Πάτρα 1872, Πάτρα 2022: Μια σύγκριση

ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ του 1872 διαφέρουν πλήρως από αυτά του 2022. Αλλά δεν μπορείς να μην αντιπαραβάλεις την αστική κοινωνία της Πάτρας εκείνης της περιόδου με την αντίστοιχη σημερινή. Τότε, οι οικονομικά εύρωστοι Πατρινοί της μετεπαναστατικής περιόδου, που είχαν κτίσει πολύ μεγάλες περιουσίες, επωφελούμενοι του θαλασσίου εμπορίου, ένωναν τις δυνάμεις τους για να αποκτήσει η πόλη ένα μουσικό θέατρο ανάλογο αντίστοιχων της Ιταλίας και άλλων προηγμένων πόλεων. Σήμερα, αυτά δεν συμβαίνουν. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει καν συγκροτημένη αστική τάξη στην πόλη, αλλά πολίτες με σημαντική οικονομική επιφάνεια, άλλοι από αυτούς γνωστοί και κοινωνικά δραστήριοι, και άλλοι αφανείς: Θεωρούν ότι οι αποστάσεις τούς επιτρέπουν να διαβιούν με ασφάλεια, προσηλωμένοι στα καθ’ αυτούς. Μπορεί να προβαίνουν σε φιλανθρωπικές και κοινωφελείς πράξεις, μπορεί και όχι. Θα το μάθουμε, μπορεί και όχι.

ΑΝ ΥΠΑΡΧΕΙ μια διαφορά ανάμεσα στις εποχές που να ενδιαφέρει την κουβέντα μας και την επικαιρότητά μας, είναι ότι η ελληνική κοινωνία της εποχής, πρωτίστως οι προικισμένοι, φωτισμένοι αλλά και εύποροι άνθρωποι, συμμερίζονται συλλογικά στοιχήματα. Μπορεί να υπάρχει ένα στοιχείο ματαιοδοξίας ή ανταγωνισμού στην εξυπηρέτηση των στοιχημάτων αυτών, αλλά το αποτέλεσμα είναι που μετράει. Η Πάτρα απέκτησε θέατρο υψηλής λειτουργικής και αισθητικής στάθμης, έστω και επειδή η αστική κοινωνία του 19ου αιώνα ήθελε να ζήσει μια προσομοίωση με την αντίστοιχη ιταλική. Δεν θεωρούσε ότι διέφερε ή έστω ήθελε να περιορίσει την ανισότητα αυτή.
ΠΟΙΑ είναι τα σημερινά μας συλλογικά στοιχήματα; Οποια και αν είναι, είναι μάλλον ταπεινά. Καλά-καλά η αστική τάξη της Πάτρας, αν υπάρχει, δεν πετυχαίνει μια πολιτική εκπροσώπηση στην αυτοδιοίκηση και βασανίζεται κάθε 4-5ετία στριφογυρίζοντας περί τα γνωστά και τους γνωστούς, και πάντως δίχως ιδιαίτερες ιδέες για την πόλη και την περιοχή.