Τάκης Ζαχαράτος: «Οφείλω τα πάντα σ’ αυτό το παιδί από την Πάτρα»

Ενδοοικογενειακή βία, διαφορετικότητα, γνήσια αγάπη, φιλία, ανθρωπιά. Την πικρή αλλά και τη γλυκιά όψη της ζωής αποτυπώνει ο Τάκης Ζαχαράτος στο πρώτο του μυθιστόρημα, που συγκλονίζει με την αλήθεια του.

Ζαχαράτος

Δηλώνει περήφανος που γεννήθηκε στην Πάτρα, δεν ξεχνά όσα της οφείλει γι’ αυτό που έγινε, και κοιτάζει πάντα κατάματα το γεμάτο όνειρα παιδί που υπήρξε. Αστείρευτη πηγή ταλέντων, καταπιάστηκε με τη συγγραφή του πρώτου του βιβλίου με τίτλο «Πάστα σεράνο» (εκδ. Διόπτρα) και τα κατάφερε, κι εδώ, περίφημα. Ο Τάκης Ζαχαράτος μιλάει στην εφημερίδα «Πελοπόννησο».

Τι σας έκανε να πείτε «θα γράψω μυθιστόρημα» και πώς προέκυψε ο νοσταλγικός τίτλος;
Δεν μπορώ να εξηγήσω πώς μου ήρθε να γράψω αυτό το βιβλίο. Ξαφνικά άνοιξε μία καταπακτή και άρχισε να κατεβαίνει όλη αυτή η πληροφορία. Εκεί κατάλαβα και αυτό που λένε ότι οι καλλιτέχνες είμαστε «κανάλι» και είναι απλά σαν μας υπαγορεύει ο Θεός κάποια πράγματα και εμείς να τα γράφουμε. Πρόκειται για μια ιδέα που είχα στο μυαλό μου πάνω από δεκαπέντε χρόνια, απλώς δεν υπήρχε ο χρόνος για να γραφτεί. Η καραντίνα ήταν τεράστια ευκαιρία για μένα, που δεν μπορώ να κάθομαι, να γράψω επιτέλους αυτό το μυθιστόρημα. Κάπως έτσι ξεκίνησε αυτό το μαγικό ταξίδι, αυτή η βουτιά μέσα μου για να βγουν στην επιφάνεια όλοι αυτοί οι ήρωες και αφέθηκα σε αυτή τη μαγεία και σε αυτό το πέρασμα από όλες τις εποχές. Νιώθω τυχερός και γοητευμένος από αυτή την εμπειρία.
Ο νοσταλγικός τίτλος επιλέχθηκε την τελευταία στιγμή. Αρχικά ήταν να μπει άλλος. Μου ήρθε όμως αυτή η ιδέα και ενθουσίασε και τους εκδότες, που τους ευχαριστώ άλλη μια φορά για την αγάπη τους και για τον τρόπο που αγκάλιασαν το βιβλίο. Είναι το γλυκό που μεσουρανούσε κατά τη δεκαετία που ξεκινάει η ιστορία, το ’59, στο θρυλικό καφέ Select της Φωκίωνος Νέγρη, το οποίο αποτελεί ακόμα και σήμερα ένα σημείο αναφοράς και ένα στολίδι για την Αθήνα γεμάτο απίστευτες ιστορίες. Πιστεύω ότι η πάστα σεράνο λειτουργούσε και ως αγχολυτικό της εποχής, γιατί πάντα ένα γλυκό γλυκαίνει την πίκρα ή γλυκαίνει ακόμα πιο πολύ τη χαρά. Οπότε και στην πίκρα και στη λύπη πάντα είναι αυτό που σε κάνει να ξεχαστείς, να γλυκαθείς και να γλυκάνεις τα μέσα σου. Η Πάστα Σεράνο ήρθε ακριβώς να υπογραμμίσει και να αποδώσει όλη αυτή την ατμόσφαιρα της εποχής και φυσικά και της ίδιας της ζωής, που είναι και γλυκιά και πικρή, εξαρτάται πάντα από ποια πλευρά το βλέπει κανείς.

 

Είστε εξοικειωμένος με το γράψιμο, αφού γράφετε τα κείμενα των παραστάσεών σας. Η συγγραφή, όμως, του πρώτου σας βιβλίου, όπου απεικονίζετε το σκληρό αλλά και το γλυκό πρόσωπο της ζωής, τι επιπλέον απαίτησε από εσάς;
Η αλήθεια είναι ότι δεν αισθάνομαι εξοικειωμένος ποτέ και πάντα έχω την αγωνία του καινούργιου. Σβήνω τα παλιά, οπότε είναι σαν να ξεκινώ πάντα από μία λευκή κόλλα χαρτί, γιατί και η ζωή η ίδια είναι σαν κάθε φορά που ξεκινάμε να ξημερώνει μία νέα μέρα. Αυτό που ήταν συγκλονιστική εμπειρία για μένα ήταν το γεγονός ότι έπρεπε να μπω στη θέση ανθρώπων που είναι κόντρα σ’ εμένα, εντελώς αντίθετοι, άνθρωποι που δεν θα έκανα ποτέ παρέα μαζί τους, που θα τους απέφευγα και δεν θα ήθελα να τους βλέπω μπροστά μου. Και όμως χρειάστηκε να «καταδυθώ» μέσα τους και να καταλάβω γιατί αυτοί οι άνθρωποι είναι έτσι. Και νομίζω ότι ήταν πολύ θεραπευτικό για μένα να μπορέσω να τους κατανοήσω. Εκεί νομίζω πως βρίσκεται το κλειδί για μία καλύτερη επαφή με τον εαυτό μας και με τους άλλους γύρω μας. Ποτέ δεν ξέρουμε τι κουβαλάει ο άλλος μέσα του και ποτέ δεν ξέρουμε ποιες καταστάσεις τον έχουν οδηγήσει να καταλήξει έτσι. Μέχρι να μάθεις την πληροφορία που σου λείπει, έχεις θυμό, άγνοια και ερωτηματικά. Μέσα από τη βουτιά που έκανα μέσα σε όλους αυτούς τους εντελώς διαφορετικούς χαρακτήρες πήρα πολλές πληροφορίες που με έκαναν, νομίζω, καλύτερο άνθρωπο, με βοήθησαν δηλαδή να συσχετίζομαι καλύτερα με τον εαυτό μου και με τους άλλους.

Ηρωάς σας ο Αγγελος, άνθρωπος που δοκιμάστηκε από μικρός – και λόγω ενδοοικογενειακής βίας. Από πού συλλέξατε τα υλικά με τα οποία τον πλάσατε;
Τις πληροφορίες τις συνέλεξα από όλους τους Άγγελους που υπάρχουν εκεί έξω. Το βιβλίο μου είναι αφιερωμένο στον Βαγγέλη Γιακουμάκη και σε όλους τους Γιακουμάκηδες, όπως σημειώνω και στην αρχή του. Υπάρχουν πολλοί «Αγγελοι» που με έχουν τιμήσει με το να μου εμπιστευθούν και να μου εξομολογηθούν πράγματα. Άνθρωποι που ζούσαν μία ταλαιπωρία τεράστια είτε από συντρόφους είτε από γονείς ή γενικά από το περιβάλλον τους. Ο Άγγελος του βιβλίου είναι όλοι οι «Άγγελοι» οι ταλαιπωρημένοι που συνάντησα στη ζωή μου. Όλες τις πληροφορίες που μου έδωσαν όφειλα να τις διοχετεύσω σε ένα χαρακτήρα, που γίνεται η φωνή όλων αυτών των ανθρώπων που δεν μίλησαν.

Θίγετε, επίσης, τη διαφορετικότητα, μιλώντας διά στόματος της Μαρκέλλας, για ένα ταξίδι «σε μια χώρα που οι άνθρωποι γίνονται αυτό που έχουν ονειρευτεί […] έχοντας ξεπεράσει όλες τις σειρήνες και τις Σκύλες και τις Χάρυβδες με επιτυχία». Τι θεωρείτε ότι μας κρατάει ακόμα τόσο αρνητικούς προς αυτό το θέμα;
Πιστεύω ότι ο κόσμος ούτως ή άλλως εξελίσσεται και πάντα οτιδήποτε μας κρατάει πίσω είναι η έλλειψη παιδείας και η έλλειψη πληροφορίας. Το θέμα της σεξουαλικής επιλογής κάποιου είναι προσωπικό και γεννιέται με αυτό. Αν αποδεχτούμε ότι όλα είναι μέρος της φύσης, θα καταλάβουμε ότι ο Θεός μάς έδωσε τόση ομορφιά και διαφορετικότητα και ότι τελικά όλη αυτή η ποικιλία είναι που φέρνει την αρμονία. Για όλα υπάρχει χώρος σε αυτή τη γη. Τώρα ειδικά, με όλο αυτό που ζήσαμε με τις καταστροφές, νομίζω ότι είναι η στιγμή να είμαστε ενωμένοι. Ποτέ δεν ωφέλησαν οι διαχωρισμοί παρά μόνο συγκεκριμένους ανθρώπους. Και νομίζω πως θα το πετύχουμε ακόμα πιο εύκολα αν ξεκινήσουμε πρώτα από όλα με την αποδοχή του εαυτού μας. Είναι σημαντικό να είμαστε καλά. Δεν θεωρώ ότι ένας άνθρωπος που έχει αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση ενοχλείται εύκολα από κάτι.

«Θέλει πολύ κασμά το μέσα σου για να βγεις από τον βάλτο και να γίνεις ο καπετάνιος της ζωής σου». Εσείς χρειάστηκε να σκάψετε για να πάρετε το τιμόνι;
Θέλει όντως πάρα πολύ γερό κασμά, όρεξη και πίστη. Ο Οδυσσέας είναι ο ήρωας μας, όλοι θέλουμε να κρατηθούμε στο κατάρτι μας με οποιοδήποτε κόστος. Είναι ένας αγώνας που δεν σταματά ποτέ και δεν νομίζω ότι σταματάνε ποτέ οι Σειρήνες ή οι πειρασμοί να προσπαθούν να σε βγάλουν από την πορεία σου. Είναι σημαντικό να έχεις επαφή με το θέλω σου χτίζοντας μία καλή σχέση και ακούγοντας τον εαυτό σου και αυτό γίνεται μόνο με κασμά, με δουλειά. Μπορεί αυτό να είναι το διάβασμα ή ο καθένας μπορεί να βρει τον δικό του τρόπο, αλλά πρέπει να ακούμε τα δικά μας θέλω και όχι τα θέλω που μας βάζουν οι άλλοι στο κεφάλι. Μεγαλώνουμε και περνάμε πολλά χρόνια από τη ζωή μας με τα θέλω τον άλλων• δεν μας ρωτάνε πότε αν εμείς θέλουμε να είμαστε αυτό που είμαστε. Για να το πω πιο απλά, είναι όπως ο γεωργός καθαρίζει το χωράφι του, στο οποίο πάντα ξεφυτρώνουν άγρια χόρτα. Πρέπει να είσαι εκεί με τον κασμά να τα κόβεις και να καθαρίζεις το περιβολάκι σου.

Η γεύση που σας άφησε η Πάστα Σεράνο σάς προδιαθέτει για επόμενο βιβλίο;
Είναι πάρα πολύ συγκινητική η αντίδραση των ανθρώπων που έχουν διαβάσει την Πάστα Σεράνο. Ακούω πάρα πολύ ωραία λόγια, πολύ συγκινητικά και πόσο ταυτίζονται κάποιοι που έχουν περάσει ανάλογες καταστάσεις. Υπέγραφα βιβλία και έρχονταν και μου έλεγαν τα ονόματά τους, κάτι που μου έκανε πάρα πολύ μεγάλη εντύπωση. Το βιβλίο αυτό, που ήτανε δικό μου πριν από λίγο, τώρα είναι δικό τους, και είμαι πολύ χαρούμενος που η πρώτη μου δουλειά αγκαλιάζεται με τόση αγάπη και ουσία.
Για δεύτερο βιβλίο δεν κάνω σχέδια ακόμη και δεν ξέρω καν αν θα είναι μυθιστόρημα ή κάτι άλλο. Αφήνω πάντα τον εαυτό μου ελεύθερο και, όταν χτυπήσει το καμπανάκι, κάθομαι και γράφω.

Για τη μαύρη σκιά που έχει πέσει στον καλλιτεχνικό χώρο τους τελευταίους μήνες τι σκέψεις κάνετε;
Σε κάθε χώρο υπάρχουν οι θετικοί άνθρωποι και οι μη θετικοί άνθρωποι. Εγώ μένω στην μαγεία του θεάτρου, στους σπουδαίους καλλιτέχνες που υπηρετούν με άψογο τρόπο το θέατρο και την καλλιτεχνία. Εστιάζω εκεί, στο φως. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, εκτός κάποιων μεμονωμένων περιπτώσεων, πόσο σπουδαίοι ηθοποιοί υπάρχουν και πόσο σπουδαίοι σκηνοθέτες. Υπάρχουν τόσοι άνθρωποι που δίνουν τη ζωή τους για τη σκηνή• τους αξίζει χειροκρότημα και δεν αξίζει να τους σκιάζει τίποτα.

Πάμε γι’ άλλα…ολοταχως στο «Αλσος». Πώς ήταν η επιστροφή στη σκηνή και η εμπειρία από τη συνεργασία σας με την Αντζελα Δημητρίου;
Το Πάμε γι’ άλλα… ολοταχώς θεωρώ ότι είναι η καλύτερη παράσταση που έχω κάνει μέχρι τώρα. Είμαι πάρα πολύ χαρούμενος που συνεργάζομαι με τους υπερ-παραγωγούς Ηλία Μαροσούλη και Αγγελο Κοτταρίδη. Θεωρώ μεγάλη τύχη να δουλεύω με σπουδαίους συνεργάτες όπως ο Κωστής Μαραβέγιας, που έγραψε τα τραγούδια της παράστασης, ο Γιάννης Ξανθούλης, που έγραψε τους στίχους, η Σοφία Σπυράτου, που σκηνοθετούμε μαζί και χορογραφεί την παράσταση, ο Νίκος Σούλης, που έχει κάνει εξαιρετικά βίντεο, ο Δημήτρης Δημόπουλος, ο μαέστρος μας, και ο Μανόλης Παντελιδάκης, που επιμελήθηκε τα εξαιρετικά σκηνικά. Είναι μια dream team της ελληνικής σόουμπιζ αυτή τη στιγμή και είμαι ευγνώμων που δουλεύω μαζί τους.
Οσον αφορά στην Αντζελα Δημητρίου, ήταν μια συνεργασία που θέλαμε πολλά χρόνια να πραγματοποιηθεί. Ήταν πάντα μια από τις ηρωίδες στις παραστάσεις μου και είναι χαρά και συγκίνηση για μένα να τη βλέπω στη σκηνή και να σκέφτομαι ότι αυτή τη γυναίκα την κουβαλούσα μαζί μου, στο μυαλό μου, μαζί με τα μαλλιά της, τα ρούχα της και τα τραγούδια της. Ντυνόμουν αναλόγως και παρουσίαζα τα τραγούδια της ήδη στις παραστάσεις μου πριν γίνω γνωστός, τότε που έπαιρνα το ΚΤΕΛ από την Πάτρα και πήγαινα στα κλαμπ της Αθήνας για ένα βράδυ και επέστρεφα πάλι στο κομμωτήριο. Οπότε, όταν την κοιτάζω, σκέφτομαι τον Τάκη από την Πάτρα που ξεκίνησε σιγά σιγά να κάνει όλα αυτά. Αυτή η γυναίκα είναι απόλυτα συνυφασμένη με εμένα. Την αγαπώ και εκτιμώ την πορεία της και το καλύτερο είναι ότι αυτοσαρκάζεται και έχει πολύ χιούμορ. Είναι πολύ συγκινητικό να καταλαβαίνουν οι άνθρωποι ότι είναι άλλο πράγμα η σάτιρα και άλλο να εκτιμάς έναν άνθρωπο και να σέβεσαι την πορεία του. Καταλαβαίνω ότι κάποιοι άνθρωποι αυτό δεν είναι εύκολο να το καταλάβουν.

Για τον χειμώνα τι μας επιφυλάσσετε;
Για τον χειμώνα δεν γνωρίζω ακόμη. Θα περιμένουμε, όπως όλοι, να δούμε αν θα μπορούμε να ανοίξουμε και πώς.

Εχετε διανύσει πολλά χιλιόμετρα απ’ όταν το ψαλίδι αλλά και οι μιμήσεις σας έδιναν «ρεσιτάλ» στην Πάτρα. Ο σημερινός Τάκης Ζαχαράτος τι έχει κρατήσει και τι έχει «πετάξει» από κείνο το ταλαντούχο, γεμάτα όνειρα παιδί;
Οφείλω τα πάντα σε αυτό το παιδί από την Πάτρα. Το κοιτάζω μες στα μάτια και του λέω καθημερινά ευχαριστώ, γιατί αυτό το παιδί ονειρεύτηκε, τόλμησε και πέρασε τις δυσκολίες και τις Σειρήνες για να φτάσει στην Ιθάκη του. Ο δρόμος συνεχίζεται και είναι ο καλύτερός μου σύμβουλος και η άγκυρά μου. Το κατάρτι που έχω και με τα δύο χέρια σφικτά αγκαλιά.