Τζάνις Τζόπλιν: Ο Λάκης Παπαδόπουλος σκιαγραφεί στην «Π» το πορτρέτο της απόλυτης ιέρειας του μπλουζ

Νικόλ Μακρή

Σήμερα Πέμπτη 19 Ιανουαρίου 2023 θα ήταν τα 80ά γενέθλια της απόλυτης βασίλισσας της ροκ σκηνής Τζάνις Τζόπλιν. Η Τζόπλιν θρήνησε μέσα από τη μουσική της κατά τη διάρκεια της άνθησης της αντικουλτούρας τη δεκαετία του 1960.

Η Janis Joplin γεννήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 1943 στο Port Arthur, μια παραθαλάσσια πόλη στο Ανατολικό Τέξας. Μετά από σύντομες θητείες στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Οστιν και το Κρατικό Κολλέγιο Λαμάρ, η Τζόπλιν άρχισε να ηχογραφεί τραγούδια και το 1963, μετακόμισε στο Σαν Φρανσίσκο για να ξεκινήσει την καριέρα της στη μουσική.

Το 1964, ηχογράφησε ένα demo με μπλουζ με τον κιθαρίστα Jorma Kaukonen. Αν και η κασέτα, η οποία έγινε γνωστή ως «The Typewriter Tape», ανέδειξε το θαυμάσιο ταλέντο της, τα προβλήματά της με το αλκοόλ και την ηρωίνη την ανάγκασαν να επιστρέψει στο Τέξας τον Μάιο του 1965. Στο Τέξας, προσπάθησε να «καθαρίσει» τη ζωή της και εγγράφηκε ξανά στο κολέγιο.

Ωστόσο, το 1966, οι Big Brother and the Holding Company, ένα ανερχόμενο συγκρότημα ψυχεδελικής ροκ από το Σαν Φρανσίσκο, άκουσαν το demo της και τη «στρατολόγησαν» για να γίνει η επίσημη τραγουδίστριά τους. Το πρώτο άλμπουμ του συγκροτήματος κυκλοφόρησε τον Αύγουστο του 1967, από την Columbia Records, λίγο μετά την εμφάνιση της μπάντας στο Monterey Pop Festival. Την άνοιξη του 1968, η Τζάνις Τζόπλιν και οι Big Brother εμφανίσθηκαν για πρώτη φορά σε τηλεοπτική εκπομπή, που μεταδιδόταν σε ολόκληρη τη χώρα.

Με τη δημοτικότητα της τραγουδίστριας να ανεβαίνει, η μπάντα άρχισε σιγά-σιγά να γίνεται γνωστή ως Janis Joplin and Big Brother and the Holding Company. Αυτό ενόχλησε τα υπόλοιπα μέλη του συγκροτήματος. Η πλειοψηφία του κοινού, πάντως, είχε την πεποίθηση ότι είχε έλθει η ώρα η δημοφιλής τραγουδίστρια να παρατήσει τους Big Brother, καθώς θεωρούνταν λίγοι πια για εκείνη.

Αν και τα πράγματα ήταν πολύ καλά για όλους, η Joplin άφησε το συγκρότημα για να ακολουθήσει σόλο καριέρα τον Δεκέμβριο του 1968. Σχημάτισε ένα συγκρότημα με το όνομα «Kozmic Blues Band» και κυκλοφόρησε το πρώτο της σόλο άλμπουμ τον Σεπτέμβριο του 1969. Ονομάστηκε I Got Dem Ol ‘ Kozmic Blues Again Mama! Γρήγορα έγινε χρυσός και τα αγαπημένα τραγούδια της Joplin, όπως το «Try (Just a Little Bit Harder)» και το «Maybe» γνωρίζουν μεγάλη επιτυχία. Αν και η καριέρα της ήταν στα ύψη, η Τζόπλιν καταρρέει. Το Kozmic Blues Band δεν κατάφερε να επιζήσει το 1969 -διαλύθηκε στα τέλη Δεκεμβρίου. Πάλευε διαρκώς ενάντια στην κατάθλιψη, την αμφιβολία για τον εαυτό της και τη μοναξιά. Ένα από τα πιο διάσημα αποφθέγματά της ήταν: «Στη σκηνή, κάνω έρωτα με 25.000 ανθρώπους, μετά πάω σπίτι μόνη μου».

Στο τέλος της δεκαετίας, αποφάσισε να επισκεφτεί τη Νότια Αμερική, με την ελπίδα να αναγεννηθεί από τις στάχτες της και να κάνει ένα διάλειμμα από την εξαντλητική μουσική βιομηχανία. Ωστόσο δεν τα κατάφερε. Επέστρεψε στο σπίτι και στις απαγορευμένες της συνήθειες. Σχημάτισε το Full Tilt Boogie Band τον Μάιο του 1970, και τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, η Τζόπλιν επέστρεψε στο στούντιο για να ηχογραφήσει το επόμενο άλμπουμ της.

Στις 4 Οκτωβρίου, είχε φύγει. Βρέθηκε μόνη στο δωμάτιο του ξενοδοχείου της στο Λος Αντζελες νεκρή από υπερβολική δόση ηρωίνης. Ηταν μόλις 27. Το άλμπουμ πάνω στο οποίο δούλευε με τίτλο Pearl , κυκλοφόρησε τέσσερις μήνες αργότερα. Πολλοί βλέπουν το Pearl ως το μεγαλύτερο επίτευγμά της. Είχε πιο κομψό ήχο και τα φωνητικά της Τζάνις παίρνουν φωτιά.

Ο θάνατός της εξέπληξε τους θαυμαστές της και συγκλόνισε τον κόσμο της μουσικής, ο οποίος είχε μόλις πληγεί μετά την απώλεια του Τζίμι Χέντριξ δύο εβδομάδες νωρίτερα (18 Σεπτεμβρίου του 1970). Μπορεί το νήμα της ζωής και της καριέρας της να κόπηκε απότομα, όσα χρόνια έμεινε στη σκηνή όμως κατάφερε να αφήσει ένα τεράστιο σημάδι στη μουσική βιομηχανία που θα διαρκέσει για πάντα. Ο Λάκης Παπαδόπουλος, ένας από τους κορυφαίους συνθέτες και τραγουδοποιούς της χώρας μας, σκιαγραφεί σήμερα στην «Π» το πορτρέτο της απόλυτης ιέρειας του μπλουζ Τζάνις Τζόπλιν:

Λάκης Παπαδόπουλος: «Δεν έχω βρει μέχρι και σήμερα καλύτερη τραγουδίστρια από την Τζάνις Τζόπλιν»

Πριν από 23 χρόνια ήμουν παραγωγός μουσικών εκπομπών για το Δεύτερο πρόγραμμα στην Αθήνα. Εποχή δηλαδή που μόνο η Κρατική Ραδιοφωνία υπήρχε και στη πορεία βγήκε η τηλεόραση. Τότε εμείς ήμασταν παντοδύναμοι, δηλαδή είχαμε δικαίωμα να βάλουμε όποια τραγούδια θέλαμε, ό,τι μας άρεσε και ποιος θα μας ελέγξει; Εγώ βέβαια είχα ψώνιο από μικρός καθότι λάτρευα το τραγούδι και γνώριζα πάρα πολλά πράγματα.

Ένα από τα μεγάλα ιερά τέρατα του τραγουδιού για μένα την εποχή εκείνη ήταν το κοριτσάκι που πρέπει να ήταν τότε 20 χρόνων, με το όνομα Τζάνις Τζόπλιν. Μια λευκή, ξανθιά με φακίδες, η οποία είχε φωνή νέγρας τραγουδίστριας. Σαν παραγωγός λοιπόν έβαζα μετά μανίας ένα καταπληκτικό μπλουζ της, το Kozmic Blues. Μόνο εγώ το έβαζα. Η Τζάνις Τζόπλιν τότε ήταν άγνωστη στην Ελλάδα, ο κόσμος ήταν συνηθισμένος να ακούει λαϊκά δεν υπήρχε καν pop μουσική εκείνη την εποχή δεν ήταν συνηθισμένος ο κόσμος να ακούει «παράξενα πράγματα» όπως τους The Doobie Brothers ή Four Tops. Υπήρχε λοιπόν η Τζόπλιν με αυτό το υπέροχο τραγούδι. το Kozmic Blues. και θυμάμαι το έβαζα συνέχεια. Υπήρχαν και εκπομπές χορευτικές τη νύχτα, οι άλλοι έβαζαν disco, εγώ έβαζα την Τζάνις Τζόπλιν.

Στενοχωρήθηκα πάρα πολύ όταν έφυγε. Ηταν πολύ μικρή. Λίγο πριν είχε φύγει και ο Χέντριξ. Παράλληλα είχα και άλλο ένα ίνδαλμα τον Bobby Darin με φωνή σαν του Frank Sinatra και αυτός έφυγε μικρός. Εδώ στην Ελλάδα οι εφημερίδες έγραψαν με μικρά γράμματα τότε για τον θάνατό της γιατί δεν τη γνώριζαν.

«Η Αμερικανίδα τραγουδίστρια Τζάνις Τζόπλιν έφυγε από τη ζωή». Έτσι το έγραφαν ακριβώς. Θα συμφωνήσω με αυτό που έγραψε κάποιος πως: «Αυτό το κορίτσι κρύβει μέσα του 30 Αρίθα Φράνκλιν» και πόσο δίκιο είχε… αλλά δυστυχώς έφυγε μικρή είχε πολλά να δώσει. Ο μόνος που έφτιαξε την ιστορία του ήταν ο Τζίμυ Χέντριξ και ο Morrison από τους Doors που και αυτός έφυγε νωρίς. Εγώ ταξίδεψα πολύ με κρουαζιερόπλοια με επαγγελματικά πλοία. Στην Αμερική, στην Καραϊβική, γύρισα την Ευρώπη όλη και έβλεπα τι γινόταν. Ήταν ένα μικρό χωριό η Ελλάδα δεν τη γνώριζαν την Τζόπλιν πάρα μόνο αυτοί που είχαν πικάπ, γύρω στα 150 άτομα δηλαδή, ζήτημα αν τη γνώριζαν 500 άτομα λοιπόν. Ήμουν φανατικός της Τζόπλιν, όταν άκουσα το Kozmic Blues έμεινα με το στόμα ανοικτό.

Ήταν «ασχημούτσικη» η Τζάνις, κάπως «ατσούμπαλη», δεν την ένοιαζε, όμως. Έβγαινε με τα μακριά μαλλιά της, δεν ήταν όμορφη, έβλεπες όμως τον καλλιτέχνη σε αυτήν και μόνο. Δεν την ένοιαζε η εμφάνισή της καθόλου. Εγώ μιλώ πάντοτε με δέος για αυτήν, έχουν περάσει τόσα χρόνια και δεν έχω καταφέρει να βρω καλύτερη τραγουδίστρια. Τέτοια φωνή με τέτοιες ικανότητες δεν έχω βρει ακόμα. Στο μικρόφωνο ήταν μια τίγρης, ένα λιοντάρι πραγματικό.

Οταν βγήκε ο Λάκης με τα ψηλά ρεβέρ, στο συγκρότημά μου τότε τραγουδούσε η Χαρά Αργυροπούλου, η οποία την είχε ίνδαλμα. Θυμάμαι όταν κάναμε το πρώτο μου δίσκο και τραγούδησε σε αυτόν τρία τραγούδια. Στην ερμηνεία της με το περιβόητο ουρλιαχτό φαίνεται ξεκάθαρα η επιρροή της Τζόπλιν. Κατάφερε δηλαδή και αυτή να το πει απόκοσμα το τραγούδι του Γκίνσμπεργκ . Ημουν πολύ ενθουσιασμένος θυμάμαι που το κατάφερε. Κρίμα που η Τζόπλιν έφυγε τόσο νέα και δεν έδωσε όσα μπορούσε να δώσει… δυστυχώς».

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News