Ρεύμα από σκουπίδια ίσως στην Αχαΐα

Μία μόνο Μονάδα Καύσης θα καλύπτει Δυτική Ελλάδα και Πελοπόννησο

Ρεύμα από σκουπίδια ίσως στην Αχαΐα

Τη σταδιακή μετάβαση σε ένα νέο μοντέλο διαχείρισης αποβλήτων που θα ενσωματώνει την ενεργειακή αξιοποίηση του υπολείμματος από τη διαχείριση των απορριμμάτων προωθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Το σχέδιο προβλέπει τη λειτουργία έξι μονάδων ανά την επικράτεια, με στόχο την παραγωγή ενέργειας από την καύση του υπολείμματος της επεξεργασίας των απορριμμάτων στις μονάδες ΜΕΑ, που μέχρι σήμερα προβλεπόταν να καταλήγει σε ταφή.

Μία από τις μονάδες αυτές αναμένεται να χωροθετηθεί στην περιοχή για να εξυπηρετεί τις Περιφέρειες Δυτικής Ελλάδας και Πελοποννήσου. Υποψήφιες είναι η Αχαΐα, η Ηλεία και η Αρκαδία, με πιο πιθανή την Μεγαλόπολη Αρκαδίας όπου υπάρχει ήδη μονάδα της ΔΕΗ για την καύση του υπολείμματος και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η τελική επιλογή θα γίνει με περιβαλλοντικά και τεχνικά κριτήρια, καθώς και σε συνεργασία με τις Περιφέρειες και τους ΦοΔΣΑ (Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων).

Στις υπάρχουσες και υπό κατασκευή μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων -μία από τις οποίες φτιάχνεται και στον Φλόκα Αχαΐας- περίπου 30-35% της αρχικής ποσότητας παραμένει ως υπόλειμμα επεξεργασίας, το οποίο κατά κανόνα οδηγείται σήμερα σε υγειονομική ταφή σε ΧΥΤΑ. Στο πλαίσιο του νέου σχεδιασμού, το υπόλειμμα αυτό θα υφίσταται αφύγρανση και ειδική επεξεργασία ώστε να μετατρέπεται σε pellet, δηλαδή σε καύσιμο υλικό, το οποίο στη συνέχεια θα αξιοποιείται ενεργειακά στις νέες μονάδες.Ρεύμα από σκουπίδια ίσως στην Αχαΐα

Ως καλύτερη διαθέσιμη τεχνολογία επιλέγεται η καύση με κινούμενη σχάρα, η οποία θεωρείται πιο ώριμη και πετυχαίνει υψηλότερο βαθμό απόδοσης (στην παραγωγή ενέργειας). Ως προς τις περιβαλλοντικές της επιπτώσεις, η μελέτη του ΥΠΕΝ αναφέρει ότι «επιτυγχάνει τα πιο αυστηρά όρια εκπομπών σε επίπεδο ΕΕ (BREF, IPPC)» και «έχει χαμηλές περιβαλλοντικές επιπτώσεις (σημαντικά χαμηλότερες και ελεγχόμενες εκπομπές αερίων, χαμηλή παραγωγή υγρών αποβλήτων σε σχέση με την αεριοποίηση και την πυρόλυση, μικρό βαθμό υπολειμμάτων προς διάθεση)».

Οι μονάδες θα κατασκευαστούν από ιδιώτες με 25ετείς συμβάσεις λειτουργίας, στις οποίες το Δημόσιο θα δεσμεύεται να τις τροφοδοτεί με συγκεκριμένες ποσότητες απορριμματογενών καυσίμων.

Η προσέγγιση αυτή επιδιώκει να μειώσει την εξάρτηση από την ταφή, ενισχύοντας παράλληλα την παραγωγή πράσινης ενέργειας.

Η πρώτη φάση της πρωτοβουλίας αφορά την κατάρτιση και ψήφιση νόμου-πλαισίου για την ενεργειακή αξιοποίηση, η οποία τοποθετείται χρονικά εντός του 2025. Ακολούθως, θα προκηρυχθούν οι διαγωνιστικές διαδικασίες για την ανάθεση των έργων, με χρονικό ορίζοντα το 2026.

Γραφάκος: Περιορισμένη η επιβάρυνση

Ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, Μανώλης Γραφάκος, σε συνέντευξή του στον Peloponnisos FM 103,9, απάντησε για τις ανησυχίες που εκφράζονται για το κόστος της διαχείρισης και την ενδεχόμενη μετακύλισή του στους πολίτες. Οπως σημείωσε, τα δημόσια και δημοτικά έσοδα προέρχονται από τους ίδιους τους πολίτες, συνεπώς είναι αυτονόητο πως το κόστος της διαδικασίας τελικά το επωμίζεται η κοινωνία.

Ωστόσο, εκτίμησε ότι η επιβάρυνση θα είναι περιορισμένη και σταδιακή, χωρίς να προκαλέσει αισθητή αύξηση στα δημοτικά τέλη τουλάχιστον έως το τέλος της δεκαετίας. «Η απόδοση της επένδυσης για το περιβάλλον θα είναι πολλαπλάσια, σε σχέση με το κόστος για τον πολίτη» ανέφερε χαρακτηριστικά. Ο ΓΓ του ΥΠΕΝ υπερασπίστηκε τη μετάβαση από την απλή ταφή στην ενεργειακή αξιοποίηση, επισημαίνοντας ότι αν και η πρώτη λύση είναι οικονομικά ευνοϊκότερη, συνεπάγεται σημαντικό περιβαλλοντικό κόστος.

Αλεξόπουλος: Πηγή ανησυχίας

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Διαχείρισης Απορριμμάτων Αχαΐας και δήμαρχος Δυτικής Αχαΐας, Γρηγόρης Αλεξόπουλος, δήλωσε: «Απ΄όσο γνωρίζω η Αχαΐα δεν βρίσκεται στα σχέδια για την κατασκευή μονάδας καύσης απορριμμάτων. Το θέμα, όμως, συνεχίζει να αποτελεί πηγή ανησυχίας για τους δήμους και τους φορείς διαχείρισης, γιατί ακόμα δεν γνωρίζουμε τους όρους και τις προϋποθέσεις λειτουργίας μίας τέτοιας μονάδας, τις λεπτομέρειες για το κόστος μεταφοράς και πόσο θα επιβαρύνει τους πολίτες.

Όλο αυτό δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο, οπότε έχουμε εύλογες ανησυχίες». Να σημειωθεί ότι, πρόσφατα, ο κ. Αλεξόπουλος είχε προειδοποιήσει ότι το κόστος επεξεργασίας απορριμμάτων μπορεί να εκτοξευθεί για τους δήμους και τους φορείς διαχείρισης, ακόμα και στα 150 ευρώ ανά τόνο, για τις ποσότητες των στερεών αποβλήτων που θα καταλήγουν να θάβονται σε ΧΥΤΑ ή σε εργοστάσια καύσης.

Κουτρούμπας: Δεν είναι λύση, αλλά πρόβλημα

Ο επικεφαλής της Οικολογικής Κίνησης Πάτρας Θωμάς Κουτρούμπας τόνισε στην «Πελοπόννησο», πως η θέση της ΟΙΚΙΠΑ, από ιδρύσεώς της, είναι κατά της ενεργειακής αξιοποίησης των απορριμμάτων όπως εντέχνως χαρακτηρίζεται η καύση, για τους παρακάτω λόγους:

-Οι παραγόμενοι ρύποι τοξικών αέριων, όπως διοξίνες, πτητικά βαρέα μέταλλα, ακόμα και υπερφθοριωμένα χημικά, εγκυμονούν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των πολιτών, ειδικά στη χώρα μας που τα συστήματα ελέγχου των εξαγόμενων ρύπων δεν φημίζονται για την ορθή τους λειτουργία τους.

-Η καύση απορριμμάτων είναι ασύμβατη με τους στόχους μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου για την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης.

-Η καύση παράγει πολύ περισσότερους ρύπους από τα συστήματα ορθής διαχείρισης των απορριμμάτων όπως η επανάχρηση και η ανακύκλωση.
-Δεδομένου του τεράστιου κόστους δημιουργίας και λειτουργίας μονάδων καύσης που θα «παγιδεύσει» το σύστημα διαχείρισης για τα επόμενα 30-40 χρόνια, η ανακύκλωση και η πρόληψη θα καθηλωθούν.

Η κατασκευή και λειτουργία μιας μονάδας καύσης είναι μια ιδιαίτερα ακριβή υπόθεση. Οι επενδύσεις αυτού του είδους όχι μόνο δεν πρόκειται να λάβουν ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, αλλά επιπρόσθετα οι μονάδες καύσης αναμένεται να ενσωματωθούν στο σύστημα εμπορίας ρύπων της ΕΕ (EU ETS), πράγμα που σημαίνει ότι το κόστος που θα επωμιστούν οι δήμοι και οι πολίτες θα είναι ακόμα μεγαλύτερο.

Ο κ. Κουτσούμπας τόνισε πως η ΟΙΚΙΠΑ θα βρεθεί απέναντι σε κάθε προσπάθεια επαναφοράς της καύσης ως τρόπου διαχείρισης των απορριμμάτων και καλεί τις δημοτικές αρχές του Νομού να επενδύσουν στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών για την αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης που βρίσκονται σε τραγικά επίπεδα.