Ακύρωση του χαρακτηρισμού της Τουρκίας ως «ασφαλούς τρίτης χώρας» από το ΣτΕ

Η απόφαση λήφθηκε με πλειοψηφία και βασίστηκε στο γεγονός ότι η κοινή υπουργική απόφαση δεν είχε επαρκή τεκμηρίωση και αιτιολογία για τον εν λόγω χαρακτηρισμό.

ΣΤΕ

Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), υπό την προεδρία του Μιχάλη Πικραμένου, ακύρωσε την κοινή απόφαση των υπουργών Εξωτερικών και Μετανάστευσης και Ασύλου, με την οποία η Τουρκία χαρακτηρίζονταν ως «ασφαλής τρίτη χώρα» για τους αιτούντες άσυλο από τη Συρία, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Μπαγκλαντές και τη Σομαλία. Η απόφαση αυτή λήφθηκε με πλειοψηφία και βασίστηκε στο γεγονός ότι η κοινή υπουργική απόφαση δεν είχε επαρκή τεκμηρίωση και αιτιολογία για τον εν λόγω χαρακτηρισμό.

Οι λόγοι της απόφασης

Το ΣτΕ επέκρινε ότι η εισήγηση του διοικητή της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία συνοδεύει την υπουργική απόφαση, περιοριζόταν στην παράθεση κειμένων από διεθνείς πηγές, χωρίς να γίνεται σωστή αξιολόγηση των πληροφοριών σε σχέση με τα κριτήρια που προβλέπονται στο άρθρο 91 του νόμου 4939/2022. Συγκεκριμένα, η απόφαση του ΣτΕ ανέφερε ότι:

  • Δεν εκτιμήθηκαν δεόντως τα κριτήρια για τον χαρακτηρισμό της Τουρκίας ως ασφαλούς τρίτης χώρας.
  • Δεν υπήρχε επαρκής τεκμηρίωση για τη συνδρομή των νομίμων προϋποθέσεων που απαιτούνται για τον χαρακτηρισμό αυτό.

Συνέπειες της απόφασης

Η απόφαση του ΣτΕ έχει σημαντικές συνέπειες για τη διαδικασία ασύλου στην Ελλάδα:

  1. Ακύρωση της υπουργικής απόφασης: Η κοινή απόφαση των υπουργών Εξωτερικών και Μετανάστευσης και Ασύλου (αριθ. 538595/12.12.2023) ακυρώθηκε κατά το μέρος που αφορά τον χαρακτηρισμό της Τουρκίας ως ασφαλούς τρίτης χώρας για τους αιτούντες άσυλο από τις συγκεκριμένες χώρες.
  2. Ακύρωση ατομικών αποφάσεων: Το ΣτΕ ακύρωσε και τις αποφάσεις των Ανεξάρτητων Επιτροπών Προσφυγών, οι οποίες είχαν απορρίψει αιτήματα διεθνούς προστασίας με την αιτιολογία ότι οι αιτούντες είχαν εισέλθει στην Ελλάδα από την Τουρκία, η οποία θεωρούνταν ασφαλής τρίτη χώρα.
  3. Εξέταση αιτημάτων επί της ουσίας: Δεδομένου ότι η Τουρκία έχει αναστείλει την επανεισδοχή των αιτούντων άσυλο από τον Μάρτιο του 2020, οι ελληνικές αρχές δεν μπορούν πλέον να απορρίπτουν αιτήματα ως απαράδεκτα με βάση τον χαρακτηρισμό της Τουρκίας ως ασφαλούς τρίτης χώρας. Τα αιτήματα αυτά πρέπει να εξετάζονται επί της ουσίας τους.