Τα προσδοκώμενα οφέλη από τις εξορύξεις
* Ο Γιώργος Μπάλιας είναι δικηγόρος, αναπληρωτής καθηγητής Περιβαλλοντικών Επιστημών και Πολιτικής Προστασίας και Περιβάλλοντος στο τμήμα Γεωγραφίας του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών.
Στην Guyana, μια μικρή χώρα της Λατινικής Αμερικής, οι πετρελαϊκοί γίγαντες Chevron και Exxon παράγουν ημερησίως 650,000 βαρέλια πετρελαίου.
Η παραγωγή του πετρελαίου ξεκίνησε πριν από 8 χρόνια, χωρίς ωστόσο να υπάρχει βελτίωση στην οικονομική κατάσταση των κατοίκων, παρά μόνο στους ισολογισμούς των εταιρειών.
Πράγματι, στις συμβάσεις που υπέγραψαν οι εταιρείες με την κυβέρνηση προβλέπεται ότι το 75% των εσόδων από την εκμετάλλευση του πετρελαίου θα οδηγείται στις εταιρείες για την κάλυψη των εξόδων και από το υπόλοιπο 25% μόνο το 2,5% θα δοθεί στη χώρα ως χρηματικό αντάλλαγμα του δικαιώματος εκμετάλλευσης, το δε εναπομένον θα είναι το εισόδημα των εταιρειών.
Και, ενώ σύμφωνα με την Inter-American Development Bank το 58% των 800,000 κατοίκων της χώρας ζουν σε καθεστώς φτώχειας και το 32% σε απόλυτη φτώχεια κερδίζοντας κάτω από $3.65 την ημέρα, ο πρωθυπουργός της χώρας τονίζει ότι είναι απαραίτητη η παρουσία των εταιρειών για γεωπολιτικούς λόγους καθώς αποτρέπουν τον Maduro (Βενεζουέλα) να εκμεταλλευτεί τους ορυκτούς πόρους της ή ακόμη και να την προσαρτήσει.
Στο όνομα αυτής της εγγύησης, από την πλευρά των εταιρειών Chevron και Exxonη, η παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου πλουτίζει τις εταιρείες και φτωχαίνει το λαό, καθόσον έως το 2015, όταν ανακαλύφθηκαν το πετρέλαιο και το αέριο στη Guyana, οι βασικές εξαγωγές ήταν ο χρυσός, ο βωξίτης, η ζάχαρη, το ρύζι και η ξυλεία. Αυτές μειώθηκαν σημαντικά από τότε που η χώρα έγινε μια «πετρο-οικονομία», χωρίς ωστόσο να υπάρχουν τα προσδοκώμενα οφέλη από τις εξορύξεις.
Για μια ήπειρο όπως η Ευρώπη, που υπερηφανεύεται ότι είναι στην πρωτοπορία της πάλης κατά της κλιματικής αλλαγής, τα αποτελέσματα της συνάντησης των υπουργών περιβάλλοντος στις Βρυξέλλες (18.9.2025) είναι απογοητευτικά.
Ενώ σε λιγότερο από δύο μήνες από τώρα συνέρχεται στο Μπέλεμ της Βραζιλίας η COP30 για το κλίμα, η ΕΕ είναι ανίκανη να συμφωνήσει για το στόχο μείωσης των εκπομπών CO2 από τώρα και έως το 2040 κατά 90% σε σχέση με το 1990, πράγμα αναγκαίο για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας το 2050.
Δυστυχώς η Γαλλία μπλόκαρε τη λήψη απόφασης σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για την αλλαγή του ευρωπαϊκού κλιματικού νόμου (στην οποία περιλαμβάνονταν ο στόχος του 90%).
Επέμεινε να συζητηθεί το θέμα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (23-24.10.2025) και συμφωνήθηκε μόνο να υιοθετηθεί ο στόχος της μείωσης μεταξύ 66,25 και 72,5 έως το 2035. Αυτή η αναβολή (που μπορεί να αποτελέσει και άρνηση του στόχου) αποδυναμώνει τη θέση και την αξιοπιστία της ΕΕ διεθνώς, η δε μίνιμουμ συμφωνία που επιτεύχθηκε έγινε μόνο για να μην πάει η ΕΕ με άδεια χέρια στη ΓΣ του ΟΗΕ στις 24 Σεπτεμβρίου που είναι η μέρα που θα συζητηθεί η περαιτέρω κλιματική δράση.
ΥΓ. Να σημειωθεί ότι η Ισπανία, η Γερμανία, η Πορτογαλία και όλες οι βόρειες χώρες υποστήριξαν την πρόταση της Επιτροπής για τη μείωση κατά 90% των εκπομπών CO2 έως το 2040. Το μπλοκάρισμα της απόφασης από τη Γαλλία υποστηρίχθηκε από την Ελλάδα και τις ανατολικές χώρες. Μάλιστα ο κ. Παπασταύρου πρότεινε ως μείζονος σημασίας την υιοθέτηση ρήτρας αναθεώρησης που πρέπει να συνοδεύει την οποιαδήποτε πρόταση για τον κλιματικό στόχο, σύμφωνα με την οποία κάθε κράτος θα έχει δικαίωμα να μην ακολουθήσει το στόχο.
Μήπως αυτή η πρόταση έχει να κάνει με την προώθηση των εξορύξεων οι οποίες το 2040 θα είναι στο απόγειο με συνέπεια η χώρα να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις του νέου κλιματικού νόμου λόγω της κατακόρυφης αύξησης των εκπομπών CO2; Το ερώτημα προφανώς είναι ρητορικό.
* Ο Γιώργος Μπάλιας είναι δικηγόρος, αναπληρωτής καθηγητής Περιβαλλοντικών Επιστημών και Πολιτικής Προστασίας και Περιβάλλοντος στο τμήμα Γεωγραφίας του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
