Μια αναδρομή στην ποίηση του Βασίλη Λαδά: Η γυναίκα-τριαδική θεότητα, οι αντιήρωες και η Πάτρα

Αλεξάνδρα Παναγοπούλου

Πενήντα χρόνια ποίησης εσωκλείονται μέσα στην συγκεντρωτική έκδοση «Τα ποιήματα», του νέου βιβλίου του Βασίλη Λαδά, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Φαρφουλάς” και θα παρουσιαστεί σήμερα στις 8 το βράδυ στο θεατράκι της Φιλαρμονικής Εταιρίας Πατρών (Ρήγα Φεραίου 7).

Μία διαδρομή που ξεκινά από το 1973 και φτάνει έως και το 2023 και όπως σημειώνει ο Βασίλης Λαδάς, μιλώντας στο pelop.gr «εκείνο που κοίταξα βλέποντας όλα τα ποιήματα ήταν πρώτον να δω αν υπάρχει μία ενότητα ύφος. Επίσης διαπίστωσα πως υπάρχουν ποίηματα τα οποία παρακολουθούν αυτό που γίνεται στον κόμο. Είναι ποιήματα που η ποιητική τους χρησιμοποιεί λιγότερα θαυματικά επίθετα και επηρήμματα. Προσπάθησα να μείνω σε λίγες λέξεις και αν μπορούσα – αν και δεν γίνεται – θα χρησιμοποιούσα κυρίως ουσιαστικά και ρήματα.

Ένα άλλο που διαπίστωσα, είναι ότι απέφυγα τη λέξη “θάνατος” στην ποίησή μου, κάτι το οποίο δεν μπορούμε να αποφύγουμε στη ζωή. Όμως πιστεύω ότι η ποίηση γράφεται για τη ζωή. Έχω πάντα στο νου μου τον στίχο του Σολωμού “Δεν το ‘λπιζα να ‘ν’ η ζωή μέγα καλό και πρώτο!”.

Ζητώντας από τον Βασίλη Λαδά να κάνει μία θεματική αναδρομή στην ποίησή του, μας απαντά: «Είδα πως η γυναίκα έχει κυρίαρχη θέση στην ποίησή μου. Υπερισχύει του ανδρός στα ερωτικά ζευγάρια, ενώ εμφανίζεται ως τριαδική θεότητα: ως μάνα, ως κορίτσι και τα τελευταια χρόνια γράφω για την κόρη μου. Είναι κάτι που βγήκε μόνο του, δεν το επεδίωξα” σημειώνει χαρακτηριστικά και συνεχίζει: «Ένα άλλο πράγμα που κατάλαβα προσπαθώντας να δω αν υπάρχει ενότητα στο ύφος, είναι πως αν και αρχικά τα κείμενα ήταν πιο γλυκερά, όσο πέρναγε ο καιρός αυτά πίκραιναν. Είχαν μεγαλύτερο σαρκασμό και πίκρα».

Στόχος του Βασίλη Λαδά με αυτή την έκδοση ήταν όλα τα του τα ποιήματα να έχουν μία κοινή «στέγη», αν  και όπως σημείωσε διαπίστωσε πως ποιήματά του από το 1980 έως το 2000 που είχαν κυκλοφορήσει από πατρινούς εκδοτικούς οίκους, έχουν ανθολογηθεί. Μάλιστα, το μόνο που αφαίρεσε από την διαδρομή του ήταν μόλις 5-6 κείμενα τα οποία όπως μας λέει «ήταν πικρόχολα σχόλια για επίκαιρες καταστάσεις και δεν είχε κανένα νόημα να συμπεριληφθούν στην συλλογή».

Και μπορεί τα ποιήματά του όσο περνούν τα χρόνια να εμπεριέχουν περισσότερη πίκρα και σαρκασμό, όμως ο ίδιος «όσο περνούν τα χρόνια κατανοεί περισσότερο τα πράγματα και δεν μπορεί να καταδικάσει ανθρώπους και καταστάσεις εύκολα».

«”Καθώς περνούν τα χρόνια/ πληθαίνουν οι κριτές που σε καταδικάζουν” λέει ο Σεφέρης, όμως εγώ πιστεύω ότι γινόμαστε λιγότερο κριτικοί. Αποκτιέται μία σοφία κατανόησης και νομίζω πως αυτό φαίνεται και στα τελευταία ποιήματα» λέει χαρακτηριστικά και συνεχίζει «Και όπου είμαι πικρόχολος, είναι στο πλαίσιο της κατανόησης του μεγαλύτερου συνόλου».

Εκτός από ποιήματα, ο Βασίλης Λαδάς μας έχει χαρίσει και πολλά πεζά κείμενα. Ποια η διαφορά μεταξύ των δύο ιδιοτήτων του; «Όσον αφορά τα θέματα στα οποία κινούμαι είναι  τα ίδια: αντιήρωες, ο κόσμος του περιθωρίου, οι μη φωτισμένοι από τη δημοσιότητα. Όμως είναι διαφορετική η τεχνική της πεζογραφίας από αυτή την ποίησης. Η πεζογραφία μπορεί να γραφτεί σε συντομότερο διάστημα απ’ ότι ένα ποίημα που αν και μικρότερο σε μέγεθος, η συγγραφή του κρατάει πολύ καιρό. Στην πεζογραφία είσαι πιο ελεύθερος και αν ορισμένα πράγματα σου “ξεφύγουν” σε παρασέρνει το κύμα της ιστορίας. Στην ποίηση, μία λέξη να πάει στραβά, καταστρέφεται ολόκληρο το ποίημα».

Οι αντιήρωες είναι αγαπημένο θέμα του Βασίλη Λαδά. «Παρακολουθώ τη ζωή από κοντά και οι ήρωες με ενδιαφέρουν λιγότερο από τους αντιήρωες. Για τους ήρωες έχουν γραφτεί διθύραμβοι. Ο κόσμος καταλαβαίνει ότι πολλές φορές οι ήρωες είναι πλάσματα δημιουργημένα από άλλους και οι ίδιοι δεν είχαν στη ζωή τους τη λάμψη που τους δόθηκε. Μου αρέσουν αυτά που δεν φαίνονται, που δεν βγαίνουν στην επιφάνεια».

Όσον αφορά τον εαυτό του, όταν του ζητάμε να μας μιλήσει για αυτόν αρκείται στα εξής: «Αγαπάω πάρα πολύ την κόρη μου, αισθάνομαι καλά στην Πάτρα και μου αρέσουν πολύ οι σκάλες της Αγίου Νικολάου. Πιστεύω ότι μπορεί να γίνουν το τοπόσημο της πόλης, γιατί εκτός από μία όμορφη εικόνα οι σκάλες έχουν και μεταφορική σημασία: μπορείς  να τις ανέβεις και μετά να τις κατέβεις ξανά και ξανά και συνδέουν την γη με τον ουρανό. Και όσον αφορά την Πάτρα, τοποθετώ σε αυτή όλους μου στους ήρωες, ενώ την αναφέρω και συχνά στα ποιήματά μου».

Ίνφο

Για το βιβλίο και την ποίηση του Βασίλη Λαδά θα μιλήσουν οι:

Άννα Αφεντουλίδου, ποιήτρια, κριτικός

Δημήτρης Δασκαλόπουλος, ποιητής, βιβλιογράφος

Αλέξης Ζήρας, κριτικός λογοτεχνίας, γραμματολόγος

Ποιήματα θα διαβάσει ο συγγραφέας Γιώργος Συμπάρδης

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Φαρφουλάς.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News