Αργύρης Πανταζάρας: «Πρέπει να σταματήσουν να πεθαίνουν οι άνθρωποι από παλιές πεποιθήσεις»

Αλεξάνδρα Παναγοπούλου

Η παράσταση «This is not Romeo & Juliet» του Αργύρη Πανταζάρα βασισμένο στο αριστούργημα του Σαίξπηρ, μετά τις sold out εμφανίσεις της σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, έρχεται στην Πάτρα στο θέατρο Πάνθεον για δυο μοναδικές παραστάσεις, το Σάββατο 9 και την Κυριακή 10 Απριλίου.

Δύο αιώνιοι έφηβοι υπό την επήρεια του έρωτα εισβάλλουν στο θέατρο. Ονειρεύονται, ερωτεύονται, δραπετεύουν από τη ζωή, και συνομιλούν με τον θάνατο! Έχουν για φυλαχτό το έργο «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» και είναι «βαριά οπλισμένοι» με όλα τα καταδικασμένα ζευγάρια του Σαίξπηρ. Αρνούνται να ερωτευτούν, αρνούνται ενσαρκώσουν, αρνούνται να πεθάνουν… μέχρι να πάρει τέλος η αδικία στον κόσμο.

Ο Αργύρης Πανταζάρας μιλά στο pelop.gr για τον έρωτα, τον θάνατο, την αγάπη, την ζωή, το γιατί κάνει την συγκεκριμένη παράσταση και γιατί να πάει το κοινό να την δει και πολλά άλλα.

Πού συναντιέται ο Αργύρης Πανταζάρας με τον Ουίλιαμ Σαίξπηρ; Ποια είναι τα σημεία που εφάπτονται;

Δεν γνωρίζω σε ποια έργα μπορεί να συναντηθεί ένας καλλιτέχνης με τον συγγραφέα. Νομίζω ότι συναντιόμαστε όλοι οι άνθρωποι στις συγκινήσεις που παράγονται από τις λέξεις, από τα νοήματα και από τη δόνηση που φέρνουν αυτές οι λέξεις. Εμείς ευχόμαστε, ως μελετητές και ως ευαισθητοποιημένοι πολίτες αλλά πάντα επαγγελματίες, και παράγουμε πάντα αυτές τις δονήσεις, πρώτα στον εαυτό μας, μετά στο κοινό. Σε παρόντα χρόνο, μπροστά στα μάτια του άλλου. Κάπου εκεί ίσως συναντηθούμε! Το ραντεβού το κάνουμε όλοι μαζί και με τους θεατές, μαζί με τα εφόδιά μας, με τα σκηνικά, με τα φώτα μας, την αγάπη μας, την τέχνη μας, την τρέλα μας, την προετοιμασία μας, αλλά η συνάντηση για εμένα, είναι ένα ραντεβού στο οποίο δεν ξέρεις αν ο άλλος θα έρθει. Αυτό όμως γίνεται παίρνοντας πάντα το ρίσκο και αγαπώντας το θέατρο, τη ζωή , χτυπώντας τα λόγια και η «βεβήλωση» που διαπράττουμε έρχεται μόνο με σεβασμό.

Η βεβήλωση ως όρος δεν είναι αρνητικός;

Δεν φοβάμαι τις λέξεις, ούτε τις έννοιες, όπως ένα παιδί δεν θα φοβόταν να παίζει τον μεγάλο, δεν θα φοβόταν να παίζει τον βασιλιά ή τον νεκρό. Τα πρώτα παιχνίδια που κάνουν τα παιδιά είναι να κάνουν το πώς θα είναι όταν πεθαίνουν και έρχονται αυτοί οι δύο νέοι στο θέατρο και στήνουν μία σκηνή. Γιορτής; Θανάτου; Θεατρικής παράστασης; Ερωτα; Είναι σαν να λέμε πες μου αυτή τη σκηνή να δω πως είναι να αγαπάς. Πες μου αυτή τη σκηνή να δω πώς είναι να πεθαίνεις. Κάπου εκεί συναντιόμαστε και εμείς.

Άρα η παράσταση είναι για τον έρωτα ή για τον θάνατο; Είναι δύο έννοιες που τις επαναλαμβάνετε.

Είναι ένα μοτίβο και μια φράση που την έβαλα αφ’ ότου ήρθε ένας αγαπημένος θεατής – μέντορας σε κάποιες πρόβες και μου είπε «πρέπει να αναρωτηθείς αν είναι τελικά για τον θάνατο ή την αγάπη». Και το κάναμε σαν να είναι ένα παιχνίδι και τελικά το point of view των ανθρώπων και των σχέσεων είναι αυτό που ερεθίζεται στη συγκεκριμένη ψυχική κατάσταση του καθενός. Την ώρα που εγώ μπορεί να φοβάμαι τον θάνατο, ο άλλος μπορεί να βγαίνει έξω και να γιορτάζει τον έρωτα. Είναι κάτι που τα εμπεριέχει όλα, απλά εμείς έχουμε βάλει δύο διαβολεμένα παιδιά τα οποία δεν φοβούνται να παίξουν με τις λέξεις, με αυτό το μπαρούτι, να πειραματιστούν με τον έρωτα και τον θάνατο και ταυτόχρονα να εναλλάσσονται η φοβία ή η τόλμη. Την ώρα που ένας δεν φοβάται, ο άλλος δεν πάει παρακάτω και την ώρα που ο άλλος έχει όρεξη, ο άλλος σταματάει το παιχνίδι.

Είναι μια παράσταση η οποία αγαπάει τον ερμηνευτή, στην οποία κάνει λάθη επί σκηνής. Θα δούμε πολλές φορές να διακόπτεται η παράσταση γιατί ο ένας λέει στον άλλο «καλά πώς παίζεις έτσι». Είναι αυτά που δεν βλέπετε ποτέ εσείς επί σκηνής, ή ποτέ πίσω από τις κάμερες, που για εγώ – για αυτό είναι η απενεχοποίηση – με αυτόν τον μηχανισμό θέλω να σας δείξω όλη τη διαδικασία που περνάει ένας ερμηνευτής.

Είναι η ζωή μας μια παράσταση;

Δεν ξέρω… Πολλοί τα έχουν πει πολύ καλύτερα από εμένα, πολλές φορές! Από τον Ελύτη μέχρι τον Καββαδία, από τον Καζαντζάκη ως τον Σαίξπηρ και τον Καμύ, τα έχουν πει τόσο όμορφα που το συνονθύλευμα αυτών, μιας συλλογικής μνήμης όχι μόνο των σπουδαίων ανθρώπων, αλλά και των απλών ανθρώπων, είναι ότι ίσως αυτό που λένε ότι η ζωή είναι μια παράσταση χωρίς πρόβα. Ή είναι μια πρόβα τζενεράλε συνεχώς. Δεν ξέρω τι είναι.

Παίζετε με τις έννοιες έρωτας, θάνατος, αγάπη που την διαχωρίζετε … Χάνουμε ένα κομμάτι μας, «πεθαίνει» ένα κομμάτι δικό μας όταν ερωτευόμαστε; Με την έννοια ότι πλέον βρισκόμαστε και με έναν ακόμα άνθρωπο και ενώνεται ο ένας με τον άλλο.

Πρέπει να είσαι τρελός για να πειραματίζεσαι με τα καλώδια της ψυχής καθημερινά. Και εκεί εγώ συναντιέμαι με τον Σαίξπηρ που λέει ότι «ή κάποιος γεννήθηκε τρελός, ή είναι από ανάγκη ή από επάγγελμα». Εγώ θα ήθελα να είμαι στην τρίτη κατηγορία. Πολλές φορές διαβάζω τις ατάκες που γράφουν σε έργα, σε τηλεοπτικά σενάρια που συνήθως έχουν συνδυάσει τον έρωτα με την κατάκτηση, ότι είναι το να κατακτήσεις κάτι. Εμένα μου αρέσει να το αλλάζω αυτό, γιατί δεν υπάρχει τόσο κατάκτηση όσο παράδοση. Το θέμα είναι να παραδίνεσαι σε κάτι. Θα συμφωνήσω με την ερώτηση και τον τρόπο που την θέσατε. Προφανώς είναι το να χάνεις, να ανοίγεις μία πόρτα στην οποία θα μπει φρέσκος αέρας μέσα σου, θα αλλάξει η σύστασή σου, θα ολοκληρωθεί η σύστασή σου… Όλα αυτά με ένα όμορφο ερωτηματικό. Όλα αυτά τα αφυπνίζει ο έρωτας αλλά τα μεστώνει, τα γονιμοποιεί και τα συντηρεί, με την όμορφη έννοια της συντήρησης, η αγάπη.

Ο έρωτας είναι το έναυσμα και μια μικρή αφύπνιση της Άνοιξης. Δεν είναι όμως όλες οι εποχές. Είναι μία εποχή, μία περίοδος. Η έλλειψη εμπιστοσύνης έρχεται από τον ίδιο τον Σαίξπηρ μέσα στο κείμενο ως προς τον έρωτα και λέει πως ο έρωτας είναι κάτι που σήμερα το έχεις και αύριο σου πέρασε. Λέει πως είναι μολυβένιο φτερό, κρύα φλόγα, άρρωστη υγεία, ύπνος άγρυπνος κάτι που είναι, ό,τι δεν είναι. Αυτός είναι ο έρωτάς μου λέει, που τον μισώ στα βάθη της καρδιάς μου. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει εμπιστοσύνη σε αυτή την «παλινδρόμηση».

Όμως η αγάπη είναι αυτή που κτίζει τα θεμέλια μιας σχέσης ή όλων των σχέσεων και μιας ολόκληρης Πολιτείας. Άρα βλέπουμε αυτό το έργο δεν έχει να κάνει με την αγάπη, έχει να κάνει με την απουσία της αγάπης για εμένα και με την παρουσία της βίας σε έναν κόσμο που ενώ όλοι μας έπρεπε να θεωρούμαστε πολιτισμένοι, εκπολιτισμένοι, δεν νομίζω ότι ακόμα λύνουμε τις διαφορές μας με απολίτιστο τρόπο και καθαρά πολεμικό. Άρα τι κάναμε; Φέραμε ένα αγόρι και ένα κορίτσι, δύο διαφορετικά φύλα, για να πούμε μια ιστορία και εμείς αντί να κρύψουμε τον πόλεμο επί σκηνής, τον φανερώνουμε συνεχώς.

Ισχύει το κλισέ που λέει ότι στον πόλεμο και στον έρωτα επιτρέπονται όλα;

Εγώ πάντα λειτουργώ κάπως ανάποδα και νομίζω πως καλά κάνω, γιατί είναι και λίγο θέμα γούστου. Ακριβώς σε αυτό που λέτε, εγώ παίρνω θέση και λέω «όχι πια». That’s enough, καλά τα είπαμε, αλλά όχι, δεν επιτρέπονται όλα, ούτε στον έρωτα, ούτε στον πόλεμο. Γιατί δεν είμαστε 4.000 χρόνια πριν! Για να πει η συνειδητότητα της ανθρωπότητας μέχρι εδώ, δεν επιτρέπεται αυτό στον έρωτα, αυτό στον πόλεμο, ήρθε η ώρα να υψώσουμε το ανάστημά μας, με τις λέξεις μας και να δώσουμε το παρών, ο καθένας από την θέση του. Αν δεν κάναμε αυτή την κουβέντα εμείς οι δύο και αν δεν μου έδινες την ευκαιρία να πούμε αυτά τα πράγματα και να τα μοιραστούμε, η παράσταση δεν έχει λόγο ύπαρξης!

Πάντα όταν κάνω μια παράσταση, ένα έργο τέχνης εγώ αναρωτιέμαι «γιατί την κάνεις αυτή την παράσταση; Γιατί να πεις αυτή την ιστορία;». Θα σου πω. Για να σταματήσει ο κόσμος να χειροκροτεί ιστορίες που στο τέλος οι νέοι πεθαίνουν! Αυτό είναι! Δεν θέλω να πεθάνω λένε στην παράσταση. Δεν μπορώ, κουράστηκα. Πρέπει να σταματήσουν να πεθαίνουν οι άνθρωποι δίπλα μας από παλιές πεποιθήσεις.

Και από κτητικότητα, όπως γίνεται με τις γυναικοκτονίες.

Φέτος έχω κληθεί πολλές φορές να απαντήσω σε αυτό που είχα πει ότι «δεν εμπιστεύομαι τον έρωτα». Αυτό εννοούσα! Αυτοί οι άνθρωποι μπορούν να επικαλεστούν τον έρωτα και λέω πως αν είναι να τον επικαλούνται άνθρωποι που έχουν διαπράξει φόνο ή έχουν κακοποιήσει ψυχές, αρνούμαι τον έρωτα και δεν έχεις δικαίωμα να τον χρησιμοποιείς!

Γιατί κάποιος να έρθει να δει την παράσταση «This is not Romeo and Juliet»;

Για να συνομιλήσει με αυτή την τρέλα που μόλις ειπώθηκε μεταξύ μας! Είδες πόσο χρόνο χρειάστηκε για να αναπτύξουμε τον λόγο για να καταλάβεις τις προθέσεις. Το καλό είναι ότι οι προθέσεις είναι καθαρές και θα είναι πάντα επί σκηνής. Η τέχνη είναι ένας μανδύας, μια αφορμή, ένας Δούρειος Ίππος στον οποίο καλούμε τους θεατές να μοιραστούμε συνειδητά και υποσυνείδητα αυτά που μας συγκινούν, αυτά που θα θέλαμε να ομολογήσουμε και παραμένουν ανομολόγητα. Είναι ένας ζωντανός διάλογος. Το έχω πει εδώ και τρία χρόνια από τότε που ξεκίνησε αυτό το όραμα, αυτό το εγχείρημα, δεν υπάρχει κανένας λόγος να ανεβαίνει ο «Ρωμαίος και η Ιουλιέτα». Και για αυτό λέμε εμείς πως ο λόγος που ανεβαίνει η συγκεκριμένη παράσταση είναι επειδή την αλλάξαμε τελείως και αυτό που μένει είναι να πάρει τέλος η αδικία στον κόσμο και να σταματήσει η κοινωνία να γεννάει νεκρούς.

Info

Παραστάσεις : Σάββατο 09/04 : ώρα έναρξης 21:00 και Κυριακή 10/04 : ώρα έναρξης 20:00.

Διάρκεια: 60 λεπτά, χωρίς διάλειμμα. Τιμές Εισιτηρίων : 15 ευρώ γενική είσοδος και 12 ευρώ φοιτητικό, νεανικό (κάτω των 22), AMEA και ανέργων. Προπώληση εισιτηρίων : VIVA.GR

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News