«Έπρεπε να είχαμε 4-5 εξέδρες άντλησης»: Στην «Π» ο ευρωβουλευτής Γιάννης Μανιάτης για τις έρευνες υδρογονανθράκων

Σωτήρης Παπανδρέου

Ιδιαίτερα αιχμηρός απέναντι στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και την κυβέρνηση της ΝΔ, για τον τρόπο με τον οποίο έχει διαχειριστεί το θέμα των ερευνών φυσικού αερίου, είναι ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Γιάννης Μανιάτης, ο οποίος ως υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής στην κυβέρνηση συνεργασίας του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά (2013-15), έθεσε τις βάσεις για τις έρευνες υδρογονανθράκων και σήμερα, δέκα χρόνια μετά, περιμένουμε ακόμα πότε θα γίνει η πρώτη δοκιμαστική γεώτρηση.

– Κύριε Μανιάτη, πώς σχολιάζετε τις πρόσφατες ανακοινώσεις της κυβέρνησης για την εκδήλωση ενδιαφέροντος για έρευνες υδρογονανθράκων από την αμερικανική Chevron νότια της Πελοποννήσου;

Η Ελλάδα έχει χάσει μέχρι τώρα δέκα πολύτιμα χρόνια, γιατί ουσιαστικά από το 2015 μέχρι και σήμερα δεν έχει κάνει σχεδόν τίποτα. Είχαμε ελάχιστες κινήσεις και πρόσφατα ακόμα και αποχωρήσεις εταιρειών. Η μόνη θετική εξέλιξη ήταν το αίτημα της Chevron για έρευνα νότια της Πελοποννήσου. Ακόμα κι αυτό το αίτημα όμως, δεν ήταν αποτέλεσμα κάποιας πρωτοβουλίας της κυβέρνησης μέσω διεθνούς διαγωνισμού, αλλά προήλθε από το ενδιαφέρον της ίδιας της εταιρείας, η οποία έχει στην κατοχή της, δεδομένα της νορβηγικής PGS από τις σεισμικές έρευνες όταν κάναμε εμείς ως κυβέρνηση στη Δυτική και Νότια Ελλάδα το 2011. Με βάση τον νόμο 4001/2011, είχαμε προβλέψει ότι σε περίπτωση που μια σοβαρή εταιρεία -όπως είναι στην περίπτωσή μας η Chevron- εκδηλώσει ενδιαφέρον χωρίς να έχει προηγηθεί διεθνής διαγωνισμός, το υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος αξιολογεί την αξιοπιστία του αιτούντος και στη συνέχεια προκηρύσσει διαγωνισμό. Δηλαδή, αυτό που κάνει τώρα η κυβέρνηση είναι υποχρεωτικό με βάση το ν.4001/2011.

-Το γεγονός ότι αυτή η ανακοίνωση έγινε εκ μέρους της κυβέρνησης την ημέρα της ορκωμοσίας Τραμπ, τι μαρτυρά για εσάς;

Είναι μια μεγαλειώδης, πολιτική και ενεργειακή κωλοτούμπα της κυβέρνησης. Περί αυτού πρόκειται. Διότι το αρχικό αίτημα της Chevron είχε κατατεθεί στην κυβέρνηση πριν από πολλούς μήνες. Ενα τέτοιο αίτημα δεν χρειάζεται πάνω από μία βδομάδα να το εξετάσεις και να το προκηρύξεις. Προφανώς θέλησαν να το ανακοινώσουν την ημέρα της ορκωμοσίας Τραμπ, γατί είπε το περίφημο «drill baby, drill» και για να στείλουν μήνυμα ότι η Ελλάδα ενδιαφέρεται για την εξόρυξη υδρογονανθράκων.

-Η μέχρι σήμερα στάση της κυβέρνησης όμως, μάλλον εχθρική δείχνει απέναντι σε αυτές τις έρευνες.

Ακουσα τον πρωθυπουργό προχθές σε μια συνέντευξή του, να μιλάει γι΄ αυτό που εμείς λέμε εδώ και πολλά χρόνια σε ώτα μη ακουόντων, ότι θα χρειαστούμε το φυσικό αέριο για τα επόμενα 30, 40 και 50 χρόνια. Αυτό είναι μια πραγματικότητα, αλλά το ακούμε από τον πρωθυπουργό των έξι ετών, για πρώτη φορά.

– Πιστεύετε ότι υπάρχει η πολιτική βούληση στην παρούσα κυβέρνηση για να προχωρήσει σε γεωτρήσεις;

Αυτό είναι ένα μεγάλο ερώτημα. Εύχομαι και ελπίζω το αίτημα της Chevron να μην έχει την κατάληξη του αιτήματος της Total και της Repsol, που ήρθαν, υπέγραψαν συμβάσεις, άρχισαν να επενδύουν και στο τέλος αναγκάστηκαν λόγω έλλειψης πολιτικής βούλησης και γραφειοκρατίας, να αποχωρήσουν. Σε όλους τους τόνους διαρκώς αναδεικνύω ότι η Ευρώπη είναι απελπιστικά διψασμένη για φυσικό αέριο. Είναι δυνατόν να παρακαλούμε τον Αλίεφ στο Αζερμπαϊτζάν, τον κάθε Καταριανό Σεΐχη, τους Αμερικάνους του LNG, την Αλγερία κλπ να μας δώσουν υγροποιημένο φυσικό αέριο και να μην βγάζουμε το δικό μας; Που αν προχωρούσαμε κανονικά, μέσα σε τρία χρόνια θα μπορούμε να το βγάλουμε; Η Ελλάδα τώρα που μιλάμε, θα έπρεπε να έχει 4-5 εξέδρες άντλησης φυσικού αερίου για εξαγωγές και να έχουμε αρχίσει να εισπράττουμε κάθε χρόνο, δεκάδες εκατομμύρια ευρώ που θα πήγαιναν στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας και στις περιοχές που θα είχε εντοπιστεί το κάθε κοίτασμα. Θα θυμάστε ότι στο νόμο μας για την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων δεσμεύσαμε το 75% των εθνικών εσόδων να κατατίθεται στον ειδικό λογαριασμό του Ταμείου Αλληλεγγύης Γενεών για την στήριξη του ασφαλιστικού συστήματος, όπως κάνουν οι Νορβηγοί, και το υπόλοιπο 25% να δίδεται ως ανταπόδοση στις περιοχές όπου υπάρχουν τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων και στο Πράσινο Ταμείο, για να γίνονται έργα ανάπτυξης στις περιοχές άντλησης.

-Εχετε εκτιμήσει τι χάνει η Δυτική Ελλάδα από αυτή την κωλυσιεργία και τις παλινωδίες;

Είχαμε εκτιμήσει ότι με τις τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου πριν την ενεργειακή κρίση, η περιοχή έχανε άλλο 1,5 ΕΣΠΑ, μαζί με θέσεις εργασίας και οικονομική ευημερία, αντίστοιχη με αυτή που έχει δώσει για 40 χρόνια στην Καβάλα το κοίτασμα του Πρίνου.

– Μα εδώ έχουμε κυβερνητικές διακηρύξεις ότι δεν θέλουμε το πετρέλαιο και ότι ακόμα κι αν βρούμε κοίτασμα, θα το αγνοήσουμε.

Αυτή είναι δήλωση του πρωθυπουργού, που μόνο ως τραγική μπορώ να την χαρακτηρίσω. Δηλαδή, θα επενδύσει μια εταιρεία, εκατομμύρια ευρώ σε μια γεώτρηση, θα εντοπίσει ένα κοίτασμα πετρελαίου, που τις περισσότερες φορές συνυπάρχει με το φυσικό αέριο και τι θα τους πούμε; Σου απαγορεύω να κάνεις εξόρυξη; Αυτά δεν γίνονται.

– Το ότι βλέπουμε αυτή την περίοδο να χωροθετούνται θαλάσσια πάρκα δίπλα σε παραχωρήσεις έρευνας υδρογονανθράκων, σας δημιουργεί κάποιες ανησυχίες;

Τα θαλάσσια πάρκα είναι μια απαραίτητη και υποχρεωτική διαδικασία που έπρεπε να έχει κάνει η κυβέρνηση και επειδή δεν έχει εφαρμόσει την αντίστοιχη κοινοτική οδηγία, οδηγούμαστε στο ευρωπαϊκό δικαστήριο. Είμαστε η μοναδική χώρα στην ΕΕ που δεν έχει ορίσει ακόμα θαλάσσια πάρκα όπως επιβάλλεται από τη νομοθεσία.

– Αυτή η διαδικασία θα μπορούσε να δημιουργήσει νέα προσκόμματα στις έρευνες;

Κανονικά όχι, γιατί όταν χωροθετούσαμε τις παραχωρήσεις, είχαμε φροντίσει να βρίσκονται σε σημαντική απόσταση από προστατευόμενες περιοχές και να μην επηρεάζεται καθόλου ο παράκτιος τουρισμός και ταυτόχρονα είχαμε εκπονήσει και όλες τις Στρατηγικές Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Τώρα με τη δημιουργία των θαλάσσιων πάρκων, δεν ξέρω εάν μπορεί να υπάρξει κάποια επικάλυψη. Πιστεύω όμως ότι δεν θα υπάρξει κάποιο σοβαρό πρόβλημα.

-Πιστεύτε ότι θα μπορούσαμε να δούμε κάποια στιγμή επανάληψη ερευνών σε παραχωρήσεις που εγκαταλείφθηκαν, όπως ο Πατραϊκός ας πούμε;

Μακάρι να γίνει. Είμαι από αυτούς που παρότι ασκώ κριτική στην κυβέρνηση για τραγικές πολιτικές ευθύνες, ως Ελληνας θα βοηθήσω στην Ευρώπη και θα υπερασπιστώ την πατρίδα μου, κάτι που κάνω έτσι κι αλλιώς ως ευρωβουλευτής και σήμερα. Αλλά, ξέρετε κάτι; Οταν δεν έχει σαφείς διαβεβαιώσεις ένας επενδυτής, και περιμένει 3-4 χρόνια για να πάρει μια απάντηση από το αρμόδιο υπουργείο, σηκώνεται και φεύγει. Στο Κατάκολο ακόμη δεν τους έχουν δώσει απάντηση για την ερευνητική γεώτρηση. Αντιθέτως, στην Κύπρο βλέπουμε ότι υπάρχει συμφωνία των πολιτικών κομμάτων, υπάρχει ένα πολιτικό consensus και κυρίως υπάρχει πολιτική βούληση των τελευταίων τεσσάρων προέδρων που στήριξαν την εθνική προσπάθεια.

Εδώ, όταν φύγαμε εμείς, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήθελε να ακούσει, το ίδιο και η ΝΔ και έτσι χάσαμε μια δεκαετία. Οταν μια εταιρεία εξορύξεων ξέρει ότι έχει καθαρό πεδίο μπροστά της και την πολιτική βούληση της εκάστοτε κυβέρνησης, τότε διαθέτει όλα τα απαιτούμενα κεφάλαια και προχωρά ταχύτατα στις έρευνες και σε παραγωγή, για να αποκομίσει κέρδος.
Ευτυχώς, το παράθυρο ευκαιρίας είναι ακόμα ανοικτό, φτάνει να κινηθούμε γρήγορα.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News