Συμφωνία Ισραήλ και Χαμάς: Γεωπολιτικές προκλήσεις, αγωνίες και ερωτήματα
Η φύση διατρέχεται από έναν απλό και ισχυρό νόμο, που ορίζει πως αυτά τα αγαθά που διακαώς επιθυμούμε όπως είναι η ηρεμία, η ελευθερία, η ευτυχία και η ευδαιμονία, για να τα απολαύσουμε πρέπει πρώτα να βρούμε τρόπο να τα προσφέρουμε γενναιόδωρα στους γύρω μας και στους γείτονες μας, γιατί είναι βέβαιο φωτίζοντας τον δρόμο μας φωτίζουμε και τον δρόμο των συνοδοιπόρων μας.
Στον απόηχο της εισβολής του Πούτιν στην Ουκρανία, το γεωπολιτικό τοπίο έχει υποστεί σημαντικές αλλαγές, με τη Δύση να συσπειρώνεται ενάντια στην επιθετικότητα. Ωστόσο, οι εσωτερικές και εξωτερικές διαιρέσεις σχετικά με το ισραηλινο-παλαιστινιακό ζήτημα απειλούν να καταπονήσουν την ενότητα της δυτικής συμμαχίας. Ταυτόχρονα, οι δημοσκοπήσεις σε διάφορες χώρες δείχνουν έναν αυξανόμενο σκεπτικισμό απέναντι στην προσέγγιση της κυβέρνησης Μπάιντεν να αναγκάσει τα έθνη να επιλέξουν πλευρά σε έναν κόσμο που φαίνεται να είναι διαιρεμένος μεταξύ δημοκρατιών και απολυταρχιών. Το κυρίαρχο συναίσθημα, όπως αποτυπώνεται σε αυτές τις δημοσκοπήσεις, υποδηλώνει ότι οι άνθρωποι παγκοσμίως τείνουν περισσότερο προς έναν πιο σύνθετο κόσμο, όπου υιοθετούν επιλεκτικά στοιχεία από διαφορετικά πολιτικά συστήματα αντί να εμμένουν σε ένα μοναδικό μοντέλο.
Η κατάσταση θέτει μια πολύπλευρη πρόκληση για τους πολίτες που προσπαθούν να κατανοήσουν το σημερινό γεωπολιτικό τοπίο. Από τη μία πλευρά, η εισβολή στην Ουκρανία προκάλεσε ένα ενιαίο μέτωπο από τα δυτικά έθνη, επιδεικνύοντας μια συλλογική δέσμευση στις δημοκρατικές αξίες και την αντίθεση στην αυταρχική επιθετικότητα. Από την άλλη πλευρά, η ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση, χρησιμεύει ως υπενθύμιση ότι ακόμη και εντός του δυτικού μπλοκ, οι εσωτερικές διαιρέσεις μπορούν να υπονομεύσουν το αρραγές μέτωπο, που κάποιοι σχεδιάζουν και κάποιοι άλλοι θεωρούν αυτονόητο. Κι αυτό ανεξάρτητα εάν τις βαριές ευθύνες για τα τεκταινόμενα στη Μέση Ανατολή τις έχει η ισλαμοφασιστική, τρομοκρατική οργάνωση της Χαμάς ή ο Νετανιάχου και οι ακροδεξιές επιλογές του. Ανεξάρτητα και από τη συμφωνία τους, που όλοι χαιρόμαστε και ελπίζουμε να ωθήσει τα πράγματα, στη συνεννόηση και την ειρήνη στην πολύπαθη περιοχή.
Η απόρριψη της διατύπωσης της κυβέρνησης των ΗΠΑ για έναν κόσμο χωρισμένο σε δημοκρατίες και απολυταρχίες είναι ενδεικτική ενός ευρύτερου αισθήματος που υπερβαίνει τα εθνικά σύνορα. Αντανακλά μια διαφοροποιημένη κατανόηση μεταξύ των πολιτών ότι η παγκόσμια διακυβέρνηση δεν είναι μια δυαδική επιλογή μεταξύ δύο ιδεολογικών άκρων. Αντίθετα, η πλειονότητα φαίνεται να προτιμά μια πιο ρεαλιστική και ευέλικτη προσέγγιση, που μοιάζει με την πλοήγηση σε έναν κόσμο περισσότερων και πιο σύνθετων επιλογών.
Αυτή η νοοτροπία μπορεί να αποδοθεί σε διάφορους παράγοντες. Πρώτον, οι ιστορικές και πολιτισμικές διαφορές συμβάλλουν στην απροθυμία των εθνών να ευθυγραμμιστούν πλήρως με κάποιο συγκεκριμένο μοντέλο. Κάθε χώρα έχει το δικό της μοναδικό πλαίσιο, που διαμορφώνεται από την ιστορία, τις αξίες και τις εμπειρίες της, καθιστώντας μια προσέγγιση ενός μεγέθους για όλους αβάσιμη. Δεύτερον, οι αποτυχίες και οι ελλείψεις τόσο των δημοκρατικών όσο και των απολυταρχικών συστημάτων γίνονται ολοένα και πιο εμφανείς στους πολίτες σε όλο τον κόσμο. Η ελκυστικότητα των αξιών της δημοκρατίας μετριάζεται από τις εσωτερικές της προκλήσεις, όπως η πολιτική πόλωση και το θεσμικό αδιέξοδο. Ομοίως, το απολυταρχικό μοντέλο, αν και αποτελεσματικό σε ορισμένες πτυχές, λειτουργεί πάντα σε βάρος των ατομικών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η προτίμηση για έναν κόσμο επιλογών αναδεικνύει επίσης την εξελισσόμενη φύση της παγκόσμιας δυναμικής ισχύος. Η εποχή των ιδεολογικών μπλοκ που κυριαρχούνταν από υπερδυνάμεις δίνει τη θέση της σε έναν πιο αποκεντρωμένο και πολυπολικό κόσμο. Τα έθνη προσπαθούν να περιηγηθούν σε αυτή την πολυπλοκότητα επιλέγοντας στοιχεία από διάφορα πολιτικά συστήματα που ευθυγραμμίζονται με τις συγκεκριμένες ανάγκες και φιλοδοξίες τους. Όπως έγραφε ο Άγγλος ποιητής John Donne «Κανένας άνθρωπος δεν είναι νησί, εντελώς μόνος του. Κάθε άνθρωπος είναι ένα κομμάτι της στεριάς, ένα μέρος του όλου». Το ίδιο ισχύει και μάλιστα σε μεγαλύτερο βαθμό για τα έθνη και τις συμμαχίες μεταξύ τους.
Η πρόκληση για τη Δύση, ιδίως ενόψει της ουκρανικής κρίσης και των εσωτερικών διαιρέσεων σχετικά με το ισραηλινο-παλαιστινιακό ζήτημα, είναι να βρει μια ισορροπία μεταξύ της προώθησης των δημοκρατικών αξιών και του σεβασμού της αυτονομίας των εθνών. Αυτό απαιτεί μια διπλωματική στρατηγική που να αναγνωρίζει την ποικιλομορφία και ταυτόχρονα να προωθεί τη συνεργασία σε κοινές παγκόσμιες προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, οι κρίσεις δημόσιας υγείας και η οικονομική ανισότητα.
Μπορεί μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η δυτική συμμαχία να καταδίκασε ενωμένη την επιθετικότητα του Πούτιν, επιδεικνύοντας συλλογική στάση απέναντι σε τέτοιες ενέργειες. Ωστόσο, οι εσωτερικές και εξωτερικές διαιρέσεις σχετικά με το ισραηλινο-παλαιστινιακό ζήτημα θέτουν τώρα ερωτήματα για τη συνοχή της συμμαχίας. Πολλοί πολίτες σε όλες τις χώρες τάσσονται υπέρ μιας ρεαλιστικής και ευέλικτης προσέγγισης, τονίζοντας τη σημασία των διαφοροποιημένων, εξειδικευμένων στο εκάστοτε πλαίσιο διπλωματικών λύσεων, απορρίπτοντας τον άκαμπτο διαχωρισμό που κάνει η κυβέρνηση Μπάιντεν μεταξύ δημοκρατιών και απολυταρχιών.
Η μετατόπιση αυτή υπογραμμίζει την εξελισσόμενη φύση των παγκόσμιων συμμαχιών, όπου ζητήματα όπως η ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση μπορούν να επηρεάσουν τη γεωπολιτική δυναμική πέρα από την άμεση περιοχή τους. Η έκκληση για ευελιξία υποδηλώνει την επιθυμία για προσαρμοστικές, συνειδητοποιημένες πολιτικές αντί για άκαμπτα ιδεολογικά πλαίσια. Σε αυτή την κατεύθυνση η Αμερικανική κυβέρνηση η Παλαιστινιακή Αρχή, η Κομισιόν και οι κυβερνήσεις της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Βρετανίας, της Ιορδανίας και της Κίνας, χαιρέτισαν τις εξελίξεις και εξέφρασαν την ελπίδα ότι η συμφωνία Ισραήλ – Χαμάς ότι θα οδηγήσει σε μονιμότερες λύσεις την ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση.
Το σημερινό γεωπολιτικό τοπίο αντανακλά έναν κόσμο όπου η νοοτροπία των διαφορετικών επιλογών κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος. Ενώ η Δύση είναι ενωμένη στην αντίθεσή της στην αυταρχική επιθετικότητα, οι εσωτερικές διαιρέσεις και η απόρριψη μιας δυαδικής κοσμοθεωρίας παρουσιάζει ρήγματα. Η πορεία σε αυτή την όλο και πιο σύνθετη κατάσταση απαιτεί μια διαφοροποιημένη κατανόηση των ποικίλων παραγόντων που διαμορφώνουν την παγκόσμια δυναμική και μια διπλωματική προσέγγιση που προσαρμόζει τις προτιμήσεις των εθνών στην επιλογή στοιχείων από διαφορετικά πολιτικά συστήματα. Η ικανότητα επίτευξης αυτής της ισορροπίας θα καθορίσει την αποτελεσματικότητα του δημοκρατικού μπλοκ στην αντιμετώπιση των πολύπλοκων προκλήσεων του 21ου αιώνα. Γιατί ένα είναι βέβαιο, για να διαχειριστεί κάποιος ένα σύστημα αποτελεσματικά, είναι καλύτερο, αφού μελετήσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε μέρους, να επικεντρωθεί στη συνεργασία των μερών μεταξύ τους, παρά να αναλώνεται στη συμπεριφορά του κάθε μέρους του συστήματος ξεχωριστά.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
