Το στρατηγικό βάθος του Αιγαίου

Του Αλέξανδρου Ιτιμούδη, γεωπολιτικός αναλυτής.

Με αφορμή τη φετινή επέτειο της ίδρυσης της Κωνσταντινούπολης τον περασμένο Μάιο αξίζει να θυμηθούμε τι πραγματικά εστι το Αιγαίο για τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα. Η θαλάσσια περιοχή του Αιγαιακού χώρου αποτελεί το ουσιαστικό στρατηγικό βάθος της Ελλάδας, μιας και τα γεωφυσικά δεδομένα στην περιοχή συνηγορούν ακριβώς σε αυτό. Η Ελλάδα διατρέχεται απο την οροσειρά της Πίνδου, η οποία προσφέρει φυσική προστασία έναντι χερσαίων απειλών από τον βορρά, εκτός από ένα μικρό κομμάτι στην κοιλάδα του Αξιού ποταμού στα σύνορα με τα Σκόπια. Σε περίπτωση εισβολής από εκεί η Ελλάδα θα έκανε αναδίπλωση στον Ολυμπο, έπειτα στις Θερμοπύλες (ναι ακόμα και σήμερα) και με έσχατο χερσαίο σύνορο τη διώρυγα της Κορίνθου. Αυτό σημαίνει πως το μόνο βάθος άμυνας που μπορεί να αντιτάξει είναι στη θάλασσα μέσω του αεροναυτικού ελέγχου.

Επομένως γεωγραφικά και μόνο η Ελλάδα δεν έχει να οπισθοχωρήσει σε μεγάλο βάθος, καθώς αποτελεί ουσιαστικά την απόληξη της χερσονήσου του Αίμου.

Ομως, πέρα από αυτό το Αιγαίο αποτελεί και το θαλάσσιο βάθος της ίδιας της Κωνσταντινούπολης. Η Τουρκία ξέρει πολύ καλά πως ελέγχοντας μόνο τα στενά στην ουσία είναι μπλοκαρισμένη, καθώς η Ελλάδα μέσω της Σαμοθράκης, της Λήμνου και της Σκύρου, μπορεί να προκαλέσει στρατηγική ασφυξία στην Τουρκία, ενώ παράλληλα ελέγχει τον βασικό εμπορικό δίαυλο που συνιστά το Αιγαίο. Αυτός είναι ο λόγος που η Τουρκία μεσω της Γαλάζιας Πατρίδας επιζητά ουσιαστικά έδαφος. Τα κοιτάσματα μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα. Η Τουρκία θέλει απενεργοποίηση του Αιγαίου μέσω αποστρατιωτικοποίησης, δημογραφικής αλλοίωσης μέσω λαθρομετανάστευσης κι εν τελει εισβολής όπως ακριβώς έκανε στην Κύπρο. Στην Κύπρο η Τουρκία επεδίωξε να αδρανοποιήσει ένα μαχαίρι στο μαλακό της υπογάστριο και να περιορίσει την ελληνική κυριαρχία. Δεν υπάρχει πιθανότητα να παρατήσει το Αιγαίο, καθώς ξέρει πολύ καλά πως μια Ελλάδα που έχει θάλασσα μπορεί να ασκεί πίεση ως προέκταση των θαλάσσιων δυνάμεων. Επίσης ο θαλάσσιος έλεγχος από πλευράς Ελλάδας αντισταθμίζει το αριθμητικό μειονέκτημα που τόσο πολύ προβάλλουν διάφοροι άσχετοι μέσα στην Ελλάδα. Ο αεροναυτικής φύσεως πυλώνας σκληρής ισχύος της Ελλάδας αποτελεί την σάρισα που ανά πάσα ώρα μπορεί να μπηχτεί στα πλευρά της Τουρκίας και με τα κατάλληλα όπλα να πλήξει την Τουρκία σε βάθος. Η Κωνσταντινούπολη ειδικά ως το βασικό οικονομικό κέντρο της Τουρκίας θα βρίσκεται σε διαρκή κίνδυνο όσο η Ελλάδα έχει έλεγχο επί του αιγαιακού χώρου. Αποτελεί κρίσιμης σημασίας επομένως η διατήρηση του πλεονεκτήματος και το άνοιγμα της ψαλίδας περαιτέρω για την Ελλάδα.