και αν καταπέσει, τόσο θα παρασύρει πολλά ακόμα κτίσματα της περιοχής της, όσο και θα απειλήσει με επέκταση της πυρκαγιάς και σε άλλες συνοικίες.

Ιδιαίτερα όταν πρόκειται για τη δική μας συνοικία, όπως στην περίπτωσή μας, οι ευθύνες μας αυξάνονται: δεν μπορούν οι Ευρωπαίοι απλά να παρατηρούν τα γεγονότα ως σχολιαστές, τα γεγονότα αυτά δεν αφορούν άλλους, αφορούν τους ίδιους. Οφείλουμε να παρέμβουμε για να σταματήσουμε την κρίση και να επαναφέρουμε την κοινωνική ειρήνη με όλα τα θεσμικά και ιδιωτικά μέσα που διαθέτουμε ως Ευρωπαίοι, θεσμοί, κυβερνήσεις και πολίτες. Η δημόσια ειρήνη και η κοινωνική σταθερότητα πρέπει να επανέλθουν άμεσα στη Γαλλία και γι αυτό έχουμε ευθύνη όλοι μας. Αν δεν τα καταφέρουμε, θα χάσουμε τον πόλεμο του 21ου αιώνα όχι μόνο στη Γαλλία και την Ουκρανία, όχι μόνο στον φυσικό χώρο και τον κυβερνοχώρο αλλά παντού. Αυτό είναι το διακύβευμα. Ιδού η Ρόδος: λέγεται Γαλλία.