Μάινας: Συνέντευξη του γνωστού καλλιτέχνη στην «Π» – Οι συνδετικοί κρίκοι υποκριτικής και συγγραφής

Ο Στέλιος Μάινας μιλάει στην «Π» για το βιβλίο του και την ηρωίδα του, τους συνδετικούς κρίκους υποκριτικής και συγγραφής, ενώ σχολιάζει τους ζοφερούς καιρούς μας.

Μάινας

Δεύτερο βιβλίο από τον πολύ καλό και αγαπητό ηθοποιό Στέλιο Μάινα -αυτή τη φορά μυθιστόρημα- με τίτλο «Να θυμηθώ να παραγγείλω» (εκδ. Μεταίχμιο) και θέμα δύσκολο και συγχρόνως ταμπού: την ευθανασία. Αύριο Τετάρτη, θα έχουμε την ευκαιρία να το γνωρίσουμε, αφού θα πραγματοποιηθεί η παρουσίασή του στην Biblioteca-DuePiani (Αγίου Νικολάου 47). Ο δημιουργός του μιλάει σήμερα στην «Π» για το βιβλίο του και την ηρωίδα του, τους συνδετικούς κρίκους υποκριτικής και συγγραφής, ενώ σχολιάζει τους ζοφερούς καιρούς μας.

Πότε και πώς ξεκίνησε ο έρωτας με το γράψιμο;

Σχεδόν πριν από 25 περίπου χρόνια, μου τηλεφώνησε ο φίλος Οδυσσέας Ιωάννου, τότε διευθυντής του Μελωδία FM, και μου πρότεινε να γράφω ένα κείμενο εβδομαδιαία, πολιτικού σχολιασμού της επικαιρότητας. Την επόμενη χρονιά, έγραφα για δική μου εκπομπή στον Μελωδία τα κείμενα, κι έτσι σιγά-σιγά πέρασα και στο περιοδικό Homme της τότε Hμερησίας. Κάπως έτσι ξεκίνησα να γράφω και έκτοτε συνεχίζω, παρόλο που δεν αρθρογραφώ.
Θέμα στο νέο -δεύτερο- βιβλίο σας η υποβοηθούμενη ευθανασία, στην οποία προέβη η αναισθησιολόγος ηρωίδα σας, με αποτέλεσμα να καταλήξει στη φυλακή, απ’ όπου και αφηγείται την ιστορία της.

Τι σας ώθησε στην επιλογή του;

Ενα πραγματικό γεγονός που μου συνέβη κι αυτό πριν από πολλά χρόνια. Ενας φίλος από μια χώρα όπου επιτρέπεται η καθοδηγούμενη ευθανασία μού τηλεφώνησε για να μου αναγγείλει πως μόλις είχε διαγνωστεί με μια πολύ σοβαρή ασθένεια. Στεναχωρήθηκα για τον φίλο μου, δεν πέρασαν όμως μερικές μέρες, και με ξαναπήρε ανακουφισμένος, επειδή μόλις είχαν υπογράψει με τη σύζυγό του συμβόλαιο ευθανασίας. Οταν δηλαδή θα βρισκόταν σε μη διαχειρίσιμη κατάσταση, εξουσιοδοτούσε τη σύζυγό του να προχωρήσει σε ιατρικώς καθοδηγούμενη ευθανασία. Μου έκανε τεράστια εντύπωση αυτή η αντίδραση πολύ μακριά από το δικό μας μεσογειακό ταπεραμέντο και τις παραδόσεις μας. Το γεγονός αυτό ήταν και η αφορμή για να προσαρμόσω μια ιστορία που ουσιαστικά διαπραγματεύεται τη διαχείριση του πόνου στο μεγάλο θέμα της ευθανασίας.

Εχει πάντα ενδιαφέρον όταν ένας άνδρας συγγραφέας μπαίνει στο πετσί μιας γυναίκας και γίνεται η «φωνή» της. Με την εναλλαγή ρόλων, ως ηθοποιός, είστε σαφώς εξοικειωμένος. Ως συγγραφέας, με τι προκλήσεις ήρθατε αντιμέτωπος και πώς περάσατε ενόσω πλάθατε την Aννα Μυλωνά;

Η αλήθεια είναι πως όταν βάζεις τον ήρωά σου απέναντι είσαι πιο αντικειμενικός και μάλλον περισσότερο διεισδυτικός στον χαρακτήρα σου. Η επιλογή του ήρωά μου να είναι ηρωίδα έχει πολλές και παράλληλες αφετηρίες. Η ηρωίδα μου είναι ο συνδυασμός των γυναικών που αγαπώ και θαυμάζω. Εξάλλου, η γυναίκα είναι η έκφραση του ανθρωπισμού και αυτό που είχα ανάγκη να εκφράσω με την ιστορία μου.

Γράφοντας, μπήκατε στον πειρασμό να αναρωτηθείτε «τι θα έκανα αν..;» και ίσως να δώσετε κάποια απάντηση στο ερώτημα «ευεργέτης ή φονιάς;»

Πάντα μπαίνεις στο δίλημμα του ήρωά σου και δανείζεσαι από την πραγματικότητα για να αποτυπώσεις την αντίδρασή του όσο πιο κοντά στη πραγματικότητα. Ας μην ξεχνάμε πως η λογοτεχνία είναι κι αυτό μια φαντασιακή κατασκευή. Ερωτήματα θέτεις, που τις περισσότερες φορές είναι αναπάντητα. Το ζήτημα της ευθανασίας είναι πολύ σοβαρό και χρειάζεται τη συμμετοχή πολλών διαφορετικών κοινωνικών ομάδων για να βγει ένα αποτέλεσμα, και πάλι θα είναι αμφισβητήσιμο. Ακριβώς γι’ αυτό, και η ευθανασία επιτρέπεται μόνο σε τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες. Ο σπόρος της συζήτησης όμως για την υπό όρους καθοδηγούμενη για λόγους ανθρωπιστικούς ευθανασία έχει ήδη φυτευτεί.

Μάινας

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον εαυτό σας ως κριτή των γραπτών σας;

Δεν κρίνεις τα γραπτά σου, απλά γράφεις. Γενικά, δεν μου αρέσει να διαβάζω δικά μου κείμενα, άλλωστε είμαι κυρίως αναγνώστης, και περιστασιακός συγγραφέας.

Συνδετικούς κρίκους μεταξύ υποκριτικής και συγγραφής έχετε ανακαλύψει;

Σαφώς. Οι ηθοποιοί είμαστε μεταφορείς των ιδεών και των σκέψεων κάποιου άλλου, του συγγραφέα εν προκειμένω. Απαιτείται, λοιπόν, φαντασία, ευθυκρισία, για να αντιληφθούμε τον πυρήνα του κειμένου που ερμηνεύουμε. Απ’ αυτή την άποψη, αποκτούμε μια εξοικείωση με τη μέθοδο της αφήγησης του συγγραφέα, και έτσι γινόμαστε καλοί ερμηνευτές των μηνυμάτων, όχι όμως και πρωτογενείς δημιουργοί. Αυτή την ανάγκη έρχεται να καλύψει η συγγραφή.

Κινηματογράφος: «Εκεί που ζούμε» του Γκορίτσα. Πώς ήταν η όλη εμπειρία και πότε θα δούμε την ταινία;

Παλιός καλός φίλος και συνεργάτης. Η νέα του ταινία βασίζεται στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Χρίστου Κυθρεώτη. Πρωταγωνιστεί ο Προμηθέας Αλειφερόπουλος, και συμμετέχει ένα μεγάλο επιτελείο ηθοποιών: Σκιαδαρέσης, Παπαδημητρίου, Κιτσοπούλου, Σκαφιδά, Καλλιμάνη και πολλοί άλλοι. Λογικά μέχρι τα Χριστούγεννα θα βγει στις αίθουσες.

Τα θεατρικά σας σχέδια;

Ξεκινάω σύντομα πρόβες για το θέατρο, μια διασκευή από ταινία του Λαρς φον Τρίερ. Στο θέατρο Ακάδημος για την ερχόμενη χειμερινή σεζόν.

Τα τελευταία χρόνια ζούμε δύσκολες εποχές σε πολλά επίπεδα, με αποκορύφωμα τον πόλεμο στην Ουκρανία. Τι σας φοβίζει και πώς βλέπετε το μέλλον;

Δυστυχώς, το παρόν και το μέλλον το μόνο που μπορούν να μας πουν με βεβαιότητα είναι πως πρέπει να αποχαιρετήσουμε τις βεβαιότητές μας. Σε όλα τα επίπεδα. Ενας πόλεμος στη γειτονιά μας, και μάλιστα αυτής της έκτασης, θα αφήσει πολύ βαθύ αποτύπωμα στην καθημερινότητά μας. Είναι αφέλεια να νομίζουμε πως ό,τι συμβαίνει λίγο πιο πέρα από το σπίτι μας δεν μας αφορά. Δυστυχώς, τα πρώτα σημάδια φάνηκαν από την επερχόμενη επισιτιστική κρίση στον πλανήτη, αλλά και την ενεργειακή, αλλά και την ανησυχία για τέλος της ειρήνης των τελευταίων 70 χρόνων στην Ευρώπη.

*Στην αυριανή εκδήλωση, που συνδιοργανώνουν το βιβλιοπωλείο «Γωνιά του Βιβλίου-Παπαχρίστου» και οι εκδόσεις «Μεταίχμιο», για το βιβλίο θα μιλήσουν οι συγγραφείς Αντιγόνη Βουτσινά και Βασίλης Λαδάς. Αποσπάσματα θα διαβάσει η ηθοποιός Κάτια Σπερελάκη.