Αντί απάντησης. Περί Τύπου
Του Γιάννη Λάμπρου*
Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι δύο εφημερίδες διαφορετικού πολιτικού προσανατολισμού, και μιλάμε για την «Αυγή» και την «Πελοπόννησο», την ίδια μέρα, 1/04/2021, είχαν την κοινή εκτίμηση ότι το λιανεμπόριο ανοίγει.
Προφανώς, αυτό ήταν το μήνυμα που εξέπεμπαν οι κυβερνητικοί χειρισμοί και αναγγελίες. Διαψεύστηκαν και οι δύο εφημερίδες 72 ώρες αργότερα, όταν η Αχαΐα εξαιρέθηκε από το άνοιγμα της αγοράς. Είναι δε, ακόμα πιο εντυπωσιακή η σύμπτωση απόψεων όσον αφορά στην επιτυχία ή όχι του λοκντάουν. Αν δεχτούμε -τον δεχόμαστε- τον ισχυρισμό ότι η αγαπητή «Π», ουδέποτε αναφέρθηκε σε επιτυχία του λοκντάουν τότε βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα ότι καμία εφημερίδα από τις δύο δεν μιλάει για επιτυχία.
Τι είναι τότε αυτό που χαρακτηρίζει τη μία από τις δύο ιστορικές εφημερίδες ως συστημικό Τύπο, ενώ την άλλη ως αντικυβερνητικό; Αν εξαιρέσεις τις χαμηλές πωλήσεις του αντικυβερνητικού, φαινόμενο που βρίσκεται πολλάκις σε ευθεία αντίθεση με τις πολιτικές προτιμήσεις του κόσμου, αν ξεχάσεις το γεγονός ότι οι δημοσιογράφοι μπορούν να μεταπηδήσουν με σχετική ευκολία από τον ένα εκδοτικό οίκο στον άλλο και να συνεχίσουν την πιθανά επιτυχημένη πορεία τους, αν παραγνωρίσεις τον πλούτο των διαφημίσεων που συλλέγει η κάθε μία και δεν είναι πάντα αποτέλεσμα του αριθμού των πωλήσεων, τότε αυτό που χαρακτηρίζει μία εφημερίδα είναι η αύρα που αποπνέει. Το αίσθημα που διαμορφώνει το αναγνωστικό κοινό της εφημερίδας και καθορίζει με τη σειρά του τις προτιμήσεις του. Η οπτική των πραγμάτων που κρίνει τις πολιτικές αποφάσεις και επιβάλλει στον αντικυβερνητικό Τύπο την πρωτοσέλιδη εκτίμηση της αποτυχίας του λοκντάουν, για παράδειγμα, ενώ στον συστημικό την μη αποτύπωσή της.
Ωστόσο, έχω την εντύπωση ότι το πιο αιχμηρό αγκάθι της ανάρτησης που έγινε αφορμή σχολιασμού από την «Π» ήταν η πρόταση του περιφερειακού ένθετου σε μια πανελλαδικής εμβέλειας εφημερίδα. Χωρίς να ξεχνάμε ότι την ίδια πρακτική εφαρμόζει και ο περιφερειακός τύπος σε σχέση με τον τοπικό εκτιμώ ότι ο «ανταγωνισμός» που θα προκύψει θα επιτρέψει την αποτελεσματικότερη ανάδειξη του τοπικού ενδιαφέροντος απέναντι σε μια κεντρική πολιτική σκηνή που παραγνωρίζει συχνά τις ιδιαίτερες ανάγκες της περιφέρειας. Χαρακτηριστική είναι η πρόσφατη περίπτωση της αχαϊκής εξαίρεσης από το άνοιγμα της λιανικής. Θέλουμε να μάθει ο αναγνώστης της Αθήνας ή της Θεσσαλονίκης το πρόβλημα της Πάτρας; Τότε πρέπει με κάποιο τρόπο να φθάσει η είδηση σε αυτόν.
Θα έλεγα όμως, ότι ο ισχυρότερος ανταγωνισμός μιας εφημερίδας προέρχεται από το διαδίκτυο. Το ατού του έντυπου Τύπου έναντι του διαδικτύου, όπως έλεγε ο Εκο, είναι ότι όταν αγοράζεις μια εφημερίδα ξέρεις τι να περιμένεις. Ξέρεις ποιος μιλάει και τι περίπου θα σου πει. Δεν περιμένεις «είδηση» από την εφημερίδα – πολλές φορές, βέβαια, γίνεται κι αυτό. Για αυτόν τον λόγο, δεν είναι στις προθέσεις μου ούτε η οπτική των σκύλων – ως γνωστόν βλέπουν τα πάντα ασπρόμαυρα – ούτε η επίπλαστη επίκληση της αντικειμενικότητας. Χρειαζόμαστε τεκμηριωμένη άποψη ακόμα κι αν είναι αντίθετη με τα δικά μας πιστεύω. Και είναι αλήθεια ότι η «Π» έχει κάνει σημαντικά βήματα σε αυτή την κατεύθυνση. Την ίδια στιγμή όμως χρειαζόμαστε και τον εμπλουτισμό των προσωπικών μας πεποιθήσεων και των ιδιαίτερων αναγκών. Και είναι γεγονός ότι ο πανελλαδικός Τύπος υστερεί στην αμεσότητα σε αυτό.
*Ο Γιάννης Λάμπρου δηλώνει αναγνώστης της «Αυγής» και της «Πελοποννήσου».
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
