Χάσαμε τον κόσμο

Ο διευθυντής σύνταξης της «Π» Κωνσταντίνος Μάγνης γράφει…

Εχει ένα καλό το να είσαι άνθρωπος του περασμένου αιώνα. Μπορεί να γίνει πυρηνική καταστροφή και να μη σε αγγίξει καθόλου, λόγω κυτταρικής ασυμβατότητας. Δεν είναι επιστημονική φαντασία. Εχει να κάνει με τον συνάδελφο, που αναφώνησε χθες: «Εχει πέσει το φέισμπουκ, το ίνσταγκραμ, το γουάτς απ και το μέσεντζερ». Εμείς δείξαμε μια συγκατάβαση, όπως όταν κάποιος σου λέει ότι του διέγνωσαν μια πάθηση με ξενόγλωσση ονομασία που δεν έχεις ξανακούσει. Εκείνος μας εξήγησε ότι τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά από όσο η άγνοιά μας μπορούσε να συλλάβει: «Είναι σαν να πέφτει η παροχή του ρεύματος» είπε παραστατικά και μετά μας περιέγραψε τη γεωγραφική έκταση στην οποία εξαπλωνόταν η μεγάλη αυτή συμφορά. Υπάρχουν και χειρότερα ασφαλώς: Να πέσει ένας μετεωρίτης στη ζώνη από Σιβηρία μέχρι Ιρλανδία. Δεν συνέβη κάτι τέτοιο, ευτυχώς. Απλά κόπηκε προσωρινά το ρεύμα. Τα βγάζεις πέρα χωρίς ρεύμα; Δεν τα βγάζεις. Βέβαια, ο φωτισμός και το ασανσέρ δεν λειτουργούν με γουάτς απ, ούτε το ψυγείο και ο θερμοσίφωνας με μέσεντζερ. Χάνουμε όμως τις επικοινωνίες. Λίγο το έχεις αυτό;

Περπατούσαμε νωρίς το πρωί σήμερα και κρυφακούσαμε άθελά μας (;) ένα ζευγάρι. Η κοπέλα είπε στον φίλο ή και σύζυγό της, καθώς έβγαιναν από ένα ξενοδοχείο, «άμα η επικοινωνία είναι έτσι, τι να τις κάνουμε τις σχέσεις;». Εκείνος, κλασικός πρωινός αξούραγος σκουντούφλης που δεν το έχει με τη βελτίωση των διαπροσωπικών και «τη δουλειά» πάνω στη συνύπαρξη, φάνηκε ότι είχε ακούσει πρωινό δελτίο από το κορίτσι και τελούσε κάπου ανάμεσα στην απόγνωση και στην αίσθηση προσβολής. Επικοινωνία, φίλε μου. Τεράστια υπόθεση η επικοινωνία. Τόσο τεράστια που η στιγμιαία  έλλειψή της μας γεμίζει ανασφάλεια και μοναξιά. Και επειδή η ανασφάλεια και η μοναξιά είναι βαρύτατη συνθήκη, προτιμάμε την καταδυνάστευση εαυτών και αλλήλων από την επικοινωνία, αν πρόκειται να πάρουν δαύτες το πάνω χέρι στις τρυφερές ψυχές μας.

Επεσε το μέσεντζερ, λοιπόν, και χάσαμε τον κόσμο. Δεν είναι ειρωνικό. Είναι σαν να βρεθείς χωρίς αυτοκίνητο. Σαν να βρεθείς χωρίς τηλεόραση. Σαν να βρεθείς χωρίς ίντερνετ και χωρίς βάρκα στα ανοιχτά. Ο συνάδελφος ενίσταται: Τα δίκτυα αυτά δεν τα χρησιμοποιούμε μόνο για ξέδωμα αλλά και για σοβαρότερες ανταλλαγές πληροφοριών και υλικού. Που δεν μπορούν να περιμένουν. Ποιος λέει ότι δεν μπορούν να περιμένουν; Οι ίδιες οι ανταλλαγές το λένε, γιατί μας έχουν αυτοεπιβληθεί.  Είναι χαρακτηριστικό ότι το ρήμα «επικοινωνώ», από αμετάβατο που ήταν, διεύρυνε τους κανόνες της σύνταξής του. Πλέον, απέκτησε αντικείμενο. Επικοινωνώ μια είδηση, ένα δελτίο τύπου, ένα μήνυμα. Εχω την ψευδαίσθηση ότι επικοινωνώ απλά και μόνο επειδή μετέδωσα, ότι ο άλλος κατανόησε το διάβημα ακόμα και αν δεν ασχολήθηκε  μ’ αυτό, ακόμα και αν δεν τον άγγιξε καθόλου.

Με ποιόν είστε; Με το κορίτσι ή το αγόρι; Δεν είμαστε μπροστά, να ξέρουμε τι εννοεί ο ένας  επικοινωνία και ο άλλος κατάχρησή της. Ξέρουμε ωστόσο ότι μερικές φορές είναι απαραίτητη η μη επικοινωνία, να μη χάνουμε τον εαυτό μας μέσα στους άλλους, να μη βρίσκουμε δύναμη μέσα από την κοινότητα αλλά από την ατομικότητα. Μην τρομάζετε. Δεν μιλάμε για μονήρη κατάσταση, άλλωστε κάποια στιγμή θα καταλήξουμε σε εκείνο εκεί το μπαρ που ξενυχτάει, που έλεγε και ο Σαββόπουλος. Και θα επικοινωνήσουμε ακόμα και μέσω της σιωπής. Αυτή πολύ συχνά λέει περισσότερα από την ομιλία.