Η Γόντα Βαν Στιν επίτιμη στο Πανεπιστήμιο Πατρών: Άνοιξε τα αρχεία του Δημοτικού Βρεφοκομείου

Το ερευνητικό έργο της Γόντα Βαν Στιν φώτισε σκοτεινές πτυχές της ιστορίας της Πάτρας και παιδιών που είχαν δοθεί με τεκνοθεσία από το Δημοτικό Βρεφοκομείο

Βαν Στιν Ευθυμία Καρακάντζα, Γκόντα Βαν Στιν, Χρήστος Μπούρας, Γιώργος Ξυδόπουλος

Μία εξέχουσα προσωπικότητα των γραμμάτων και της έρευνας προστέθηκε προχθές στον κατάλογο των επίτιμων διδακτόρων του Πανεπιστημίου Πατρών και συγκεκριμένα στο Τμήμα Φιλολογίας.

Η Γόντα Βαν Στιν. Οπως ανέφερε ο πρύτανης του Πανεπιστημίου μας Χρήστος Μπούρας από το βήμα της εκδήλωσης «Το έργο της καλύπτει ένα εντυπωσιακό εύρος μελέτης του αρχαίου δράματος μέχρι ένα ιδιαίτερο θέμα, το οποίο αφορά και την πόλη μας, η έρευνά της για τις υιοθεσίες Ελληνοπαίδων στην Αμερική την περίοδο 1950 – 1960. Είναι αξιοσημείωτη η προσπάθειά της να ρίξει φως στο σκοτάδι των ιστοριών, οι οποίες αξίζουν να ακουστούν. Η ιστορία αποκαλύπτει τα βαθύτερα ζητήματα, τα οποία συνδέονται με τις υιοθεσίες. Η ερευνητική της εργασία αποτελεί πολύτιμο εργαλείο για την κατανόηση αυτής της περιόδου, βοηθώντας όσες και όσους για δεκαετίες αναζητούσαν και έψαχναν τις ρίζες τους».

ΚΑΡΑΚΑΝΤΖΑ

Το έργο και την προσωπικότητα της τιμώμενης παρουσίασε η καθηγήτρια και πρόεδρος του Τμήματος Φιλολογίας Ευφημία Καρακάντζα, σημειώνοντας μεταξύ άλλων: «Η Γκόντα Βαν Στιν είναι μια ακούραστη μελετήτρια της αρχαίας και της σύγχρονης Ελλάδας, αφού έθεσε στο στόχαστρο θέματα που πριν την έκδοση των βιβλίων της θεωρούνταν περιθωριακά και ήταν αχαρτογράφητα, ενώ μετά από αυτήν απέκτησαν δεσπόζουσα θέση στον διεθνή και ελληνόφωνο χώρο -όχι όμως αυστηρά ακαδημαϊκό- εφόσον ακούμπησε τα δάκτυλά της με ευαισθησία και οξύνοια σε κοινωνικές και πολιτικές πληγές, που ακόμη αιμορραγούν. Μας δίδαξε πώς το πολιτικό περνά μέσα από ανθρώπινες ιστορίες και πώς αυτές οι ανθρώπινες ιστορίες αισθητοποιούν την κατανόηση του πολιτικού. Από την προεπαναστατική Ελλάδα… έως το πρόσφατο βιβλίο της για τις παράνομες υιοθεσίες των παιδιών κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η Γκόντα Βαν Στιν αφουγκράζεται τις φωνές των ανθρώπων, διαβάζει την “ανεπίσημη” ιστορία τους και διαχέει στην παγκόσμια σκηνή τη φωνή της Ελλάδας και των Ελλήνων / Ελληνίδων».

ΞΥΔΟΠΟΥΛΟΣ

Ο καθηγητής και κοσμήτορας της Σχολής Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Γιώργος Ι. Ξυδόπουλος τόνισε: «Η καθηγήτρια Γκόντα Βαν Στιν δεν είναι μόνο μία λαμπρή ερευνήτρια, αλλά και μία παθιασμένη δασκάλα, μία εμπνευσμένη στοχάστρια, μία ακούραστη εξερευνήτρια της ελληνικής ιστορίας και πολιτιστικής ταυτότητας… Πέρα όμως από την ακαδημαϊκή της διαδρομή, εκείνο που κάνει το έργο της ακόμη πιο σπουδαίο είναι ο τρόπος με τον οποίο το διαχειρίζεται. Με σεβασμό στη γνώση, με αγάπη για την ελληνική γλώσσα και την πολιτιστική μας κληρονομιά, με διάθεση να γεφυρώσει το παρελθόν με το παρόν και να προτείνει γόνιμες προοπτικές για το μέλλον. Μέσα από τη διδασκαλία της, έχει εμπνεύσει γενιές φοιτητών και φοιτητριών να ανακαλύψουν τη δύναμη του αρχαίου λόγου, τη σημασία της ιστορικής μνήμης και την αξία της πολιτισμικής συνείδησης».

Η ΤΙΜΩΜΕΝΗ

Μετά την περιένδυσή της, η τιμώμενη διακεκριμένη επιστήμονας μίλησε με θέμα «Οταν η έρευνα γίνεται δράση και αντίδραση: Ανεπιθύμητα παιδιά τότε, στελέχη της διασποράς σήμερα».

«Η Ελλάδα, τελικά, παρέδωσε το 16% των 20.000 παιδιών από το εξωτερικό, που υιοθετήθηκαν από Αμερικανούς μέσα στις δύο δεκαετίες μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο» ανέφερε η κ. Γκόντα.

Μιλώντας για το Δημοτικό Βρεφοκομείο της Πάτρας, το οποίο αποτέλεσε κομμάτι της έρευνάς της είπε:

«Από το βρεφοκομείο Πατρών πέρασαν συνολικά 11.000 παιδιά. Τεράστιο νούμερο. Στην Αθήνα που το Βρεφοκομείο λειτουργούσε για 12 δεκαετίες πέρασαν 47.000 παιδιά. Στη Θεσσαλονίκη, στον Αγιο Σταυριανό, περίπου 10.000 σε οκτώ δεκαετίες. Η ιστορία της Ελλάδας είναι πολύ πονεμένη από αυτήν την περίοδο και δεν έχουμε ξεχάσει τα βρεφοκομεία και τι απέγιναν πολλές χιλιάδες παιδιά.

Αναρωτιέμαι συνέχεια τι έγιναν τα περισσότερα. Αλλά είχαμε να κάνουμε τελικά με τη φωνή της τότε φτωχής Ελλάδας, που δεν ακούστηκε μέσα στα άλλα δεινά της».

Η κ. Βαν Στιν αναφέρθηκε σε μία «πολύ βαριά σκιά στην ιστορία των υιοθεσιών, η οποία είναι ότι ο απλός κόσμος δεν είχε καταλάβει τι είναι η διακρατική υιοθεσία προς την Αμερική. Υπάρχουν πάρα πολλοί γονείς που πιστεύουν ότι δεν χάνουν τα παιδιά τους για πάντα, αλλά νομίζουν ότι θα τα σπουδάσουν στην Αμερική. Τα δίνουν και νομίζουν ότι στα 18 τους θα επιστρέψουν και θα είναι κάπως σαν να πάνε σε συγγενείς στην Αμερική, σαν να μπουν σε ένα μεγαλύτερο πλαίσιο και θα τα πάρουν πίσω».

Καταλήγοντας, υπογράμμισε ότι «σήμερα εκατοντάδες υιοθετημένοι από την Ελλάδα έχουν ακόμα ερωτήσεις και ψάχνουν πρόσβαση στα χαρτιά υιοθεσίας. Είναι πολύ σημαντικό θέμα στην Ελλάδα σήμερα το δικαίωμα στην ταυτότητα και απαιτείται καλύτερη διαχείριση προσωπικών δεδομένων».

Η ΣΥΓΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΠΡΥΤΑΝΗ

«Απόψε το Πανεπιστήμιο με την κίνησή του να την ανακηρύξει επίτιμη την τιμά, καθώς με το έργο της τιμά και την πόλη μας η οποία είναι απούσα. Απόψε φιλοξενούμε μια προσωπικότητα η οποία φώτισε μία σκοτεινή περίοδο της πόλης μας και η πόλη επέλεξε μία ένοχη σιωπή. Το Πανεπιστήμιο Πατρών με αυτή την αναγόρευση αναγνωρίζει και επιβραβεύει το ερευνητικό σας έργο. Σας ευχαριστούμε από καρδιάς» ανέφερε ο κ. Μπούρας καταλήγοντας:
«Ως πρύτανης κ. Γκόντα, ζητώ συγγνώμη εκ μέρους της πόλης που είναι απούσα για την πολύτιμη προσφορά σας για την αφοσίωσή σας στην προώθηση των ελληνικών σπουδών».