ΑΦΙΕΡΩΜΑ – ΕΜΑΚ: «Μια ζωή να σώσουμε είναι ο αυτοσκοπός μας» – Στην «Π», Αχαιοί απόστρατοι ανώτατοι αξιωματικοί του Πυροσβεστικού Σώματος
Οι Ελληνες διασώστες της 1ης και 2ης ΕΜΑΚ, από την πρώτη στιγμή, βρέθηκαν στις πληγείσες περιοχές της Τουρκίας. Στην «ΠτΔ», μιλούν αχαιοί απόστρατοι ανώτατοι αξιωματικοί του Πυροσβεστικού Σώματος.
Με κομμένη την ανάσα παρακολουθεί ο κόσμος, ανά την υφήλιο, την τιτάνια προσπάθεια των σωστικών συνεργείων για τον εντοπισμό ανθρώπινης ζωής και την ανάσυρση εγκλωβισμένων από τα ερείπια των κτιρίων, που κατέρρευσαν μετά τους φονικούς σεισμούς 7,8 R και 7.6 R που ισοπέδωσαν ολόκληρες πόλεις σε Τουρκία και Συρία.
Οι Ελληνες διασώστες της 1ης και 2ης ΕΜΑΚ, από την πρώτη στιγμή, βρέθηκαν στις πληγείσες περιοχές της γείτονας χώρας, τυγχάνοντας καθολικής αποδοχής. Από το πρώτο λεπτό που ανέλαβαν δράση, οι επιχειρήσεις τους έφεραν το επιθυμητό αποτέλεσμα, τη διάσωση όσο το δυνατόν περισσότερων ατόμων, από τα χαλάσματα.
Στην Εθνική Μονάδα Πολιτικής Προστασίας ανήκουν η MUSAR-1 (Medium Urban Search and Rescue Team) του Πυροσβεστικού Σώματος με συμμετοχή της 1ης ΕΜΑΚ, του ΕΚΑΒ και πολιτικών μηχανικών του ΟΣΠΑ με έδρα την Αθήνα και η MUSAR-2 – Μονάδα με έδρα τη Θεσσαλονίκη, που ενεργοποιούνται όταν έχουμε φυσικές καταστροφές.
Σήμερα στην «Πελοπόννησο της Δευτέρας », μιλούν Αχαιοί απόστρατοι ανώτατοι αξιωματικοί του Πυροσβεστικού Σώματος.
Ο αρχιπύραρχος Γιάννης Πανόπουλος, που αποστρατεύθηκε το 2022 όντας διευθυντής της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Καταστροφών (ΕΜΑΚ) και έχοντας διατελέσει επί μακρόν ως διοικητής της 6ης ΕΜΑΚ Πάτρας, λέει εξαρχής: «Θα ήθελα να βρισκόμουν εκεί, χωρίς δεύτερη σκέψη και εάν μου έλεγαν να πάω, θα ήμουν εκεί».
Οι ημέρες περνούν, οι πιθανότητες μειώνονται πολύ, αλλά η ελπίδα πάντα πεθαίνει τελευταία, δηλώνει και αποκαλύπτει στην «ΠτΔ» τα όσα του μετέφερε συνάδελφός του, που επιχειρεί στην Τουρκία, στην ολιγόλεπτη τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν: «Διαθέτει μεγάλη εμπειρία, κατάφερα και μίλησα μαζί του και μου περιέγραψε ότι είναι πρωτόγνωρο αυτό που ζει, από την άποψη του μεγέθους της καταστροφής»!
Οπως επισημαίνει με νόημα «το πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο εκάστοτε διοικητής, όταν γίνεται ένα τέτοιο συμβάν, είναι ότι όλοι οι πυροσβέστες θέλουν να πάνε, είναι τιμή για τον καθένα που υπηρετεί στην ΕΜΑΚ και όχι μόνο, να μετέχει σε τέτοια συμβάντα. Οχι μόνο για λόγους εμπειρίας, αλλά είναι η ώρα να δράσει για να σώσει μια ζωή»
Ο ίδιος θυμάται: «Ηταν στους σεισμούς στην Αθήνα το 1999, που με την ομάδα μου μετείχαμε στη διάσωση του μικρού Παναγιώτη Πολυκανδριώτη, που θα μου μείνει αξέχαστη. Αυτή η διάσωση είναι αποτυπωμένη στο μυαλό μου. Ηταν ένα από τα περιστατικά που δεν μπορώ να το βγάλω από το μυαλό μου. Το παιδί ήταν εγκλωβισμένο περίπου 48 ώρες, ήταν πολύ δύσκολη επιχείρηση, βγάλαμε πρώτα τον πατέρα του νεκρό και στη συνέχεια διασώσαμε τις δυο αδελφές του. Σε τέτοιες επιχειρήσεις υπάρχει ένας κανόνας, ότι προέχει η ασφάλεια του διασώστη, όμως πολλές φορές αυτός ο κανόνας, όταν βλέπεις ότι υπάρχει ζωή μέσα, ρισκάρουμε για να φέρουμε εις πέρας μια διάσωση. Οταν καταφέρνουμε και βγάζουμε ζωντανό τον εγκλωβισμένο για εμάς η ικανοποίηση είναι τέτοια που δεν περιγράφεται. Μια ανθρώπινη ζωή να καταφέρουμε να σώσουμε, είναι ο αυτοσκοπός μας».
Και συνεχίζει: «Η ΕΜΑΚ είναι η αιχμή του δόρατος της Πυροσβεστικής. Επιχειρησιακά, επειδή έχουμε συνεργαστεί και έχουμε βρεθεί και με άλλες χώρες, σε αντίστοιχα συμβάντα το επίπεδο της ελληνικής αποστολής είναι πάρα πολύ υψηλό και σε γνώσεις αλλά και σε μηχανολογικό εξοπλισμό. Και είμαστε αναγνωρισμένοι και αυτό φαίνεται και στις κοινές ασκήσεις που κάνουμε, αλλά και στα πεδία που έχει χρειαστεί να δράσουμε από κοινού με συναδέλφους του εξωτερικού. Είναι κοινή η γλώσσα μας. Τελευταία φορά που συνεργαστήκαμε ήταν οι μεγάλες φωτιές του καλοκαιριού στην Ελλάδα το 2022».
ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ 6η ΕΜΑΚ ΠΑΤΡΑΣ
Αναφερόμενος στην 6η ΕΜΑΚ Πάτρας, δηλώνει υπερήφανος που υπηρέτησε επί χρόνια στη συγκεκριμένη Μονάδα: «Είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο πραγματικά. Οι συνάδελφοι είναι επαγγελματίες» λέει και προσθέτει πως θα ήταν ευχής έργον, η 6η ΕΜΑΚ, που αποτελεί τη τρίτη δύναμη στην Ελλάδα, να ενταχθεί στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας. Ως επικεφαλής στη Διεύθυνση Αντιμετώπισης Καταστροφών, είχε «τρέξει» τις διαδικασίες για τη δημιουργία της 9ης ΕΜΑΚ με έδρα την Τρίπολη. «Ελπίζω αυτό να υλοποιηθεί γιατί τόσο για την τοπική κοινωνία, την Πυροσβεστική και την Πολιτεία, θα είναι ένα συν» καταλήγει.
«ΜΕΓΑΛΑ ΤΑ ΡΙΣΚΑ ΚΑΙ ΘΕΛΕΙ ΠΟΛΛΗ ΠΡΟΣΟΧΗ»
Ο αχαιός αντιστράτηγος εα -υπαρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, Διαμαντής Κανελλόπουλος, έχοντας και αυτός υπάρξει επικεφαλής στην 6η ΕΜΑΚ Πάτρας, αναφερόμενος στην ελληνική αποστολή που βρίσκεται στην Τουρκία, δηλώνει: «Είναι μια δύσκολη κατάσταση, είναι μεγάλα τα ρίσκα και θέλει πολλή προσοχή. Οι συνάδελφοι που είναι εκεί κινδυνεύει η ζωή τους, όσο κανενός άλλου, από τη στιγμή που μετέχουν στις διασώσεις και από έναν μετασεισμό μπορεί να πέσουν και άλλα κτίρια… Οι Ελληνες διασώστες της ΕΜΑΚ είναι σαφώς καλύτερα εκπαιδευμένοι, έχουν πάει σε πολλές διεθνείς αποστολές, αλλά είχαμε και στα περιστατικά στην Ελλάδα από τον σεισμό της Καλαμάτας και μετά…».
Στον μεγάλο σεισμό της Πάτρας, το 2008, ο Δ. Κανελλόπουλος ήταν διοικητής στην Πυροσβεστική Υπηρεσία της ΒΙΠΕ. «Πάντα ο σεισμός είναι πρωτόγνωρος έχει τα δικά του χαρακτηριστικά, έχει πολλά δεδομένα διαφορετικά τα ρίχτερ, τα κτίρια, η περιοχή που συνέβη… έχω συμμετάσχει σε πολλούς σεισμούς στη θητεία μου, αλλά δεν διέτρεξε κίνδυνο η ζωή μου» καταλήγει.
«ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ ΚΑΤΙ ΣΥΜΒΕΙ, ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΙΑ ΑΞΙΟΠΙΣΤΗ – ΕΠΙΛΕΚΤΗ ΟΜΑΔΑ»
Ο αχαιός αντιστράτηγος εα Θανάσης Μαργαλιάς εξηγεί στην «Πελοπόννησο της Δευτέρας», γιατί η ΕΜΑΚ ξεχωρίζει, σε σχέση με άλλες Ομάδες Διάσωσης του εξωτερικού, κάτι που αποδίδεται στις γνώσεις των μελών της, αλλά και στη μεγάλη εμπειρία που έχουν.
«Σχεδόν όλες οι ΕΜΑΚ της χώρας έχουν πάρα πολύ υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, αλλά και εμπειρίας. Εχουν συμμετάσχει σε πολλούς σεισμούς, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Εχουν εξειδίκευση αρκετά μεγάλη, όχι μόνο σε σεισμούς, κι αυτό δημιουργεί ένα αίσθημα ασφάλειας στον πολίτη και στην κρατική μηχανή, ότι δηλαδή υπάρχει μια Υπηρεσία παρά πολύ καλά εξοπλισμένη. Εκτός από συμμετοχή σε συμβάντα, όμως, υπάρχει και η εκπαίδευση στο εξωτερικό, σε Γαλλία, Γερμανία κ.λπ. Επομένως, όλο αυτό το σύνολο δημιουργεί μια ασφάλεια στην Πολιτεία, που μπορεί να διαθέσει άνετα αυτές τις ομάδες εκτός συνόρων, αλλά και στους πολίτες του εσωτερικού, ότι σε περίπτωση που κάτι θα συμβεί θα υπάρχει μια αξιόπιστη ομάδα, η οποία θα μεταβεί για να βοηθήσει, στο μέτρο του δυνατού βέβαια» σημειώνει ο έμπειρος απόστρατος αξιωματικός του Πυροσβεστικού Σώματος.
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑ
Χρονικό σημείο, ορόσημο, για την Ελλάδα και την οχύρωσή της σε τέτοια συμβάντα και μεγάλες φυσικές καταστροφές, ήταν ο φονικός σεισμός στην Καλαμάτα μεγέθους 6 βαθμών της κλίμακας ρίχτερ, στις 13 Σεπτεμβρίου 1986, που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 20 ανθρώπων, είχαν καταρρεύσει 4 πολυκατοικίες, ενώ το 20% των κτιρίων κρίθηκε κατεδαφιστέο, ένα ολόκληρο χωριό καταστράφηκε και σοβαρές ζημίες παρατηρήθηκαν σε πολλά άλλα.
«Με αφορμή τον σεισμό της Καλαμάτας, παρόλο που και πριν υπήρχαν κάποιες μικρές ομάδες στις Πυροσβεστικές Υπηρεσίες, αλλά όχι εντεταλμένες μόνο για σεισμούς, φάνηκε πλέον η ανάγκη να δημιουργηθεί αυτή η πολύ εξειδικευμένη Μονάδα, η οποία να διαθέτει πολύ υψηλό επιστημονικό επίπεδο και ‘ναι τεχνικά καταρτισμένη. Μάλιστα, επειδή η Ελλάδα είναι σεισμογενής, για να υπάρχει άμεση κινητοποίηση επιλέχθηκε το μοντέλο σε κάθε έδρα των Περιφερειών του Πυροσβεστικού Σώματος να δημιουργηθούν ΕΜΑΚ. Ολο αυτό το σύνολο του δικτύου των ΕΜΑΚ είναι ένα δίχτυ προστασίας του ελληνικού πληθυσμού και όχι μόνο. Η ΕΜΑΚ, σήμερα, είναι μια επίλεκτη ομάδα, αλλά βέβαια, σε μεγάλα συμβάντα, εξοπλισμό για να συμμετάσχουν έχουν και οι υπόλοιπες Πυροσβεστικές Υπηρεσίες παρ’ όλο που δεν είναι εξειδικευμένες», λέει ο κ. Μαργαλιάς.
Και προσθέτει: «Για να είσαι σε φυσική, επιστημονική και τεχνολογική κατάσταση να αντιμετωπίσεις ένα συμβάν, σημαίνει ότι τον χρόνο στον οποίο δεν επιχειρείς, ακολουθείς διαδικασίες εκπαίδευσης, η οποία είναι πάρα πολύ σκληρή, ώστε να είσαι έτοιμος όταν χρειαστεί να επέμβεις. Οι Πυροσβεστικές Υπηρεσίες είναι σε δραστηριότητα όλο τον χρόνο, επί ποδός».
Η 6Η ΕΜΑΚ ΠΑΤΡΑΣ
Καθοριστικής σημασίας είναι η 6η ΕΜΑΚ Πάτρας, κάτι που δεν παραλείπει να επισημάνει ο Θανάσης Μαργαλιάς.
«Το ότι έχουμε την 6η ΕΜΑΚ Πάτρας είναι τύχη, γιατί στο πλαίσιο της μείωσης των δαπανών την προηγούμενη 10ετία -15ετια, υπήρχε μια σκέψη να καταργηθεί και δόθηκε αγώνας, τότε, από την τοπική κοινωνία και την Πυροσβεστική, να κρατηθεί. Είναι σημαντικό που υπάρχει. Επίσης το γεγονός πως υπάρχει και ένα σύνολο Πυροσβεστικών Υπηρεσιών, εδώ, που έχουν τη δυνατότητα να βοηθήσουν (σε πρώτη φάση) εάν γίνει κάποιο πιο εκτεταμένο συμβάν και να υποβοηθήσουν την τοπική ΕΜΑΚ, μέχρι να έρθουν ενισχύσεις, είναι πολύ σημαντικό. Αρα, θεωρώ πως σε τοπικό επίπεδο η Πυροσβεστική Υπηρεσία και το κομμάτι αυτό της Πολιτικής Προστασίας, είναι αρκετά καλά δομημένο. Παρέχει μια ασφάλεια».
«Υπάρχουν αρκετά παλιά κτίρια και θα πρέπει να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής»
Τί ακριβώς συμβαίνει, όμως, στην περιοχή μας, αφού κυρίως σε Αχαΐα και Ηλεία, έχουν καταγραφεί αρκετοί καταστροφικοί σεισμοί (Πάτρα-Αίγιο-Κάτω Αχαΐα-Πύργος);
«Στους Νομούς Αχαΐας-Ηλείας, υπάρχει αρκετός αριθμός παλιών κτιρίων και αυτά θα πρέπει να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής. Φαντάζομαι θα πρέπει και οι δήμοι, πλέον, να μπουν σε μια διαδικασία καταγραφής και ενδεχομένως ενημέρωσης των ενοίκων, ώστε στην περίπτωση που διαπιστωθεί πρόβλημα να απομακρυνθούν από τα συγκεκριμένα κτίρια ή ακόμα και να υπάρξει κατεδάφιση των επικίνδυνων κτιρίων. Είναι διαδικασίες, που στο πλαίσιο προγραμμάτων της Πολιτικής Προστασίας, οι δήμοι μπορούν να προχωρήσουν σε αυτές», υποστηρίζει.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΕΙΣΜΟΙ
Σε ποιο στάδιο, όμως, βρίσκεται σήμερα στην Ελλάδα, ο σχεδιασμός της Πολιτικής Προστασίας, ειδικά για την αντιμετώπιση σεισμικών γεγονότων, που συχνά αφήνουν πίσω τους, νεκρούς, τραυματίες και συντρίμμια; Ο Θ. Μαργαλιάς μεταφέρει τη δική του εκτίμηση, έχοντας στα χρόνια της θητείας του στο ΠΣ, ενεργό συμμετοχή και ως εμπειρογνώμονας επί θεμάτων Πολιτικής Προστασίας σε πρόγραμμα διασυνοριακής συνεργασίας Ελλάδας – Ιταλίας, που υλοποίησε η Περιφέρεια και οι δήμοι της Δυτικής Ελλάδας.
«Ουσιαστικά, η Πυροσβεστική Υπηρεσία είναι ο κορμός της Πολιτικής Προστασίας της χώρας, είναι το επιχειρησιακό κομμάτι. Τα τελευταία χρόνια η Πολιτεία και οι περιφέρειες, μέσω του ΕΣΠΑ, έχουν ενισχύσει τις Υπηρεσίες με νέο εξοπλισμό σε όλα τα επίπεδα. Εχουμε κάνει πάρα πολλά βήματα. Είμαστε οχυρωμένοι σε σχέση με την αντιμετώπιση συμβάντων σεισμού. Αυτό είναι κάτι διαφορετικό, από το εάν είμαστε οχυρωμένοι σε σχέση με τις επιπτώσεις ενός σεισμού. Δηλαδή, έχει να κάνει με τον αριθμό, την παλαιότητα και το ύψος των κτιρίων που υπάρχουν στην ελληνική επικράτεια. Εκεί λοιπόν, είναι ένα θέμα, που πρέπει να το δει η Πολιτεία, το υουργείο Υποδομών, το Τεχνικό Επιμελητήριο, οι μηχανικοί κ.ά., έτσι ώστε να γίνει μια καταγραφή των κτιριακών -σε δημόσια και ιδιωτικά- για να διαπιστωθούν οι βαθμοί τρωτότητας και ενδεχομένως μέσω διαδικασιών χρηματοδότησης (π.χ. ΕΣΠΑ) να βρεθεί τρόπος αποκατάστασης, εφόσον διαπιστωθεί πως υπάρχουν προβλήματα, με προτεραιότητα σε πανεπιστήμια, σχολεία, νοσοκομεία, κλινικές κ.λπ.» σημειώνει.
ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΣ ΚΑΙ ΑΒΛΕΨΙΕΣ
Κάτι που επίσης επσημαίνεται, από τον Μαργαλιά, είναι ο ισχύον Αντισεισμικός Κανονισμός: «Σε μεγάλο βαθμό, το καινούργια κτίρια είναι σε καλή κατάσταση, αφού έχουν χτιστεί με υψηλές προδιαγραφές. Οι αρμόδιες Υπηρεσίες κάνουν πολύ καλή δουλειά. Θέματα παρανομιών μπορεί να υπάρχουν, αλλά είναι ήσσονος σημασίας, σε σχέση με την αντισεισμική προστασία των κτιρίων. Στην Τουρκία και τη Συρία, παρατηρούνται φαινόμενα, να έχουν χτιστεί ολόκληροι όροφοι πάνω σε κτίρια ή να έχουν κάνει εκπτώσεις σε μπετά, σίδηρο, δομικά στοιχειά. Εδώ στην Ελλάδα δεν υπάρχουν αυτά τα κατασκευαστικά προβλήματα, απλώς έχουμε έναν αρκετά μεγάλο αριθμό κτιρίων από τις δεακετίες ’70 αλλά και πιο πριν, του 60’, του ‘50 και του ’40. Αυτά θέλουν μια ιδιαίτερη προσοχή».
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News