Αχαΐα: Το σήμαντρο βουβάθηκε μετά 400 έτη

Αναγκαία η υποστύλωση και ανάδειξη της μονής της Φανερωμένης που χρονολογείται από τις αρχές του 17ου αιώνα, στο Σοποτό

σήμαντρο Στις φωτογραφίες φαίνεται συγκριτικά, η πορεία της κατάρρευσης του βορεινού τείχους, Σεπτέμβριος 2019 - Απρίλιος 2022.

Απανωτά πλήγματα εγκατάλειψης και αδιαφορίας δέχεται η ιστορική Μονή Παναγίας Φανερωμένης στην Αροανία (Σοποτό) Καλαβρύτων.

Φέτος, (για πρώτη φορά μετά από 400 χρόνια!) ανήμερα της γιορτής της Ζωοδόχου Πηγής το σήμαντρο δεν ήχησε, ελλείψει ιερέα. Άλλοτε, τη μέρα αυτή, μετά τη Θεία Λειτουργία ακολουθούσε πανηγύρι που συγκέντρωνε τους πιστούς από το Σοποτό και τα άλλα γειτονικά χωριά. Εκτός όμως από την απουσία τακτικού ιερέα στο Σοποτό, όπου και ανήκει το μοναστήρι, ο περιβάλλον χώρος τείνει να γίνει αφιλόξενος και επικίνδυνος για τους προσκυνητές, λόγω της σταδιακής κατάρρευσής του.

Η ιστορική Μονή, βρίσκεται στη βόρεια πλαγιά του όρους Μοναστήρι, σε υψόμετρο 1000μ. και σε απόσταση 2χλμ. Δυτικά του χωριού Αροανία (Σοποτό) Καλαβρύτων. Επιγραφή που βρισκόταν στο υπέρθυρο του παλαιού ναού, ανέφερε ότι το Μοναστήρι χτίστηκε το 1616. Η επιγραφή σήμερα δεν σώζεται, ωστόσο, υπάρχει καταχωρισμένη στην Επετηρίδα των Καλαβρύτων του Γ. Παπανδρέου. Σύμφωνα δε με ενθύμημα του υπ’ αριθ. 3 Κώδικα της γειτονικής Μονής Αγίων Θεοδώρων που αποτελούσε μετόχι της Φανερωμένης, φαίνεται ότι Αυτή υπήρχε κατά το έτος 1612-13 και το 1616 ανακαινίστηκε.

Κατά την Ελληνική Επανάσταση ήταν κέντρο τροφοδοσίας των διερχόμενων αγωνιστών. Κατά τις επιδρομές του Ιμπραήμ, αποτέλεσε καταφύγιο των κατοίκων των γύρω περιοχών, δεδομένου ότι είναι χτισμένη με μορφή φρουρίου. Πρόκειται για Μονή Οχυρωματικού Τύπου. Χαρακτηριστικό είναι ότι, περιβάλλεται από παχύ τείχος, με πολεμίστρες περιφερειακά, το ύψος του οποίου φτάνει τα 9μ. και διαθέτει μόνο μια αψιδωτή είσοδο με θολωτό διάδρομο μήκους 5,5μ. Στο εσωτερικό του τείχους, σήμερα, σώζονται ακέραια τα θολωτά ημιυπόγεια, ένα κελί, ο νότιος τοίχος της παλαιάς εκκλησίας καθώς και το οστεοφυλάκιο με οστά Μοναχών.

Δυστυχώς, όμως, ο χρόνος αλλά και τα σύγχρονα τεχνικά έργα στην περιοχή δεν συμμαχούν υπέρ της διατήρησης του ιστορικού αυτού κτίσματος. Οπως έχουμε ήδη αναφέρει σε προηγούμενο δημοσίευμά μας (Πελοπόννησος, 12/10/2019), για τις ανάγκες εγκατάστασης πυλώνων υψηλής τάσης, έγινε διαπλάτυνση του δρόμου πλησίον της Μονής. Κατά τις εργασίες αφαιρέθηκε σημαντικό μέρος του πρανούς κάτω από το βορεινό τείχος, το οποίο δεν υποστυλώθηκε όπως θα έπρεπε. Η αποδυνάμωση του πρανούς, σε συνδυασμό με τις βροχοπτώσεις και το βάρος του υπερκείμενου πέτρινου τείχους, έχουν δημιουργήσει έντονα κατολισθητικά φαινόμενα, με αποτέλεσμα το τείχος να καταρρέει χρόνο με τον χρόνο.

Για άλλη μια φορά λοιπόν, τονίζουμε την άμεση ανάγκη εργασιών υποστύλωσης του ιστορικού αυτού κτίσματος, προτού καταστεί ερείπιο. Προτείνουμε δε, σε δεύτερη φάση, την εφαρμογή έργων ανάπλασης και ανάδειξης του μνημείου, προκειμένου να διατηρηθούν οι θρύλοι και οι αναμνήσεις της παλαιάς ακμής της περιοχής, προσδίδοντας έναν ιδιαίτερο τόνο και γραφικότητα στα χωριά του τόπου μας.

Πηγές:

Κίτσος, Δ. (1979). Σοποτό, σελ. 11.

Παπανδρέου, Γ. (1906). Επετηρίδα των Καλαβρύτων, σελ. 212.

Χαραλαμπόπουλος, Β.Χ. (1964). Ναοί και Μοναί Αροανίας (Σοποτού) Καλαβρύτων, σελ. 303.

*Η Ολγα Σταυρουλοπούλου είναι καθηγήτρια (PhD) Αρσακείου Πατρών.

σήμαντρο