Περί την «Ψίχα» του Σπύρου Βρεττού
Είτε είναι ποίηση, είτε δοκίμιο ή διηγήματα, κάθε νέο βιβλίο του Σπύρου Βρεττού είναι εξόχως ελκυστικό, απολαυστικό, καθηλωτικό. Τίποτα λιγότερο. Μόνο περισσότερα σου δίνει ο Σπύρος Βρεττός με το έργο του.
Στη νέα του συλλογή διηγημάτων «Η Ψίχα και άλλες ασπρόμαυρες ιστορίες» (εκδ. Μελάνι) ξεκινά από στοιχεία της πραγματικότητας, την οποία μπολιάζει με την απαραίτητη φαντασία, κάτι που κάνει γενικά στα βιβλία του, ενώ κάπου, δίνει επίσης, μία αστυνομική χροιά.
Στις 11 ιστορίες του βιβλίου είναι έντονη η διάθεση του δημιουργού τους να ιντριγκάρει τον αναγνώστη και να τον εξιτάρει. Παίζει με το μυαλό του. Τον προσκαλεί και προκαλεί με τα ευφυώς πλεγμένα νοήματά του να βρει την άκρη σε γρίφους που ακονίζουν την κριτική του σκέψη, τον πεισμώνουν να αναζητήσει τη λύση, αφουγκραζόμενος κάθε λέξη, κάθε φράση, κάθε νόημα, αλλά και ψάχνοντας τι κρύβεται πίσω από αυτά. Εξόχως γοητευτική διαδικασία.
Τους ήρωές του ο Σπύρος Βρεττός τούς αγαπά, τους φροντίζει, τους πλάθει με υλικά συμπαγή, που τους καθιστούν ξεχωριστούς –κι ας είναι απλοί, καθημερινοί, απ’ αυτούς που ζουν δίπλα μας.
Οι ήρωες του νέου του βιβλίου κουβαλούν μέσα τους μια μαύρη σκιά, κρυμμένα μυστικά, ταλαντεύονται μεταξύ ενοχής και αθωότητας, δοκιμάζουν τα όριά τους, έρχονται αντιμέτωποι με τις ήττες τους, ταξιδεύουν σε κόσμους ονειρικούς/φανταστικούς, εξαπατώνται και εξαπατούν, συνομιλούν με αγαπημένους νεκρούς, σκάβουν βαθιά μέσα τους να ανακαλύψουν καταχωνιασμένες αλήθειες –φτάνοντας ως εκεί που δεν πάει άλλο…
Ο Σπύρος Βρεττός γράφει κινηματογραφικά, με κάποιες ιστορίες του, μάλιστα, να παραπέμπουν σε γνωστές ασπρόμαυρες ταινίες του σινεμά, καταδεικνύοντας έτσι ότι διαθέτει, εκτός των άλλων, και το χάρισμα του σκηνοθέτη –κάτι που διαπιστώσαμε και στις «Διαπραγματεύσεις» του.
Τα ταλέντα του Σπύρου Βρεττού μοιάζουν με μια πολύχρωμη βεντάλια. Ποίηση, πεζογραφία, γλυπτική συνυπάρχουν αρμονικά –ζουν και αναπνέουν η μία μέσα από την άλλη.
Ο ίδιος είχε πει, άλλωστε, σε παλιότερη συνέντευξή μας με αφορμή την 1η έκθεση γλυπτικής του μαζί με 49 ομότεχνούς του, σε διοργάνωση της Εταιρείας Συγγραφέων, «δεν θα μπορούσα να γράψω όσα ποιήματά μου έχουν εικαστικό περιεχόμενο και άπτονται της ζωγραφικής ή της γλυπτικής εάν δεν υπήρχε αυτή η ενασχόληση με τη γλυπτική και, παλιότερα, με τη ζωγραφική».
Για του λόγου το αληθές, η γλυπτική κάνει έντονη την παρουσία της, στο προτελευταίο διήγημα της νέας του συλλογής με τίτλο «Το σπίτι των πτώσεων».
Μεταξύ, δε, των αμιγώς αφηγηματικών διηγημάτων βρίσκεται το πιο ποιητικό «Το μήλο δαγκώθηκε μόνο μία φορά», ενώ στο ομότιτλο της συλλογής «Η ψίχα», η ποίηση χρησιμοποιείται προωθητικά για την αφήγηση.
Ψυχική και πνευματική ανάταση νιώθεις, ολοκληρώνοντας και αυτό το βιβλίο του Σπύρου Βρεττού, αλλά δεν το βάζεις στη βιβλιοθήκη. Το κρατάς κάπου δίπλα σου, γιατί μία ανάγνωση δεν είναι ποτέ αρκετή. Αυτό το ιντριγκαδόρικο που διαθέτει η πλοκή των ιστοριών του σε κεντρίζει να ψάξεις ακόμα παραμέσα. Να φτάσεις στη βαθύτερη ουσία τους, στην ψίχα τους, για να δανειστώ τον τίτλο του βιβλίου. Και κάθε φορά, ανακαλύπτεις κάτι που μπορεί να σου ξέφυγε ή κάτι στο οποίο ενδέχεται να δώσεις μια διαφορετική ερμηνεία. Ε, αυτή η ανάγκη της επιστροφής και των πολλαπλών καταδύσεων σε ένα βιβλίο αποτελεί μέγιστη αρετή. Και το νέο βιβλίο του Σπύρου Βρεττού τη διαθέτει στο έπακρον.
Θα ήταν ευχής έργον η «Ψίχα», καθότι ενδείκνυται για κάτι ανάλογο, να έχει την τύχη της προηγούμενης συλλογής διηγημάτων του Σπύρου Βρεττού «Ενας αόριστος άνθρωπος» και να «ανέβει» στο θεατρικό σανίδι (εκδ. Γαβριηλίδης) και, κυρίως, να ταξιδέψει και εκτός ελληνικών συνόρων, όπως και οι «Διαπραγματεύσεις» του, που μεταφράστηκαν στα Ιταλικά και απέσπασαν το σημαντικό Βραβείο Κριτικής San Domenichino 2022.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
