Άλλο ευθύνη, άλλο ενοχή
Του Κωνσταντίνου Μάγνη, Διευθυντής Σύνταξης της εφημερίδας «Πελοπόννησος».
Το δημόσιο οφείλει να υπερασπίζεται τα συμφέροντα του δημοσίου. Ο πολίτης δεν είναι δημόσιο. Ο πολίτης είναι ιδιώτης, είναι «ιδιωτικό» σώμα.
Η φωτιά στην Ανατολική Αττική σκότωσε και ρήμαξε. Διαπιστώνεται ότι συνέτρεξε συρροή ευθυνών από κυβερνητικά και διοικητικά όργανα, τα οποία δεν πρόβλεψαν, δεν αντέδρασαν, δεν χειρίστηκαν, δεν ανταποκρίθηκαν στις περιστάσεις, τα έχασαν κατά το κοινώς λεγόμενο. Διακριβώθηκαν και ευθύνες διαχρονικές, σε ό,τι αφορά τις συνθήκες δόμησης και την οργάνωση της πυρασφάλειας, σύμφωνα με τους κανόνες της στοιχειώδεις προβλεπτικότητας.
Οι ευθύνες αυτές μπορεί να εμπίπτουν στην περιοχή του αξιόποινου, με τη μορφή της παράβασης καθήκοντος και της σκανδαλώδους αμέλειας, που ενδεχομένως μπορεί να φτάνει στα όρια του ενδεχόμενου δόλου: Όταν ένας θανάσιμος κίνδυνος είναι προφανής αλλά εσύ τον αγνοείς επειδή βαρύνεσαι ή επειδή προτιμάς να ρισκάρεις παρά να ταλαιπωρείσαι με δομικές παρεμβάσεις, η ευθύνη σου μπορεί να κριθεί ισοδύναμη της πρόθεσης.
Όμως, η ποινική ευθύνη για μια κατάσταση δεν συνεπάγεται αιτιώδη συνάφεια μεταξύ των αστοχιών ή των παραλείψεων και της καταστροφής που επήλθε από τα συμβάντα. Διότι θα πρέπει να αποδείξεις ότι δεν είναι το συμβάν που προκάλεσε την καταστροφή αλλά η ανευθυνότητα του εγκαλουμένου, εν προκειμένου του κράτους και των κυβερνώντων. Με άλλα λόγια, ότι η καταστροφή θα είχε αποτραπεί εάν ο εγκαλούμενος είχε δράσει ως όφειλε. Διότι ο εγκαλούμενος υποστηρίζει ότι ανεξαρτήτως των δικών του δράσεων ή ολιγωριών, η φωτιά ήταν τόσο ασύμμετρη, που θα μας είχε κατακάψει έτσι κι αλλιώς.
Αλλά με ποιο τρόπο μπορείς να αποδείξεις τη συνάφεια αυτή; Και γιατί δεν αρκεί να υποστηρίξεις ότι «κάνε εσύ αυτά που πρέπει να κάνεις, και αν καώ, θα φταίει μόνο η φωτιά;» Διότι εάν αρκούσε το αποτέλεσμα σε συνδυασμό με τις ευθύνες για να θεμελιώσουν δικαίωμα αποζημίωσης, θα έπρεπε το κράτος να καταβάλει 300αριές χιλιάδες αποζημίωση στον καθένα από όσους θρήνησαν ζωές και περιουσίες στο Μάτι και παντού αλλού.
Ετσι, το δημόσιο, που οφείλει να προστατεύει το δημόσιο, ασκεί έφεση στην απόφαση του Πρωτοδικείου που επιδίκασε αποζημίωση σε προσφεύγοντα, προκειμένου να γλιτώσει το κράτος την αποζημίωση αυτή. Το Πρωτοδικείο, αν και κράτος, δεν σκέφθηκε σαν κράτος που προστατεύει τα λεφτά. Σκέφτηκε σαν το κράτος που προστατεύει τον πολίτη, δυνάμει του νόμου.
Και γιατί το μισό κράτος κάνει άλλη ανάγνωση του νόμου από αυτήν που κάνει το άλλο μισό; Αυτή είναι μια πάρα πολύ ωραία ερώτηση, για όσους δεν καταλαβαίνουν ότι το κράτος είναι μια σχιζοειδής αλλά ισορροπημένη ταυτοχρόνως θεσμική πολυκέφαλη ενότητα.
Κατά τα λοιπά ασφαλώς και η έφεση του δημοσίου υπέρ του δημοσίου είναι μια συνηγορία υπέρ της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, αλλά όταν το δημόσιο προστατεύει το δημόσιο, δεν πάνε να πνιγούν όσοι δεν κάηκαν. Πρέπει να σπουδάσετε νομικά για να κατανοήσετε ότι εκεί όπου τελειώνει η λογική, αρχίζει ο ορθολογισμός.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
