Πολιτισμός εν μέσω πανδημίας: Ενα ηχηρό προσκλητήριο προς όλους

Της ΕΥΣΤΡΑΤΙΑΣ ΜΑΧΑΙΡΙΔΗ *
Η έννοια της λέξης Πολιτισμός είναι πολυδιάστατη και έχει ιδιότητες ζωντανού κυττάρου, το οποίο εξελίσσεται, προσαρμόζεται και διαφοροποιείται μέσα στον χρόνο και συνεπώς στο διάβα της ανθρώπινης ιστορίας.
Οι Καλές Τέχνες και η καλλιέργεια τους εκφράζουν το ιδεώδες του Ωραίου, σύμφωνα με το ιδιαίτερο αισθητικό κριτήριο του καλλιτέχνη και της εποχής του αλλά και έναν κοινωνικής υφής προβληματισμό, φιλτραρισμένο μέσα από τις ιδεολογικές αντιλήψεις, τον κοινωνικό προσανατολισμό και τις αξιολογικές προσεγγίσεις του δημιουργού.
Το παράγωγο όμως των Καλών Τεχνών, παρότι εκπορεύεται από την πρωταρχική ανάγκη έκφρασης του δημιουργού, χάνει την αξία και το νόημα του αν αποτύχει να επικοινωνήσει με τον θεατή. Αν δεν παρακινηθεί το άτομο να στοχαστεί, να οξύνει την κρίση του και να συνδεθεί με αυτό που του προσφέρεται από το φάσμα των Καλών Τεχνών – ακόμα και απορρίπτοντας το περιεχόμενο του και επομένως εκφράζοντας μια θέση, μια αντίρρηση – τότε απλώς πρόκειται για μια διεκπεραιωτική διαδικασία που ακυρώνει οποιαδήποτε αξία Αγωγής μπορεί να έχει στην κοινωνική ζωή του ανθρώπου η Τέχνη, ο Πολιτισμός.
Οι Καλές Τέχνες δεν είναι ο μοναδικός φορέας και πομπός Πολιτισμού. Επιδρώντας όμως σε πολλαπλούς δέκτες, καλλιεργώντας έναν κοινώς εκπορευόμενο προβληματισμό, ένα κοινό αίσθημα, αφηγούμενες με τα δικά τους άλεκτα μέσα το κοινό ιστορικό βίωμα και διαμορφώνοντας μια κάποια κοινή συνείδηση, ενδυναμώνουν έναν παράλληλα εξελισσόμενο σημαντικότατο πολιτισμό ∙ τον κοινωνικό πολιτισμό.
Μέσα από τη διαμόρφωση μιας κοινής συνθήκης αναφοράς ωθούμαστε να κατανοήσουμε τον διπλανό μας, να τον βιώσουμε σαν συνάνθρωπο ουσιαστικά ∙ να συνειδητοποιήσουμε την πιθανότητα να βρισκόμαστε υπό κοινές συνθήκες πίεσης, να καλλιεργήσουμε ένα πρωτόγνωρο αίσθημα αλληλεγγύης και αλληλένδετης μοίρας, σπάζοντας τον μονόλογο της απουσίας που καταδυναστεύει τον ατομικό μας περίκλειστο βίο. Απουσίας αξιών και ήθους, επικοινωνίας και συναισθημάτων, παιδείας και ασφάλειας μνήμης και οραμάτων.
Επομένως, η ανάπτυξη του κοινωνικού πολιτισμού αποτελεί ένα ηχηρό προσκλητήριο προς όλους για επιστροφή σε μια ζωή επαναειδομένη από τη σκοπιά μιας πνευματικής και έμπρακτης συλλογικότητας, που στην ουσία ο σύγχρονος άνθρωπος με τους ραγδαίους ρυθμούς και τις ιλιγγειώδεις ταχύτητες της καθημερινότητας έχει εξαιρετική ανάγκη.
Γιατί εκείνο για το οποίο είναι ίσως πιο διψασμένο το πνεύμα του ανθρώπου, δεν είναι τίποτα άλλο παρά η ανθρωπιά…

* Η Ευστρατία Μαχαιρίδη είναι εικαστικός (απόφοιτος Εικαστικού Τμήματος ΑΣΚΤ, Α’ Εργαστήριο Χαρακτικής) και πολιτικός μηχανικός (διπλωματούχος Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ, ΜSc Structural Steel and BM, Imperial College of London).
https://www.behance.net/Efstratia