Κορονοϊός: Δύο χρόνια στη σκιά του φόβου, της αγωνίας, της μοναξιάς

Πλέον μετράμε δύο χρόνια σκληρής δοκιμασίας. Δύο χρόνια μάχης με έναν άγνωστο εχθρό και ελάχιστα όπλα. Δύο χρόνια μαρτυρικά καθώς θρηνήσαμε χιλιάδες νεκρούς. Δύο χρόνια έρευνας και δοκιμών που έφεραν τελικά αποτελέσματα κι έτσι σώθηκαν χιλιάδες ζωές.

Κορονοϊός

Ήταν 26 Φεβρουαρίου 2020, μεσημέρι, όταν ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας κατέβηκε στην αίθουσα ενημερώσεων του υπουργείου Υγείας, ιδιαίτερα σοβαρός, και ανακοίνωσε το κρούσμα μηδέν στην Ελλάδα. Μια είδηση που έπεσε σαν βόμβα στη χώρα, που έβλεπε τη γειτονική της Ιταλία να βρίσκεται ήδη στην παραζάλη κρουσμάτων, νοσηλειών και θανάτων, μπροστά σε έναν άγνωστο εχθρό που σκόρπαγε θανατικό.

Τα δυο χρόνια που πέρασαν, έφεραν πολύ μαύρο στις ζωές μας, πολλή αγωνία, φόβο, αρρώστεια, ζωές που χάθηκαν άδικα. Αλλά και πολλή έρευνα, δοκιμές, αγώνα, προσπάθεια να φτάσουμε κάπου όπου ο ιός δεν θα είναι το ίδιο επικίνδυνος, το ίδιο απειλητικός και καταστροφικός στο πέρασμά του.

26 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2020: Ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας ανακοινώνει το κρούσμα μηδέν στην Ελλάδα. Αφορούσε μία 38χρονη γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη, που είχε ταξιδέψει στην Ιταλία.
4 ΜΑΡΤΙΟΥ: Εισήχθη ο πρώτος ασθενής στο ΠΓΝΠ που προέρχονταν από το γκρουπ των 52 ατόμων από Πάτρα, Ηλεία και Ζάκυνθο που είχαν ταξιδέψει σε Ισραήλ και Αίγυπτο. Την επομένη 22 ακόμη άτομα, από την ίδια ομάδα, βρέθηκαν θετικά στον ιό. Η Δυτική Ελλάδα είχε μπει πλέον στο κόκκινο. Το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών κλήθηκε μέσα σε λίγες ώρες να οργανώσει Κλινική Κορονοϊού, να εκπαιδεύσει το προσωπικό του και να χαράξει την πορεία αντιμετώπισης της πανδημίας στη χώρα μας.
12 ΜΑΡΤΙΟΥ: Στο ΠΓΝΠ καταγράφεται το πρώτο θύμα του κορονοϊού. Είναι ο 66χρονος συνταξιούχος εκπαιδευτικός και αιρετός στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, Μανώλης Αγιομυργιαννάκης.
27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022: Τα δύο χρόνιας πανδημίας απαριθμούν στη χώρα μας 2.385.304 κρούσματα και 25.668 θανάτους.

«Η ώρα που θα μου μείνει για πάντα χαραγμένη στη μνήμη μου θα είναι η 3.15 τα ξημερώματα της 12ης Μαρτίου 2020 που χάσαμε τον πρώτο ασθενή με κορονοϊό στην Πάτρα και γενικότερα στη χώρα μας. Ηταν το πρώτο θύμα της πρωτόγνωρης μάχης που κληθήκαμε να δώσουμε με έναν άγνωστο, εκείνη τη στιγμή, εχθρό».

Αυτή τη στιγμή περιγράφει ως συγκλονιστικότερη της διετούς πανδημίας η διευθύντρια της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας του ΠΓΝΠ, Ιωάννα Μίχου καθώς σήμανε την έναρξη μιας αδυσώπητης μάχης.

Με αφορμή τη συμπλήρωση δύο χρόνων από την εμφάνιση της πανδημίας στη χώρα μας που είχε το πρώτο θύμα της στην Πάτρα, ζητήσαμε από την κ. Μίχου, να γυρίσει τον χρόνο πίσω. Να πάει στα τέλη Φεβρουαρίου του 2020 που το ΠΓΝΠ καλείται να πέσει πρώτο στη μάχη της πανδημίας.

Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΚΟΡΟΝΟΪΟΥ
«Κληθήκαμε μέσα σε μία μέρα να αντιμετωπίσουμε κάτι που δεν γνωρίζαμε. Ο ιός ήταν άγνωστος και δύσκολος. Φοβηθήκαμε όταν έφτασαν οι πρώτοι ασθενείς και κληθήκαμε να στήσαμε την πρώτη Κλινική Κορονοϊού. Ξεκίνησε μία ταχύτατη επιχείρηση εκκένωσης της Οφθαλμολογικής Κλινικής, όπου αποφασίστηκε να στεγάσουμε την Κλινική Κορονοϊού. Μέσα σε δύο ώρες μεταφέραμε τους οφθαλμολογικούς ασθενείς σε άλλη κλινική κι έτσι διαμορφώσαμε την 1η Κλινική Κορονοϊού» περιγράφει η κ. Μίχου και προσθέτει:

Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ
«Η δεύτερη πρόκληση ήταν να εξασφαλίσουμε το προσωπικό και να το εκπαιδεύσουμε κατάλληλα. Στην αρχή οι συνάδελφοι δεν ήταν πρόθυμοι να μετακινηθούν στην Κλινική Κορονοϊού. Ηταν μία Κλινική ταυτισμένη με αυξημένο κίνδυνο και τον θάνατο. Οδηγίες σαφείς δεν υπήρχαν μέχρι τότε για πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε. Με τις οδηγίες των λοιμωξιολόγων του νοσοκομείου μας και των νοσηλευτών που ήταν ειδικευμένοι στις λοιμώξεις εκπαιδεύσαμε το προσωπικό μας στο πώς θα πρέπει να ντύνεται για να μπαίνει στην Κλινική και για το πώς θα πρέπει να φροντίζει τους ασθενείς με ασφάλεια. Νύχτες ολόκληρες περάσαμε μέσα στο νοσοκομείο μέχρι να μάθουμε και να εκπαιδευτούμε σωστά. Τα καταφέραμε με πολύ εκπαίδευση, με πάρα πολύ εργασία, υπομονή και επιμονή απ’ όλες τις πλευρές. Μετά από τρεις μήνες μπορώ να πω ότι καταφέραμε να μπούμε σε μία σειρά και να καταλάβουμε κι εμείς τι έχουμε απέναντί μας».

ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ Η ΜΟΝΑΞΙΑ
Το τρίτο στάδιο αυτής της πρωτόγνωρης κατάστασης αφορούσε τη διαχείριση των ασθενών. «Οι ασθενείς ήταν δύσκολοι στην προσαρμογή των μέτρων. Επρεπε από τη μία να διαχειριστούν το αναπνευστικό τους και από την άλλη την πλήρη απομόνωσή τους. Δεν μπορούσαν να έχουν δίπλα τους κανέναν δικό τους άνθρωπο. Αυτό ήταν πραγματικό πολύ δύσκολο και επώδυνο για τους ίδιους αλλά και για εμάς που βλέπαμε πόσο υπέφεραν. Μην ξεχνάμε ότι όσοι απεβίωσαν ποτέ δεν αποχαιρέτισαν τους δικούς τους ανθρώπους. Αυτό ήταν το πολύ σκληρό πρόσωπο αυτής της πανδημίας».

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Το τέταρτο στάδιο αφορούσε τη διαχείριση της οικογένειας. «Δεν πηγαίναμε σπίτι μας για μέρες. Επρεπε να είμαστε εδώ παρόντες συνεχώς για να κάνουμε τα πάντα. Η οικογένεια, τουλάχιστον για μένα όπως και για πολλούς άλλους, μπήκε σε δεύτερη μοίρα. Αισθάνομαι σαν άνθρωπος ότι έπρεπε να δώσω τα πάντα για τους ασθενείς».

ΠΛΕΟΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΤΟΙΜΟΙ ΓΙΑ ΟΛΑ
Δύο χρόνια μετά η κ. Μίχου δηλώνει στην «ΠτΚ»: «Δώσαμε μία πολύ δύσκολη και μεγάλη μάχη. Την κερδίσαμε. Είμαι πολύ περήφανη για το προσωπικό του νοσοκομείου μας που τα καταφέραμε. Εργαστήκαμε όλοι ως μία ομάδα από τον ανώτερο γιατρό μέχρι την καθαρίστρια και φυσικά ήταν καθοριστική για το αποτέλεσμα η στήριξη του διοικητή της Υγειονομικής Περιφέρειας Γιάννη Καρβέλη και του αναπληρωτή διοικητή του νοσοκομείου μας Δημήτρη Μπάκου. Πλέον ότι κι αν τύχει από δω και πέρα είμαστε σε θέση να το αντιμετωπίσουμε. Αντιμετωπίσαμε τόσα κύματα και οι νοσηλευτές μας επέλεξαν να παραμείνουν στις Κλινικές Κορονοϊού σε όλα τα κύματα και να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους. Ειλικρινά σας λέω ότι η δοκιμασία των δύο αυτών ετών ήταν τόσο δυνατή που μας έχει προετοιμάσει για τα πάντα. Δεν φοβόμαστε τίποτα».

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΓΩΓΟΣ: «Ξεχάσαμε τους εαυτούς μας και κλειστήκαμε στο νοσοκομείο»

«Το χειρότερο απ’ όλα ήταν ο αιφνιδιασμός. Ενώ προετοιμαζόμαστε με την Υγειονομικό Περιφέρεια και το νοσοκομείο για να αντιμετωπίσουμε 2-3 περιστατικά, ξαφνικά βρεθήκαμε μπροστά σε δεκάδες» μας λέει ο καθηγητής λοιμωξιολογίας, Χαράλαμπος Γώγος, που ως επικεφαλής της διαχείρισης της πανδημίας στην περιοχή μας την περίοδο εκείνη, κλήθηκε πρώτος να αντιμετωπίσει τον άγνωστο εχθρό.

ΜΕ ΥΠΕΡΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ
«Με μεγάλη ταχύτητα σε λίγες ώρες έπρεπε να αναπτύξουμε Κλινικές Κορονοϊού. Ξεκινήσαμε με την Οφθαλμολογική και ακολούθως με την ΩΡΛ Κλινική. Το δεύτερο κρίσιμο σημείο ήταν να αντιμετωπίσουμε τους ασθενείς. Δεν είχαμε όπλα. Τα γνωστά θεραπευτικά μέσα ήταν ελάχιστα. Το τρίτο αφορούσε το προσωπικό και την οργάνωση του συστήματος. Κάναμε μεγάλη προσπάθεια να ηρεμήσουμε το προσωπικό, ιατρικό και νοσηλευτικό, που καλούνταν αιφνιδιαστικά και χωρίς εκπαίδευση να αντιμετωπίσει ασθενείς με υπερμεταδοτικό νόσημα. Ευτυχώς υπήρξε συνοχή στο σύστημα παρά το απρόσμενο και το άγνωστο της υπόθεσης. Αυτό βέβαια για να το καταφέρουμε έγινε υπερπροσπάθεια. Ξημεροβραδιαζόμασταν μέσα στο νοσοκομείο για να καταφέρουμε να οργανωθούμε με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα. Τα καταφέραμε όμως διότι υπήρξε ανταπόκριση απ’ όλους. Ξεχάσαμε τους εαυτούς μας και αφοσιωθήκαμε πλήρως στους ασθενείς και στη διαχείριση αυτής της πρωτόγνωρης κατάστασης».

ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ
Από τα δύσκολα μέτωπα την περίοδο εκείνη ήταν αυτό της ιχνηλάτησης. Ο κ. Γώγος περιγράφει: «Οι ασθενείς ήταν πολλοί και έπρεπε να γίνει ιχνηλάτηση και απομόνωση όλων των επαφών τους. Προηγούμενη εμπειρία δεν υπήρχε επομένως με τη συνδρομή του ΕΟΔΥ πέσαμε στα βαθειά και το αποτέλεσμα δείχνει ότι τα καταφέραμε. Τότε δοκιμάστηκαν πολλά πράγματα διότι δεν υπήρχε προηγούμενο στη χώρα μας».

ΣΗΜΕΡΑ
Μιλώντας για το σήμερα ο καθηγητής και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων τονίζει: «Ολο αυτό ήταν ένα παγκόσμιο δυνατό τεστ για να επανεξετάσουμε πολλά πράγματα όχι μόνο υγειονομικά αλλά και περιβαλλοντολογικά, κοινωνικά κ.ά.. Σήμερα έχοντας περάσει πέντε κύματα, και τέσσερις μεταλλάξεις, έχοντας σύμμαχο την πραγματική επανάσταση, που ήταν το εμβόλιο και το εκπαιδευμένο και έμπειρο ιατρονοσηλευτικό μας προσωπικό αισθανόμαστε σίγουροι και ασφαλείς. Μην ξεχνάμε ότι δύο χρόνια μετά ο ιός συνεχίζει να υπάρχει. Σαφώς μπαίνουμε σε καλύτερες μέρες αλλά απαιτείται να κάνουμε πολύ προσεκτικότερα βήματα. Στόχος είναι να ελαφρύνουμε το σύστημα υγείας ώστε να δοθεί προτεραιότητα στους ασθενείς μη κορονοϊού που βρίσκονται στην αναμονή και υπάρχει μείζον πρόβλημα».