Για την «πρωτιά» της Πάτρας στη διεκδίκηση θέσης στην UNESCO

Ο Πέτρος Ψωμάς γράφει για Ελληνικές πόλεις που έχουν ενταχθεί στην άυλη πολιτιστική κληρονομιά και εμείς

Πάτρα

Όταν οι τοπικές χορευτικές παραδόσεις της Νισύρου διεκδίκησαν την ένταξή τους στην άυλη πολιτιστική κληρονομιά της UNESCO, στο νησί «δεν άνοιξε μύτη», απλώς στηρίχτηκε το αίτημα συνολικά και ύστερα πανηγυρίστηκε. Όταν η παραδοσιακή πρακτική άρδευσης αναζήτησε τη δική της θέση στο θεσμό, ομοίως, στο Κυριακοχώρι της Φθιώτιδας όλα κύλησαν ομαλά. Πρόκειται για τα δυο πιο πρόσφατα ελληνικά παραδείγματα. Υπάρχουν κι άλλα πολλά:

Η «Νύχτα των Στοιχειών» είναι η αναπαράσταση του τοπικού θρύλου του Στοιχειού της Χάρμαινας που πραγματοποιείται κάθε χρόνο το τελευταίο Σάββατο των Αποκριών στην Άμφισσα. Η πόλη την κατάφερε την ένταξη, χωρίς γκρίνιες. Το ίδιο συνέβη και με το έθιμο «Σιχνοφόρια» που τελείται στο Λιτόχωρο τα Θεοφάνεια. Κανένα πρόβλημα στο Λιτόχωρο, εντάχθηκε κι αυτό. Το ίδιο κι οι «Αράπηδες», μια ομάδα νέων μεταμφιεσμένων ανδρών από το χωριό Μοναστηράκι -επιτυχία τοπική της Δράμας, χωρίς προβλήματα. Κάθε 5 Ιανουαρίου στη Νέα Καρβάλη αναβιώνει και το δρώμενο Σάγια, που αφορά μεταμφίεση σε κερασφόρα όντα με μάσκες και κουδούνια. Η Νέα Καρβάλη είναι στην Καβάλα και το έθιμο είναι επίσης, τρόπον τινά, καρναβαλικό. Εντάχθηκε στην άυλη πολιτιστική κληρονομιά και η περιοχή το κατόρθωσε με ομόνοια.

Οι μάντρες της Λήμνου συγκροτούν τον πυρήνα ενός συστήματος οργάνωσης του αγροτο-κτηνοτροφικού τομέα του νησιού. Ένταξη, δίχως παρατράγουδα. Η τέχνη της παράδοσης παρασκευής του τυριού μανούρι Βλάστης ανήκει επίσης στον κατάλογο με τα ελληνικά στοιχεία. Το κατάφεραν, εκεί στην Εορδαία, με φάκελο διεκδίκησης κοινής αποδοχής. Όπως συνέβη και με το μελεκούνι Ρόδου που παρασκευάζεται στο χωριό Κοσκινού -συντάχθηκε το απαραίτητο δελτίο, υποστηρίχτηκε η υποψηφιότητα και η ένταξη επετεύχθη.

Το ίδιο συνέβη με τις Φιλαρμονικές της Κέρκυρας, τα Πανηγύρια της Ικαρίας, την βοσκική και τον κόσμο του βοσκού στον Ψηλορείτη, το Αμπαλί (παραδοσιακό παιχνίδι της Λευκάδας). Ομοίως με την Παραδοσιακή Αλιεία του Εθνικού Πάρκου Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου–Αιτωλικού,  την Ανδριώτικη Βεγγέρα, την κεραμική παράδοση της Σίφνου, το έθιμο «Μάηδες» της Μακρινίτσας Πηλίου, τις φακές Εγκλουβής Λευκάδας, το Oλυμπίτικο Γλέντι και τόσα ακόμη ελληνικά τοπικά προϊόντα που έχουν ως σήμερα κατορθώσει να πάρουν την έγκριση και το σήμα-παράσημο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.

Τώρα, γιατί στην Πάτρα, για την ένταξη του Πατρινού Καρναβαλιού -του απείρως διασημότερου από όλα τα παραπάνω παραδοσιακά στοιχεία- δεν ομονοήσαμε και δεν καταθέσαμε φάκελο κοινής αποδοχής, ρωτήστε την κ. Κουρή, την Πρόεδρο του ομώνυμου νομικού προσώπου –κάτι πειστικό ελπίζω να έχει να σας πει.