Η χαμένη χρονιά του πανεπιστημίου – Τέσσερις καθηγητές μιλούν για τον τελευταίο χρόνο

Πάνω από ένα χρόνο κλειστά τα Πανεπιστήμια. Πάνω από ένα χρόνο σε πλήρη αναστολή τής διά ζώσης λειτουργίας. Ενας χρόνος χωρίς ουσιαστική εκπαίδευση, με αναβολές εργαστηρίων, πρακτικών ασκήσεων και κλινικών, με διαδικτυακές διαλέξεις-μονολόγους, με ένα ασφυκτικό πλαίσιο τηλε-εξεταστικής. Ενας χρόνος που τα όρια αντοχής διδασκομένων και διδασκόντων έχουν σχεδόν εξαντληθεί.

-Πώς νιώθουν, άραγε, οι καθηγητές χωρίς τους φοιτητές τους;

-Πώς είναι να διδάσκεις ένα χρόνο μπροστά σε μια οθόνη, χωρίς αληθινά πρόσωπα;

-Πώς είναι να μην έχεις κανονική, ανθρώπινη και ακαδημαϊκή, επαφή και επικοινωνία με τους φοιτητές σου;

Θανάσης Αργυρίου: «Τι έχει κατανοήσει, άραγε, το… ακροατήριο μας;»

«Η πανδημία, μαζί με πολλά άλλα, γέννησε πολλά ερωτήματα όσον αφορά στην αποτελεσματικότητα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Υπάρχουν δυσκολίες, τόσο για τους διδάσκοντες, όσο και για τους διδασκόμενους, σοβαρότερες, ισχυρίζομαι, για τους δεύτερους. Οι φοιτητές, κυρίως οι πρωτοετείς, έχασαν την πολύτιμη ζωντανή αλληλεπίδραση με όλες τις συνιστώσες του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος. Οσοι φοιτούν σε εργαστηριακά τμήματα, βλέπουν τις εργαστηριακές τους δεξιότητες, η απόκτηση των οποίων απαιτεί τριβή με φυσική παρουσία, να μένουν πίσω. Όσον αφορά στους διδάσκοντες, είναι δύσκολο να αντιληφθούμε το ποιες έννοιες κατανόησε το ακροατήριο και ποιες όχι, κάτι που εμποδίζει το βέλτιστο σχεδιασμό του μαθήματος. Ομως είναι τύχη που όλο αυτό συνέβη σε μια εποχή που η τεχνολογία επιτρέπει ένα ελάχιστο αλληλεπίδρασης, παρά τις όποιες ατέλειες και προβλήματα».

* Ο Θανάσης Αργυρίου είναι καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Πατρών και μέλος του Εργαστηρίου Φυσικής της Ατμόσφαιρας του Πανεπιστημίου.




Διονύσης Μαντζαβίνος: «Εκκωφαντικός θόρυβος σιωπηλών αμφιθεάτρων»

«Η πανδημία που βιώνουμε έχει αναμφίβολα αναποδογυρίσει την καθημερινή μας ζωή και την οικονομία σε παγκόσμια κλίμακα. Ενα από τα θύματα είναι η τριτοβάθμια εκπαίδευση και η ερευνητική δραστηριότητα που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη μαζί της. Νέοι προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές μένουν μακριά από τα αμφιθέατρα και τα εργαστήρια, η ζωντάνια της αλληλεπίδρασης διδασκόντων-διδασκομένων χάνεται, το ίδιο και η φυσική έκθεση των νέων στο περιβάλλον μιας παγκοσμιοποιημένης γνώσης, λόγω του περιορισμού στις μετακινήσεις. Φοβάμαι πως οι μακροχρόνιες επιπτώσεις μιας κατάστασης, που αργά ή γρήγορα θα ομαλοποιηθεί, θα είναι πιο σοβαρές απ’ ό,τι φανταζόμαστε. Σε έναν κόσμο που αλλάζει βίαια, πρέπει όλοι μας να προσαρμοστούμε γρήγορα και να κρατήσουμε ακμαίο το ηθικό× η σιωπή των άδειων εδράνων και των κλειστών εργαστηρίων δεν μπορεί παρά να είναι μόνο προσωρινή. Οπως θα δίδασκα στο αμφιθέατρο, μετά την διαταραχή που προκάλεσε ο ιός το σύστημα θα οδηγηθεί σε μία νέα μόνιμη κατάσταση και θα είμαστε εκεί να την αξιοποιήσουμε».

* Ο Διονύσης Μαντζαβίνος είναι καθηγητής στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών, αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών και Διεθνών Θεμάτων του Πανεπιστημίου Πατρών.

Κώστας Κυριάκος: «Ανολοκλήρωτη διαδικασία και ενοχλητική…»

«Είναι μία αναγκαία κατάσταση και αυτό έχει γίνει συνείδηση και σε εμάς και στους φοιτητές. Η συμμετοχή πάντως στα μαθήματα είναι μεγάλη, αφού υπάρχει πρόβλεψη και οργάνωση μέσω zoom. Σε αυτό το κομμάτι πάμε πραγματικά πολύ καλά, υπάρχει ανταπόκριση. Η διαδικτυακή διδασκαλία, βεβαίως, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να είναι ίδια με τη δια ζώσης, ειδικά όταν μιλάμε για μαθήματα που αφορούν τις τέχνες. Μοιάζει να είναι μια ημιτελής διαδικασία, ακόμα και ενοχλητική όταν αναγκάζεσαι να βλέπεις τους μαθητές σου σε τετραγωνάκια σε μια οθόνη και μερικές φορές ούτε καν πρόσωπα. Εγώ κάνω μαθήματα σε δευτεροετείς φοιτητές τους οποίους ποτέ δεν έχω συναντήσει κατ’ ιδίαν. Είναι, με μια φράση, μια ανολοκλήρωτη διαδικασία».

* Ο Κώστας Κυριακός είναι καθηγητής Ιστορίας του Θεάτρου και του Ελληνικού Κινηματογράφου, στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών της Σχολής Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πατρών.

Σπύρος Δενάζης: «Θεριεύει η προσμονή να ξανανταμώσουμε»

«Καμιά φορά πρέπει να σου λείψει κάτι που θεωρείς ότι απλά αποτελεί μέρος της καθημερινότητάς σου, για να σου υπενθυμίσει με εμφαντικό τρόπο ότι δεν είναι μέρος των συνηθειών σου αλλά αναπόσπαστο κομμάτι της ψυχής σου, αυτού που είσαι και αυτού που σε διαμορφώνει. Η εξ αποστάσεως επαφή με τους φοιτητές, ένα χρόνο τώρα, είναι σαν το φαγητό χωρίς αλάτι, που όσο κι αν είναι περιποιημένο, σερβίρεται σε ωραίο πιάτο και διατηρεί τα περισσότερα από τα θρεπτικά συστατικά του, παραμένει άνοστο και άγευστο. Η κόπωση εμφανής πλέον και η προσμονή να ξανανταμώσουμε θεριεύει».

* Ο Σπύρος Δενάζης είναι αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Πατρών.

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΒΕΡΓΑΝΕΛΑΚΗ