Από τον Τζο πίσω ξανά στον Ντόναλντ
Ο Νότης Μαριάς είναι καθηγητής Θεσμών ΕΕ Πανεπιστημίου Κρήτης – πρ. ευρωβουλευτής – πρ. βουλευτής Ηρακλείου.
Η Τρίτη 5 Νοεμβρίου 2024 ήταν μία σημαντική ημέρα, που αναμένεται να αλλάξει πολλά πράγματα όσον αφορά τη δράση των ΗΠΑ στη διεθνή σκηνή.
Δεν πρέπει βέβαια να έχουμε καμία αυταπάτη: ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ θα στηρίξει τον σκληρό πυρήνα των αμερικανικών συμφερόντων στο εξωτερικό.
Σε πολιτικό επίπεδο, η μάχη δεν ήταν τίποτε άλλο παρά μια σύγκρουση ανάμεσα στις δυνάμεις του «εθνοκεντρικού καπιταλισμού», που εκφράζει ο Τραμπ και στις δυνάμεις που στηρίζουν την παγκοσμιοποίηση, τον «καπιταλισμό καζίνο» και στις πολεμικές βιομηχανίες, που εξέφραζε η Κάμαλα Χάρις και η ελίτ του Δημοκρατικού Κόμματος.
Τον Τραμπ στήριξαν οι αμερικανικοί κολοσσοί του πετρελαίου, του φυσικού αερίου, αμερικανικών οικονομικών Ομίλων και της βιομηχανίας τα οποία πλήττονται από το άνοιγμα των αγορών της παγκοσμιοποίησης, όπως και κάθε λογής δισεκατομμυριούχοι, που επωφελήθηκαν από τις μειώσεις φόρων στην πρώτη θητεία του, αναμένοντας την ίδια πολιτική και στη δεύτερη.
Ετσι οι πλούσιοι θα συνεχίσουν να γίνονται πλουσιότεροι και φτωχοί φτωχότεροι.
Η εκλογή Τραμπ ήταν αποτέλεσμα της έντονα αντισυστημικής τάσης, που επικρατούσε στην αμερικανική κοινωνία, της αντίδρασής της απέναντι στην woke agenda, στην οικονομική κρίση και τον πληθωρισμό. Οι Αμερικανοί πολίτες ήθελαν να τιμωρήσουν τις καθεστηκυίες δυνάμεις, με πρώτη την στρατιωτική εμπλοκή στην Ουκρανία
Ο Ντόναλντ Τραμπ πράγματι απευθύνονταν στο ακροατήριο των λευκών, χαμηλού μορφωτικού επιπέδου, που αντιτίθενται στην οικονομική παγκοσμιοποίηση και σε ό,τι αυτή συνεπάγεται: ανταγωνισμός ασιατικές επιχειρήσεις, εισροή μεταναστών κ.τ.λ. Ανήκαν σε εκείνα τα κοινωνικά στρώματα τα οποία δεν ήταν συνδεδεμένα ούτε με τα μεγάλα αγροτικά και βιομηχανικά συμφέροντα, ούτε με τα συμφέροντα της χρηματοπιστωτικής σφαίρας, των εταιρΕιών παραγωγής όπλων και των κολοσσών της πράσινης μετάβασης. Τον ψήφισαν ακριβώς διότι υπόσχονταν μία περισσότερο προστατευτική εμπορική πολιτική, ένα νέο μερκαντιλισμό, και ένα ιδιότυπο «οικονομικό εθνικισμό», προκειμένου να αντιμετωπιστεί η οικονομική άνοδος της Κίνας και των BRICS.
Αυτό είναι το πρώτο κύριο χαρακτηριστικό στοιχείο της εξωτερικής πολιτικής που υπόσχεται ο Τραμπ, ο οποίος αναμένεται να εντείνει τον ανταγωνισμό με την Κίνα, να επιβάλει νέους δασμούς στην εισαγωγή προϊόντων.
Το δεύτερο χαρακτηριστικό στοιχείο της εξωτερικής πολιτικής του αφορά τις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας. Δεν φαίνεται να διακατέχεται από την ρωσοφοβία. Οι ΗΠΑ θα πρέπει να προσεγγίσουν το θέμα της Ουκρανίας με ρεαλισμό. Ο Τραμπ δεν είναι ο εκλεκτός της βιομηχανίας όπλων αλλά, αντίθετα, των συμφερόντων εκείνων που είχαν επενδύσει στη Ρωσία και επλήγησαν από τις κυρώσεις της Δύσης κατά της.
Το τρίτο χαρακτηριστικό έχει σχέση με την Ευρώπη. Η στροφή του Τραμπ προς την ανάδειξη εκ νέου του «έθνους-κράτους» ως βασικού παίκτη στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, αναμένεται να έχει επιπτώσεις και στον τρόπο αντιμετώπισης της ΕΕ.
Επιπλέον δεν πρόκειται να διστάσει να κηρύξει εμπορικό πόλεμο. Λόγω της στροφής του δεν αναμένεται να υποστηρίξει το μοντέλο της «ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης». Αυτό σημαίνει πιθανή ρήξη στις σχέσεις ΗΠΑ-ΕΕ.
Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται επίσης αυξημένη πίεση προς τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ να αναλάβουν ακόμη μεγαλύτερο βάρος της στήριξης της άμυνάς τους, γεγονός που αναμένεται να ενισχύσει έτι περαιτέρω τη στροφή της ΕΕ. προς την «πολεμική οικονομία», όπερ σημαίνει αύξηση των φόρων, περιορισμό των δαπανών για κοινωνικές πολιτικές, λιτότητα, βίαιη δημοσιονομική προσαρμογή εντός ευρωζώνης, νέα μνημόνια και δραστική μείωση της οικονομικής και στρατιωτικής στήριξης των Βρυξελλών στην Ουκρανία.
Η συνέχεια επί της οθόνης στις 20 Ιανουαρίου 2025, οπότε ο Ντόναλντ Τραμπ θα ορκιστεί ως ο 47ος Πρόεδρος των ΗΠΑ.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
