Άγνωστες πτυχές του 1821: Ευτράπελα, περίεργα και παράξενα γεγονότα της Επανάστασης

Στο ευπώλητο βιβλίο «Αγνωστες στιγμές από το 1821» (εκδόσεις «24 Γράμματα»), που υπογράφει ο πατρινός συγγραφέας Κυριάκος Σκιαθάς, περιέχονται 150 αυτοτελή ιστορικά γεγονότα και περιστατικά ανεκδοτολογικού περιεχομένου, των οποίων ο πυρήνας ανήκει στον αγώνα του Εικοσιένα.

Περιστατικά σπουδαία και ταπεινά, όμορφα ιστορικά αγριολούλουδα που έχουν ξεχαστεί στον εθνικό κήπο της ιστορίας. Ευτράπελα, περίεργα και παράξενα, γεμάτα με λόγια πατριωτικά, λόγια σπουδαγμένων, λόγια παλιών ανθρώπων, συμπληρωμένα όπου απαιτείται με αυτούσια αποσπάσματα από τις ιστορικές πηγές. Μικρά πολεμικά γεγονότα, σύντομες εικόνες από την πολιτική και κοινωνική ζωή του τόπου και από τα ήθη της εποχής. Συμβάντα που αφορούν προσωπικότητες της Επανάστασης, οι οποίες με τη δράση τους καθόρισαν την τύχη της.

Στο παρόν βιβλίο η σειρά παρουσίασης των ιστοριών «τρέχει» από τα προεπαναστατικά χρόνια μέχρι το τέλος της βασιλείας του Οθωνα.

Ο Κυριάκος Σκιαθάς θεωρεί ότι το 1821 είναι τόσο μεγάλο και τόσο φωλιασμένο στις καρδιές των νεοελλήνων που δεν χάνεται η εθνική σημασία, αν ριχτεί φως στις άγνωστες πλευρές του.

Παρουσιάζουμε σήμερα, τρεις αντιπροσωπευτικές ιστορίες από το βιβλίο αυτό.

ΗΛΙΑΣ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗΣ: Το ηρωϊκό τέλος

Ο Ηλίας Μαυρομιχάλης, ο πρωτότοκος γιος του Πετρόμπεη, φημιζόταν για το ανδροπρεπές παρουσιαστικό του, τον ευχάριστο χαρακτήρα του, τη φιλοπατρία και τη γενναιότητά του. Διακρίθηκε σε πολλές μάχες τον πρώτο χρόνο του Αγώνα.Λόγω των ηγετικών και στρατιωτικών του προσόντων προσκλήθηκε να βοηθήσει στην επανάσταση της Εύβοιας.

Πολέμησε μαζί με τους οπλαρχηγούς Νικόλαο Κριεζώτη και Βάσσο Μαυροβουνιώτη εναντίον του Ομέρ-μπεη της Καρύστου. Στις 11 Ιανουαρίου το 1822, μαζί με τους άλλους αρχηγούς έφτασαν στις Κουβάλες, περιοχή που βρίσκεται μισή ώρα μακριά από το χωριό Στύρα. Την επόμενη το πρωί, ημέρα Παρασκευή, οι επαναστάτες συγκρούστηκαν με τους Τούρκους.

Ο Ηλίας στράφηκε με τους συντρόφους του εναντίον της τουρκικής φρουράς του χωριού. Εν τω μεταξύ, έφτασε με πολυάριθμες δυνάμεις ο Ομέρ μπέης από την Κάρυστο και ο γιος του Πετρόμπεη βρέθηκε κυκλωμένος. Ο Μπεηζαντές Ηλίας συνέχισε τον πόλεμο με δεκατέσσερις έμπιστούς του Μανιάτες απέναντι σε πολλαπλάσιους εχθρούς. Στη συνέχεια, με τους επτά συντρόφους, που του απέμειναν, κλείστηκε σ’ ένα ερειπωμένο ανεμόμυλο που βρισκόταν πάνω σε λόφο κοντά στα Στύρα, τον επονομαζόμενο Κοκκινόμυλο.

Η «λεωνίδεια» μάχη κράτησε δύο ώρες. Οταν τελείωσαν τα πυρομαχικά, οι υπερασπιστές του ιστορικού μύλου, για να μην πιαστούν αιχμάλωτοι, προσπάθησαν με τις πάλες στα χέρια να διασπάσουν τον εχθρικό κλοιό. Ο Ηλίας Μαυρομιχάλης έπεσε νεκρός. Το ίδιο ηρωικό τέλος βρήκαν και οι λιγοστοί σύντροφοί του από τους οποίους ένας ή δύο λέγεται ότι διασώθηκαν.

Ο Ομέρ μπέης έδωσε εντολή να κόψουν τα κεφάλια των επαναστατών για να τα στείλει ως τρόπαια της νίκης του στον Σουλτάνο, ο οποίος λίγο αργότερα θα τον έκανε πασά για τα κατορθώματά του. Ιστορείται ότι όταν ο Καρυστινός Τούρκος Κούκης ζύγωσε τον πεσμένο αρχηγό για να τον πλιατσικολογήσει ο ήρωας ζωντάνεψε και με το γιαταγάνι του κτύπησε τον ξαφνιασμένο Τούρκο και ύστερα έπεσε νεκρός.

Οι συμπολεμιστές του Κούκη, γελώντας τον έβαλαν στην κοροϊδία που τον τραυμάτισε ο σκοτωμένος. Με σωριασμένο τον αρχηγό ξεθάρρεψαν οι άλλοι παλληκαράδες κι άρχισαν να σκυλεύουν το κουφάρι του. Ο Αχμέτ Κελέσης του πήρε το καριοφίλι κι άλλοι τα τσαπράζια, και τα άλλα κομμάτια της φορεσιάς. Ο μπαϊρακτάρης Μερτάνης του πήρε το κεφάλι και την αιματοβαμμένη πάλα του.

Οταν πήγε το κεφάλι του ηρωικού Ηλία με το μικρό γένι και τα αρχαιοπρεπή μακριά μαλλιά, στον Ομέρ μπέη για να πάρει το μπαξίσι αυτός φανέρωσε τη λύπη του. Αφού κοίταξε με προσοχή τον νεαρό και όμορφο, αν και αιματοκυλισμένο πρόσωπο του ήρωα, που το στόλιζαν τα μακριά μαλλιά του, είπε με λύπη:
-Κρίμα στον άνθρωπο!

ΣΗΜΑΙΟΦΟΡΟΙ ΤΟΥ ’21 : Η μοίρα του μπαϊρακτάρη

Οι μπαϊρακτάρηδες ήταν οι σημαιοφόροι του Εικοσιένα. Κατά τον Διονύσιο Κόκκινο «ήσαν πάντοτε αξιωματικοί και από αυτούς εξελέγοντο οι γενναιότεροι διότι αυτοί απετέλουν διά τον εχθρόν τον κύριον στόχον βολής…».

Ο σημαιοφόρος του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη ήταν ο Νικολής Καραχάλιος που γεννήθηκε στη Ζάτουνα Γορτυνίας το 1785 και ήταν γιος του περίφημου οπλαρχηγού (προεπαναστατικά) Παναγιώτη Καραχάλιου. Ο Γέρος του Μοριά τον εκτιμούσε πολύ και τον έστελνε σε διάφορες έμπιστες αποστολές.

Ο Καραχάλιος στα πολεμικά γεγονότα στην Πάτρα, τον Μάρτιο του 1822, συνέβαλε στη νίκη των Ελλήνων. Στη μάχη του Γηροκομείου μπροστά από το σώμα των Καρυτινών του Πλαπούτα πήγαινε ο Καραχάλιος με τη σημαία του Κολοκοτρώνη, την οποία κατάφερε και την έστησε πολύ κοντά στους Τούρκους. Ενα βόλι τον τραυμάτισε ελαφρά στο κεφάλι. Τον έπιασε σκοτοδίνη και πριν πέσει έδωσε στους συντρόφους του τη σημαία λέγοντας:

-Πηγαίνετέ ομπρός! Μου ήρθε σκοτούρα!

Οι Τούρκοι, που τον θεώρησαν νεκρό, όρμησαν με αλαλαγμούς για την επιτυχία τους εναντίον των Ελλήνων.

Ιστορείται ότι ο Καραχάλιος συνήλθε γρήγορα, έσχισε ένα κομμάτι από τη φουστανέλα του και έδεσε μοναχός το τραύμα του. Πήρε στα χέρια του πάλι τη σημαία και με ορμή συμπαρέσυρε κατά των εχθρών όλα τα παλικάρια, τρέποντας σε άτακτη φυγή τους Τούρκους. Τραυματισμένος ο Καραχάλιος συνέχισε την καταδίωξη και μάλιστα έπιασε αιχμαλώτους δυο Τούρκους από το Λάλα.

Κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Αγώνα ο εχθρός ποτέ δεν είδε την πλάτη του ατρόμητου μπαϊρακτάρη.

Μετά το τέλος της Επανάστασης, ακολουθούσε πάντοτε τον αρχηγό του. Οταν η Αντιβασιλεία φυλάκισε τον Κολοκοτρώνη στο Ναύπλιο, περίλυπος ο Καραχάλιος άφησε τον αρχηγό του, που είχε πολεμήσει κοντά του σε τόσες νικηφόρες μάχες και τράβηξε για το χωριό του. Εκεί άφησε καρφωμένα στον τοίχο τα τιμημένα όπλα του για να πολεμήσει ξαρμάτωτος την κυβερνητική αναλγησία. Μάταια προσπαθούσε ο αγωνιστής να εξασφαλίσει το «ψωμί» της οικογένειάς του. Οι αναφορές και οι αιτήσεις του στην οθωνική κυβέρνηση για οικονομική βοήθεια έπεφταν στο κενό.

Πήρε την απόφαση να έλθει από την Τρίπολη, όπου έμενε τότε, στην Αθήνα για να διεκδικήσει σύνταξη. Μια μέρα του 1843 βρέθηκε νεκρός από την πείνα σ’ ένα παγκάκι της πλατείας Κλαυθμώνος, περιμένοντας την ευγνωμοσύνη του νεοελληνικού κράτους για τις υπηρεσίες του στην πατρίδα. Αυτό ήταν το τραγικό τέλος του σημαιοφόρου της εθνεγερσίας του 1821 Νικολή Καραχάλιου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Δυική Ελλάδα: Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων της 25η Μαρτίου, στις 12 η παρέλαση στην Πάτρα

Ο καιρός σήμερα 25/03/2025, η πρόγνωση για την Πάτρα, πως θα εξελιχθεί μέχρι την Πέμπτη

Τραμπ για 25η Μαρτίου: Η στρατιωτική συνεργασία ΗΠΑ – Ελλάδας ακρογωνιαίος λίθος για την ασφάλεια στην Ευρώπη

Ερευνα Τέμπη: Αντικαθίσταται από την εισαγγελική εποπτεία της υπόθεσης η μητέρα του Βασίλη Καλογήρου

Kαταγγελίες για την υπόθεση Πισπιρίγκου: Πρώην συνεργάτιδα του Αλέξη Κούγια μιλά για οικονομικές συναλλαγές με ιατροδικαστές

Πάτρα: Έκτροπα στο Κέντρο Θηλέων της Ακτής Δυμαίων 

Αχαΐα: Με κλεμμένα οχήματα προσπάθησαν να «σηκώσουν» το ΑΤΜ στο Λάππα

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News