Οι παλιοί σεισμοί δείχνουν το μέλλον – Μέλη του τμήματος Γεωλογίας στη Θεσσαλία

Στις σεισμόπληκτες περιοχές της Θεσσαλίας βρίσκονται τα μέλη του τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Μελετούν το φαινόμενο και εφαρμόζουν την παλαιοσεισμολογία για να βρουν τις παλιές… επισκέψεις του εγκέλαδου στα χωριά που επλήγησαν, αλλά και να βγάλουν συμπεράσματα για το μέλλον.

Από το ξεκίνημα της παρουσίας τους στη Θεσσαλία, τα μέλη της ερευνητικής ομάδας κάλυψαν όλη την κεντρική περιοχή (Ελασσόνα, Φαρκαδόνα, Ζάρκο, Τύρναβο, Βλαχογιάννη) που περιλαμβάνει τις μέγιστες βλάβες, οι οποίες εντοπίστηκαν κυρίως σε παλιά κτίρια και σε περιοχές με εδάφη που δεν ήταν κατάλληλα για δόμηση.

Οι δύο ισχυροί σεισμοί που σημειώθηκαν (Τετάρτη μεσημέρι και Πέμπτη βράδυ) είχαν μεταξύ τους απόσταση 5-6 χλμ. στην ευθεία και «μάλλον είναι στο ίδιο ρήγμα, το οποίο έχει μήκος γύρω στα 13 χιλιόμετρα», σύμφωνα με τον Γ. Κουκουβέλα. Ο καθηγητής επισημαίνει ότι το συγκεκριμένο ρήγμα «είχε υποτιμηθεί και δεν ήταν αναλυτικά χαρτογραφημένο στους χάρτες που υπάρχουν». Κατά συνέπεια θα γίνει μια επικαιροποίηση των χαρτών. «Η ομάδα μας μελέτησε το συγκεκριμένο ρήγμα από την αρχή, καθώς είδαμε ότι τα στοιχεία δεν δικαιολογούσαν τις αρχικές εκτιμήσεις -θεωρήθηκε ότι επρόκειτο για το περιβόητο ρήγμα του Τυρνάβου- και έγινε αναθεώρηση. Στην περιοχή που πήγαμε παρατηρούνται πολλά φαινόμενα στο έδαφος και τις κατασκευές. Εχουμε προβλήματα σε γέφυρες, σε δρόμους, σε αγωγούς, σε κανάλια άρδευσης και συγκεντρώσαμε αρκετά στοιχεία για τα γεωλογικά φαινόμενα, τα οποία μας έδειξαν που συγκεντρώθηκε η μεγαλύτερη ενέργεια. Είναι η περιοχή ανάμεσα στις περιοχές Βλαχογιάννη, Αμούρι, Μεσοχώρι και Δαμάσι…».

Αυτή ήταν η πρώτη, αναγνωριστική, φάση των γεωλόγων του Πανεπιστημίου Πατρών. Αφού πιστοποίησαν ότι επρόκειτο για το ρήγμα που έδωσε το σεισμό, το επόμενο βήμα είναι να διερευνήσουν κάθε πόσα χρόνια δίνει σεισμούς και τι δυνατότητες έχει να δώσει μεγάλους σεισμούς. Ξεκίνησαν ένα πείραμα στη Θεσσαλία, κάνοντας μια τομή πάνω στις διαρρήξεις. Η τεχνική αυτή ονομάζεται παλαιοσεισμολογία.

Τα μέλη της ερευνητικής ομάδας θα χρονολογήσουν παλαιότερους σεισμούς για να βρουν μεγέθη, χρόνο επανάληψης και πιθανόν χρόνο εκδήλωσης των σεισμών αυτών. Ολοκληρώνοντας αυτό το πείραμα θα «τοποθετήσουν» όλα τα στοιχεία σε χάρτες για να εξαχθούν χρήσιμα στοιχεία σχετικά με την μελλοντική χρήση της περιοχής.

«Ενδεχομένως να προκύψουν ζώνες που δεν θα πρέπει να γίνει δόμηση επειδή μπορεί να επαναληφθούν ανάλογα φαινόμενα στο μέλλον» μας εξηγεί ο Γ. Κουκουβέλας και αποκηρύσσει την παραφιλολογία που αναπτύσσεται συνήθως περί αναμονής μεγαλύτερου σεισμού από αυτόν που ήδη έγινε.

«Αυτές οι φήμες δημιουργούν σύγχυση στον κόσμο. Χρειάζεται υπομονή. Το φαινόμενο δεν τέλειωσε. Θα υπάρξουν και άλλοι μετασεισμοί. Εχουν περάσει λίγες μέρες και οι μετασεισμοί μπορεί να διαρκέσουν και ένα μήνα. Χρειάζεται να οπλιστούν με θάρρος» τονίζει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών και επικροτεί την πρωτοβουλία που αναλήφθηκε με τα γεωλογικά τμήματα των υπολοίπων Πανεπιστημίων της χώρας, τα οποία εκδίδουν κοινές ανακοινώσεις μέσω της περιφερειακής αρχής Θεσσαλίας για να ξεκόψουν τις ανυπόστατες φήμες που κυκλοφορούσαν.

Την ομάδα του τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών που εργάστηκε στο πεδίο αποτελούν οι: Γιάννης Κουκουβέλας (καθηγητής), Κώστας Νικολακόπουλος (καθηγητής), Διονύσης Αποστολόπουλος (μεταπτυχιακός φοιτητής και εργαζόμενος στην Περιφέρεια Θεσσαλίας). Μαζί τους συνεργάζεται ο Αλέξανδρος Μπέλεσης (γεωλόγος από την Θεσσαλία) ενώ την ομάδα υποστηρίζουν, κυρίως μέσω της επεξεργασίας στοιχείων και αναλύσεις, οι: Βασιλική Λυγούρη, Αγγελική Κυρίου.

ΒΜ