Από τη «διπλωματία ποδοσφαίρου» Παπανδρέου – Τζεμ στον Φατίχ Τερίμ
Του Νότη Μαριά, Καθηγητής Θεσμών ΕΕ Πανεπιστημίου Κρήτης-πρώην ευρωβουλευτής.
Η ανάληψη της ποδοσφαιρικής ομάδας του Παναθηναϊκού από τον Τούρκο προπονητή Φατίχ Τερίμ, έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία.
Το αθλητικό αυτό θέμα ξεπέρασε τα στενά όρια του ποδοσφαίρου, αγγίζοντας και τα όρια της πολιτικής. Αλλωστε, επειδή το επαγγελματικό ποδόσφαιρο δεν είναι αθλητισμός, αλλά επιχειρήσεις, η πολιτική επιδιώκει -και κατορθώνει- να το επηρεάζει.
Ετσι, καθώς διανύουμε νέα φάση προσέγγισης Ελλάδας – Τουρκίας, αρκετοί άρχισαν να μιλούν ξανά για την περίφημη «διπλωματία του ποδοσφαίρου»!
Οι προκλητικές δηλώσεις Φατίχ Τερίμ ότι, δήθεν, μοιραζόμαστε την ίδια θάλασσα, χρησιμοποιώντας ακριβώς τη φρασεολογία Ερντογάν ο οποίος προ μηνός είχε δηλώσει ότι «με την Ελλάδα μοιραζόμαστε την ίδια θάλασσα», έδωσε τροφή σε αθλητικές εφημερίδες να πολιτικοποιήσουν την επιλογή του ΠΑΟ, τη στιγμή που ήδη η ομάδα μπάσκετ του συλλόγου – άλλης ιδιοκτησίας- είχε προσλάβει τον Τούρκο προπονητή Αταμάν. «Απαράδεκτος ο Τούρκος, ήρθε στην Αθήνα κι εκτός από προπόνηση έπιασε και δουλειά προπαγανδιστή του τουρκικού εθνικισμού» έγραψε η sportday.
Δεν είναι τυχαίο ότι αμέσως μετά την πρόσληψη του Τερίμ από τον ΠΑΟ, του τηλεφώνησε ο ίδιος ο Ερντογάν για να τον συγχαρεί, ενώ τουρκικές εφημερίδες με πηχυαίους τίτλους ανακοίνωναν την έλευση του Φατίχ αποκαλώντας τον «ο αυτοκράτορας». Είναι ο εκλεκτός της Τουρκικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας,
προσωπικός φίλος του Προέδρου Ερντογάν, άνθρωπος δημοφιλής και επιδραστικός στην Τουρκία».
Βεβαίως, ο φίλαθλος κόσμος δεν έχει ξεχάσει και το γεγονός ότι γνωστός Τούρκος επιχειρηματίας εκδήλωσε ενδιαφέρον να αγοράσει την ποδοσφαιρική ομάδα του Βόλου. Γνωστά παπαγαλάκια της ελληνοτουρκικής προσέγγισης άρχισαν να επενδύουν στην περίφημη «διπλωματία του ποδοσφαίρου» ως συμπλήρωμα της «διπλωματίας των σεισμών» αλλά και της «θετικής ατζέντας» για διεύρυνση της οικονομικής συνεργασίας, η οποία φαίνεται να προχωρά με το ενδιαφέρον δημιουργίας Μαρίνας και αγοράς του Λιμανιού Βόλου εκ μέρους του ως άνω Τούρκου επιχειρηματία.
Ταυτόχρονα έχει αρχίσει η διερεύνηση συνεργασίας ελληνικών και τουρκικών πανεπιστημίων, που συμφώνησαν Μητσοτάκης – Ερντογάν, χωρίς να αποκλείεται και η ίδρυση παραρτημάτων τουρκικών, ως προβολή πολιτιστικής ισχύος της Τουρκίας.
Αλλωστε δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι τηλεοπτικά κανάλια της χώρας μεταδίδουν γνωστές τουρκικές σειρές.
Η «διπλωματία του ποδοσφαίρου» δεν είναι κάτι καινούργιο. Αμέσως μετά τη Συμφωνία του Ελσίνκι (1999), αποτέλεσε κοινή προσπάθειας Γιώργου Παπανδρέου και Ισμαήλ Τζεμ. Τότε οι υπουργοί Εξωτερικών κατέληξαν σε συμφωνία κοινής διεκδίκησης των τελικών του Euro 2008. Η «διπλωματία του ποδοσφαίρου» αποτέλεσε ενδιαφέρον εγχείρημα προώθησης των ελληνοτουρκικών σχέσεων γιατί επιχειρήθηκε σ’ ένα τομέα που κυριαρχείται από βία και πάθος. Ταυτόχρονα το λαοφιλέστερο άθλημα θεωρήθηκε ότι θα συμβάλει τα μέγιστα στην προσέγγιση των δύο λαών. Χαρακτηριστικός ήταν ο τίτλος της εφημερίδας Τα Νέα «Το ποδόσφαιρο θα φέρει φιλία στους δύο λαούς». Η ΟΥΕΦΑ, θεωρώντας ότι έχουν αποκατασταθεί οι ελληνοτουρκικές σχέσεις προχώρησε, για πρώτη φορά μετά το 1960, στην άρση της ασφαλιστικής δικλίδας η οποία δεν επέτρεπε να συναντηθούν ελληνική με τουρκική ομάδα. Ο Τουρκικός εθνικισμός σε αγώνα, με τεράστιο πανό του Μωάμεθ του Β΄ να εισέρχεται στην Κωνσταντινούπολη, απέδειξαν ότι ήδη είχαν προχωρήσει με πολύ βιαστικά βήματα σε ένα σοβαρό τομέα, που άπτεται της ψυχολογίας των ποδοσφαιρικών μαζών, οι οποίες επί δεκαετίες έχουν γαλουχηθεί με στερεότυπα.
Πολιτικοί και τεχνοκράτες είχαν αποτύχει στην αμοιβαία προβλεψιμότητα συμπεριφοράς. Οι πρωταγωνιστές Παπανδρέου και Τζεμ είχαν συμφωνήσει ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις απαιτούσαν «μικρά και σίγουρα βήματα.
Είκοσι δύο χρόνια μετά, Αθήνα και Αγκυρα επιχειρούν να ξαναζεστάνουν την περίφημη «διπλωματία του ποδοσφαίρου» με αφορμή τον Φατίχ Τερίμ και όχι μόνο. Ομως, όπως είναι γνωστό, η ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά σαν τραγωδία και τη δεύτερη σαν φάρσα.
Η συνέχεια, λοιπόν, προσεχώς στα γήπεδα κι όχι μόνο.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
