Μας χωρίζουν χρόνια από τη διοργάνωση που στη νεότερη μνήμη της πόλης καταχωρίσθηκε ως τo μεγαλύτερο φιάσκο της νεότερης εποχής για την Πάτρα και την Περιφερειακή Ελλάδα.

Το ναυάγιο μιας πόλης

Η ιστορία, η θητεία και οι αποτυχίες της Πάτρας ως «Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης μπορούν να εμπνεύσουν μια σειρά από Λυρικούς. περιπαικτικούς, ή σπαρακτικούς τίτλους.

Το ναυάγιο μιας πόλης. Το πάθημα της Σταχτοπούτας. Το παραμύθι είχε δράκο, που έφαγε το παραμύθι. Το Βατερλό που ήρθε χωρίς τουφεκιές. Το κάστρο που παραδόθηκε χωρίς ο εχθρός να χτυπήσει κουδούνι. Ή απλώς. μια ιστορία όπου χάσαμε και ησυχάσαμε.

Αίσθηση ευθύνης

Η φιλοδοξία είναι να πούμε την ιστορία όπως πραγματικά τη ζήσαμε και την καταλάβαμε. με την ελπίδα να συμβάλουμε ώστε η ιστορία να μείνει στην Ιστορία ως αυτό που ήταν πραγματικά.

Για να αξιολογηθεί και να διδάξει. αλλά και για να ξορκίσουμε ξωτικά που ο τοίχε κάνουν ακόμα τη συλλογική μας ατμόσφαιρα τουλάχιστον για όσους είναι σε θέση να το διαισθανθούν ή τους εξωθεί το καθήκον να λύσουν τις διαφορές τους με το ζήτημα από εσωτερική ανάγκη ή από μια αίσθηση ευθύνης.

Το κλίμα και η συγκυρία

Φθάνοντας στις παραμονές του απαίσιου έτους 2006, τα περιθώρια είχαν σφίξει σε απαγορευτικό βαθμό, τόσο στο επίπεδο του οργανωτικού φορέα όσο και στον τομέα των υποδομών στοιχειώδους στέγασης ενός προγράμματος. Έλειπε, βέβαια, και το πρόγραμμα.


Αποκτήσαμε από όλα. Εδώ, επιτεύχθηκε ένας αλλόκοτος συνδυασμός, που θα μπορούσε να είναι εξαιρετικά λεπτουργικός, αν δεν ερχόταν η στιγμή του τελεσίδικου ναυαγίου: Ενώ η συγκρότηση των τριών προϋποθέσεων έγινε κακήν κακώς, το αποτέλεσμα και στα τρία επίπεδα ήταν αξιοπρεπέστατο. Ομως, κάθε πτυχή εμπεριείχε τα στοιχεία της υπονόμευσης, για λόγους ποικίλους, εσωτερικούς και εξωτερικούς. Κάποιοι θα μπορούσαν να ελεγχθούν και κάποιοι όχι.


Είναι όμως χρήσιμο, στο σημείο αυτό, να παρατεθούν οι συντεταγμένες υπό τις οποίες βρεθήκαμε στην τελική ευθεία, στο μέσα στο 2005, ώσπου φθάσαμε στο ξεκίνημα του 2006 και το ναυάγιο.

Νέα κυβέρνηση

Στο μεταξύ η ΝΔ έχει αναδειχθεί κυβέρνηση, με σύνθημα, μεταξύ άλλων, την εξυγίανση και την προστασία του δημοσίου πλούτου από διασπαθίσεις. Οι εντεταλμένοι κυβερνητικοί παράγοντες Πέτρος Τατούλης και Χρήστος Ροϊλός αναλαμβάνουν να διεκπεραιώσουν την υπόθεση «Πάτρα 2006» με ρητή εντολή να μη δοθεί το παραμικρό δικαίωμα για σκηνικά «τύπου Θεσσαλονίκης» ακόμα και σε μικρογραφία. Αντιλαμβάνεται όμως κανείς ότι σε καταστάσεις πίεσης χρόνου δεν είναι και τόσο εύκολη η αποστειρωτική διαχείριση και η θωράκιση της έξωθεν καλής μαρτυρίας.

Η διαμόρφωση ενός σκηνικού όπου η μια πλευρά πιέζεται για αποφάσεις και για εγκρίσεις και η άλλη πιέζεται και πιέζει για διασφαλίσεις καθαρότητας, παραπέμπει σε τριπτόμενες λιθοσφαιρικές πλάκες που μπορούν ανά πάσα στιγμή να γεννήσουν ρίχτερ με τη σέσουλα. Σπίθες και πυρκαγιές, οπωσδήποτε. Οι αντλίες πάνε κι έρχονται, για μήνες.

Ο Θάνος Μικρούτσικος

Με απόφαση του Δήμου Πατρέων, ο Θάνος Μικρούτσικος και οι συνεργάτες του αναλαμβάνουν το πρόγραμμα της Πολιτιστικής, ταυτοχρόνως και τις εισηγήσεις για την ανάπτυξη και τη διάθεση υποδομών που θα μπορούσαν να δώσουν λύση για τις στεγασμένες εκδηλώσεις.

Οι δικαιοδοσίες τους είναι σχετικές. Ολα φιλτράρονται. Αλλά και όλα περνάνε από το χέρι τους. Ολες οι μέρες είναι παραγωγικές, αλλά καμία ανέφελη. Για τους λόγους που προαναφέραμε, ο Θ. Μικρούτσικος- αλλά οποιοσδήποτε κι αν ήταν στη θέση του- κάθεται σε καρέκλα ηλεκτροφόρα. Προκύπτει, όμως, και μια άλλη παράμετρος, την οποία, για λόγο μάλλον ανεξήγητο, δεν φροντίζει να αποφύγεί: Ανακοινώνεται ότι αναλαμβάνει ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση του πολιτιστικού προγράμματος ΠΑΣΟΚ, υπό τον Γιώργο Παπανδρέου.

Αυτά δεν αρέσουν καθόλου στη νεοδημοκρατκή Πάτρα, η οποία βιτριολίζει περαιτέρω το κλίμα και κάνει τη ζωή δύσκολη στους υποστηρικτές της Πολιτιστικής, μεταξύ των οποίων και άνθρωποι του Τύπου. Οι οποίοι έχουν ένα βασικό κίνητρο: Η οιασδήποτε τάξης αναβάθμιση της πόλης και της περιοχής, αναβαθμίζει το ενδιαφέρον για πληροφόρηση (φάνηκε εξόχως όταν έγινε η Ζεύξη αυτό), αναβαθμίζει όμως και την προοπτική των επιχειρήσεων ΜΜΕ, ακόμα και εκείνων που αποφασίζουν να κάνουν καριέρα με χτυπήματα στο «2006».

Τοπικοί δημιουργοί

Η διαμόρφωση του προγράμματος κινείται περισσότερο στον άξονα της ανάπτυξης αναφορών διεθνούς ενδιαφέροντος στο εγχείρημα. Στο πρόγραμμα, βέβαια, εντάσσονται πολλές τοπικές παραγωγές, αλλά αποκλείονται άλλες τόσες. Το γεγονός αυξάνει το ρεύμα των καχύποπτων στην πόλη, και το κάνει δημοφιλές.

Για μεγάλη μερίδα κοινωνικών και δημοσιογραφικών εργαλείων, το δίλημμα «μαζί ή κόντρα», δεν θέλει σκέψη. Προς το τέλος του 2005, και ενώ η «Πολιτιστική» είναι έτοιμη για το ξεκίνημά της, το Καραβάκι της πνέει μέσα σε θύελλες, πολιορκία, εχθρότητα, αμφισβήτηση, σάτιρα, λοιδωρία.

Οι σάκοι μετά 6 εκατομμύρια

Παραμονή Πρωτοχρονιάς 2006. Μετά από μέρες τεράστιας προσπάθειας και συνεννοήσεων με τα υπουργεία Οικονομικών και Πολιτισμού, καταφέραμε να πετύχουμε την εκταμίευση 6.000.000 ευρώ για να αντιμετωπίσουμε τα έξοδα της διοργάνωσης για το πρώτο τρίμηνο του 2006. Για λόγους δημόσιου λογιστικού, δεν θα ήταν εφικτή η εκταμίευση οποιουδήποτε ποσού πριν τον Μάρτιο του 2006, άρα ήταν απολύτως απαραίτητο να γίνει η εκταμίευση του ποσού εντός του 2005. Διαφορετικά, η διοργάνωση θα τιναζόταν στον αέρα. Η γραφειοκρατία και η αδυναμία κατανόησης του θέματος από διάφορους παράγοντες των υπουργείων, μας οδήγησε στην εκταμίευση την τελευταία μέρα του χρόνου.

Οταν το μεσημέρι της παραμονής της Πρωτοχρονιάς διαπίστωσα πως για τεχνικούς λόγους λειτουργίας των τραπεζών δεν ήταν εφικτή η μεταφορά του ποσού από την Τράπεζα της Ελλάδος στη συνεργαζόμενη με τον Οργανισμό Πάτρα 2006  Τράπεζα Πειραιώς, -ούτε καν με κατάθεση επιταγής- ένιωσα απόγνωση. 0 μόνος τρόπος ήταν να μεταφερθούν τα χρήματα με φυσικό τρόπο. Μαζί με τον Γιάννη Μαγκλή, υπάλληλο του υπουργείου Πολιτισμού και υπόλογο διαχειριστή του έργου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, κατεβήκαμε στο υπόγειο χρηματοφυλάκιο της Τράπεζας της Ελλάδος στη οδό Πανεπιστημίου, πήραμε δύο σάκους με 6 εκατομμύρια ευρώ σε πακεταρισμένα χαρτονομίσματα τον πεντακοσίων και τα μεταφέραμε με αυτοκίνητο, συνοδεία ενός περιπολικού, στο υποκατάστημα της Τράπεζας Πειραιώς.

*  Από το “Αρχείο” της “Π” στις  16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016