Η πολιτεία απέναντι στην ιστορία

Η ΑΠΟΨΗ ότι η χώρα μας δεν πρέπει να ξεχνά την ιστορία της, είναι ασφαλώς ορθή. Αλλά η ιστορία συνήθως δεν είναι κάτι ουδέτερο και αφασικό. Μεταφέρει φορτίσεις και πρόσημα. Δεν είναι τυχαίο ότι ο θάνατος του τέως βασιλέα προκάλεσε πολύ πυκνή και έντονη δημόσια συζήτηση η οποία έφτασε μέχρι το κοινωνικό κύτταρο.

ΟΙ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ περί την ιστορία, την πολιτική, την ιδεολογία, τα βιώματα, τις ατομικές και συλλογικές εμπειρίες κακό δεν κάνουν. Δεν πρέπει να φοβόμαστε τις περίφημες μοχλεύσεις παθών: Προπονούν τη συλλογική και προσωπική διανόηση, φρεσκάρουν τον διάλογο, μας στέλνουν στις βιβλιοθήκες, ζωηρεύουν ουσιαστικά τη σχέση μας με την ενημέρωση, η οποία καλείται να ανταποκριθεί (επιτέλους!) σε ζήτηση πληροφοριών, αναδρομικών αφιερωμάτων και αρθρογραφίας με ειδικό βάρος. Κάτι που δεν συμβαίνει συχνά τα τελευταία χρόνια, κατά τα οποία η εστίαση γίνεται στο δικαστικό και αστυνομικό δελτίο ή σε ειδήσεις που προκαλούν σκανδαλισμό. Ή και απλό χάζι.

ΣΕΒΟΜΑΣΤΕ την ιστορία. Αλλά σε έναν τόπο με διαταραγμένο, επεισοδιακό παρελθόν, συμβαίνει πολλές φορές η ιστορία να βρίθει ανωμαλιών και δραμάτων. Σε μια τέτοια περίπτωση, μια κυβέρνηση, η οποία είναι μεν κομματικής προέλευσης αλλά δεν είναι αποκλειστικής, αμφιμονοσήμαντης παραταξιακής αναφοράς, οφείλει να συνυπολογίζει το ευρύτερο δημόσιο αίσθημα και να το ερμηνεύει κατά τρόπο που δεν θα παράγει διχασμούς αχρείαστους και βλαπτικούς.

ΟΙ ΕΠΙΛΟΓΕΣ της κυβέρνησης ως προς το κατευόδιο του έκπτωτου βασιλέα ήταν πολυδιάστατα συμβολικές και πολιτικά ισορροπημένες. Στο μέτρο που ο απόηχος των καταστάσεων που είχε προκαλέσει με τη δράση του ο εκλιπών ή στις οποίες είχε εμπλακεί με πράξεις και παραλείψεις, παραμένει στις μέρες μας ισχυρός και βαρύς, αυτό δεν θα μπορούσε να αγνοηθεί στο όνομα μιας περιττής σκοπιμότητας. Η οποία μάλιστα θα περιφρονούσε την ιστορία επ’ ονόματί της, μάλιστα.

ΓΙΑ ΝΑ τιμάται ένας άρχων ως άρχων πρέπει να συντρέχουν τυπικές, ουσιαστικές, συναισθηματικές προϋποθέσεις. Ο ίδιος ο εκλιπών μπορούσε να είχε βοηθήσει περισσότερο, μισό αιώνα τώρα ώστε να ικανοποιηθούν οι προϋποθέσεις αυτές και να μην περιμένει αναδρομική δικαίωση και κατανόηση ως οφειλόμενο καθήκον από την πολιτεία και την κοινωνία.