Ακουσον μεν, μάσα το δε

Του Κωνσταντίνου Μάγνη, Διευθυντή Σύνταξης της εφημερίδας «Πελοπόννησος».

 

Επειδή έχει τύχει για τις ανάγκες του επαγγέλματος να μιλήσουμε σε ανύποπτες στιγμές με τον Νίκο Ανδρουλάκη, σας βεβαιώνουμε ότι και να θέλεις να τον παρακολουθήσεις, δεν είναι εύκολο. Μιλάει γρήγορα, υπόκωφα, περίπλοκα και με στρες. Ο λόγος του τρέχει. Και δεν είμαστε βέβαιοι ότι είναι αρκούντως εξομολογητικός, ώστε η παρακολούθηση να βγάλει κάποιο λαγό.

Παρ’ όλα αυτά κάποιοι τον παρακολούθησαν, για έναν σκοπό που δεν ξέρουμε και που μάλλον δεν ξέρει και ο ίδιος, πέραν των όσων μπορεί να εικάζει. Προφανώς υπήρξε κάποιος λόγος, ενδεχομένως να επρόκειτο για αναγνωριστική γύρα: Ρίχνεις τον κοριό για να δεις τι παίζει με το άτομο, προκειμένου να κρίνεις αν κρύβει πράγματα εθνικώς και κατασκοπευτικώς ενδιαφέροντα. Δεν φανταζόμαστε ότι μπορεί να έγινε για χάζι, στο πλαίσιο μιας επαγγελματικής διαστροφής, αν και τίποτα δεν μπορείς να αποκλείσεις σ’ αυτά τα δώματα.

Με βάση όσα ακούσαμε, την παρακολούθηση την έκανε η ΕΥΠ. Αφού αυτό αποκαλύφθηκε, τέθηκε το εύλογο ερώτημα, εάν συγχωρείται ή όχι η παρακολούθηση ενός πολιτικού προσώπου.

Την απάντηση τη βασανίζουν οι έγκριτοι συνταγματολόγοι του γένους. Αμα έχεις σπουδάσει λίγα νομικά, ίσως μπορείς να καταλάβεις τι λένε.

Η πιάτσα λέει ότι την ΕΥΠ την έχεις για να παρακολουθεί όποιον κρίνει ότι πρέπει να παρακολουθεί, υπό τον όρο να μην την πάρει χαμπάρι. Κάτι τέτοια τα δίδαξαν πρώτοι οι αρχαίοι Λάκωνες, στα παιδιά τους μάλιστα.

Αν την πάρει χαμπάρι την παρακολούθηση ο στόχος, τότε έχεις γκαφατζού ΕΥΠ και επιτήδεια αντι-ΕΥΠ που χαμπαριάζει τι κάνουν οι ΕΥΠ των αλλονών.

Στην περίπτωση αυτή, δηλώνεις ως πολιτικός υπεύθυνος ότι η παρακολούθηση ήταν ασυγχώρητη και στέλνεις στο σπίτι τους όσους χρειάζεται να στείλεις στο σπίτι τους.

Μπορείς επίσης να αρνηθείς ότι συνέβη αυτό το πράγμα, με την ελπίδα να μην έχεις κάποιο βαθύ λαρύγγι, όπως του κλήρωσε του καψερού του Νίξον, που φρόντισε να τον κάνουν τσακωτό.

Σε κάθε περίπτωση απαγορεύεις διαρροές που δυσφημούν τον στόχο της παρακολούθησης, βάζοντας τον κόσμο να φαντασιώνεται και να εικάζει διάφορα, γιατί δεν φτάνει που έχεις φορτωθεί την κουτσουκέλα της παρακολούθησης, κωτσάρεις στον εαυτό σου και τη μομφή της ανέντιμης διαγωγής. Κάτι ξέρω, δεν σας λέω, σας αφήνω να τα βρείτε, τρομοκρατώ τον στόχο να μην σηκώνει το δάκτυλο, για να μην βγει από κερατάς και δαρμένος.

Η επόμενη ερώτηση αφορά τον πολιτικό έλεγχο της υπηρεσίας. Τι σημαίνει «αναφέρεται στον πρωθυπουργό»; Επιτρέπεται να γνωρίζει ο πρωθυπουργός όλων των ειδών τα μυστικά; Μήπως επιτρέπεται να παραγγέλνει και παρακολουθήσεις; Πρωθυπουργός είναι, σε όλους δίνει κατευθύνσεις και εντολές, δεν μας λέει μόνο να αγαπάμε τη μάνα μας στη γιορτή της μητέρας. Από την άλλη, φαντάζει κάπως επικίνδυνο να μπορεί η εκτελεστική και νομοθετική εξουσία να έχει πρόσβαση σε μηχανισμούς που μπορούν να απολυτοποιήσουν τις δυνατότητές της.

Θεωρητικά θα έπρεπε η ΕΥΠ να υπόκειται στον έλεγχο μιας ανεξάρτητης αρχής, αλλά με τις ανεξάρτητες αρχές έχει καεί η γούνα μας.

Εάν όμως παρακολουθείται ένας πολιτικός (αντίπαλος κι όλας), και ο πρωθυπουργός το εγκρίνει, παίρνει και την ευθύνη. Αν δεν το μαθαίνει, τι νόημα έχει η αναφορά της υπηρεσίας στον πρωθυπουργό; Και πάλι ο πρωθυπουργός παίρνει την ευθύνη της μη ενημέρωσης. Για να αποτραπούν επικίνδυνες καραμπόλες, συνεπώς, το ορθότερο είναι η Υπηρεσία να αναφέρεται διοικητικά και πολιτικά στον πρωθυπουργό και επίσης να ενημερώνει αρμοδίως όταν και μόνο υπάρχουν ζητήματα αφορώντα την εθνική ασφάλεια. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις ο πρωθυπουργός (και οι γραμματείς του) δεν επιτρέπεται ούτε να ξέρουν, ούτε να ρωτούν, ούτε βέβαια να δίνουν παραγγελίες χωρίς τεκμηρίωση η οποία όμως να είναι στη διάθεση μιας οικουμενικής κοινοβουλευτικής επιτροπής. Για να μην έχουμε κράτος μέσα στο κράτος.

Συγκροτείται τώρα εξεταστική επιτροπή. Το πιθανότερο είναι καταλήξει σε αντικρουόμενες εκτιμήσεις των παραταξιακών πυρήνων της και σε μαιανδρικές διαπιστώσεις. Δεν φανταζόμαστε ότι και αν ακόμα ο πρωθυπουργός έχει παραπάνω εμπλοκή από όση έχει παραδεχθεί, δεν θα δήλωνε κανείς κάτι τέτοιο, ούτε θα είναι αποδείξιμο. Η σύγκρουση που έγινε αποσκοπούσε σε πολιτικά και επικοινωνιακά ζητούμενα. Εμάς αυτή η ιστορία μας άφησε τη γνωστή στυφή γεύση. Πίσω από κάθε ιδεολογία και κάθε ευγενές πρόταγμα, είναι αναπόφευκτα τα παραεξουσιαστικά μαγέρικα. Οποιος βγάζει καντήλες στο άκουσμα αυτό, κάνει σαν και αυτούς που σπαράζει η ψυχή τους που για να φάει αρνάκι άσπρο και παχύ το Πάσχα, κάποιος χρειάστηκε να το σφάξει.