Πίσω από τις κλειστές πόρτες της Αγίας Πετρούπολης: Ποιες περιοχές της Ουκρανίας “προσφέρθηκαν” για τερματισμό του πολέμου

Ο ειδικός απεσταλμένος του Ντόναλντ Τραμπ συναντά τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ενώ το Κρεμλίνο εμφανίζεται «έτοιμο για κατάπαυση» με ρωσικούς όρους. Οι παρασκηνιακές επαφές ανοίγουν το δρόμο για μια αμφιλεγόμενη συμφωνία και επαναφέρουν το ενδεχόμενο προσωπικής συνάντησης Τραμπ – Πούτιν.

περιοχές

Σε κλίμα μυστικότητας και με φόντο το συνεχιζόμενο αδιέξοδο στο ουκρανικό μέτωπο, πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή στην Αγία Πετρούπολη συνάντηση μεταξύ του ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, και του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν. Η συνάντηση διήρκεσε περισσότερες από τέσσερις ώρες, με θέμα –όπως ανακοίνωσε το Κρεμλίνο– «πτυχές της διευθέτησης στην Ουκρανία».

Ο Γουίτκοφ, στενός συνεργάτης του Ντόναλντ Τραμπ και κομβικό πρόσωπο στη νέα προσέγγιση Μόσχας – Ουάσινγκτον, προωθεί μια αμφιλεγόμενη στρατηγική: ειρήνη με αντάλλαγμα ουκρανικά εδάφη. Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, έχει ήδη εισηγηθεί στον Τραμπ να υποστηρίξει τη μεταβίβαση των περιφερειών Λουχάνσκ, Ντονέτσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα στη Ρωσία, προκειμένου να επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός.

Παρά τις πιέσεις, το κλίμα μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας παραμένει τεταμένο. Ο Τραμπ, μέσω Truth Social, κάλεσε δημόσια τη Ρωσία να «προχωρήσει», τονίζοντας πως «χιλιάδες πεθαίνουν κάθε εβδομάδα σε έναν πόλεμο που δεν θα ξεκινούσε αν ήμουν πρόεδρος». Από την πλευρά του, ο Πούτιν δηλώνει έτοιμος «κατ’ αρχήν» για εκεχειρία, θέτοντας ωστόσο σειρά σκληρών όρων: μη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, περιορισμός των στρατιωτικών της δυνάμεων και πλήρης έλεγχος των τεσσάρων επίμαχων περιοχών.

Η ουκρανική πλευρά απορρίπτει κάθε τέτοιο ενδεχόμενο, χαρακτηρίζοντας τις απαιτήσεις της Ρωσίας ως «παράδοση άνευ όρων». Το Κρεμλίνο, ωστόσο, θεωρεί ότι η κατοχή του 20% της Ουκρανίας και οι πρόσφατες προελάσεις του ρωσικού στρατού ενισχύουν τη διαπραγματευτική του ισχύ.

Παράλληλα, το ενδεχόμενο απευθείας συνάντησης Πούτιν – Τραμπ παραμένει στο τραπέζι, σύμφωνα με δηλώσεις του Ντμίτρι Πεσκόφ. Οι δύο ηγέτες έχουν συνομιλήσει τηλεφωνικά αλλά δεν έχουν ακόμη συναντηθεί από κοντά μετά την επιστροφή Τραμπ στον Λευκό Οίκο.

Η συγκεκριμένη συνάντηση είναι η τρίτη για το 2025 ανάμεσα σε Πούτιν και Γουίτκοφ, ενώ το ενδιαφέρον επεκτείνεται και σε άλλους γεωπολιτικούς κόμβους. Ο Γουίτκοφ αναμένεται να επισκεφθεί το Ομάν για συνομιλίες με το Ιράν, την ώρα που ο Τραμπ απειλεί με στρατιωτική δράση αν δεν υπάρξει συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.

Η διπλωματική κινητικότητα των τελευταίων ημερών περιλαμβάνει και ενδείξεις επαναπροσέγγισης: πρόοδος σημειώθηκε στις διαβουλεύσεις για την επαναλειτουργία διπλωματικών αποστολών, ενώ πρόσφατα σημειώθηκαν ανταλλαγές κρατουμένων –με πιο πρόσφατο παράδειγμα τον Αμερικανό δάσκαλο Μαρκ Φόγκελ και τη Ρωσο-Αμερικανίδα Ξένια Καρελίνα.

Παρότι η συνάντηση χαρακτηρίστηκε «παραγωγική», αξιωματούχοι σε ΗΠΑ και Ε.Ε. εκφράζουν ανησυχία ότι η Μόσχα εκμεταλλεύεται την απειρία του Γουίτκοφ, καθώς και τις ρωγμές στο εσωτερικό των Ρεπουμπλικάνων – με κάποιους να υποστηρίζουν την προσέγγιση Τραμπ και άλλους να τη θεωρούν επικίνδυνη απομάκρυνση από την παραδοσιακή αμερικανική γραμμή.

Εκείνο που παραμένει ανοιχτό, είναι το ερώτημα αν η νέα αυτή διαπραγματευτική γραμμή οδηγεί πράγματι σε ειρήνη ή αν μετατρέπει τη σύγκρουση σε σιωπηλή αναγνώριση των τετελεσμένων του πολέμου.