Ο Γιώργος Παναγιωτόπουλος για την απόφαση του Πανεπιστημίου Πατρών
Ο Γιώργος Παναγιωτόπουλος, είναι αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών.
Τις τελευταίες ημέρες, λόγω των καταλήψεων, πολύς λόγος γίνεται για προσπάθεια «χειραφέτησης» και «εντέλεσθαι» από πλευράς υπουργείου σε σχέση με τα πανεπιστήμια.
Μάλιστα εκδόθηκαν εγκύκλιοι που εγκαλούσαν τα ΑΕΙ για αυστηρή συμμόρφωση έναντι των επιταγών του περιεχομένου του ν. 4957/22 και της υποχρέωσης για εξ αποστάσεως εξετάσεις με σκοπό τη διασφάλιση της γραμμικής πορείας των εξαμηνιαίων σπουδών.
Χωρίς να υπεισέρχομαι στην προβληματική των καταλήψεων, η γνώμη μου είναι άλλωστε γνωστή, τάσσομαι με την ανάγκη ανοικτών πανεπιστημίων και δεν μπαίνω στο «μύλο» που παράγει μόνο συνθήκες απαξίωσης του δημόσιου πανεπιστημίου.
Από το αποτέλεσμα των συγκλητικών αποφάσεων, στο σύνολο σχεδόν των πανεπιστημίων, συνάγεται με ευκολία ότι η «εγκύκλιος διαταγή» παρήγαγε έργο. Η εξουσία κυρίαρχη και η συμμόρφωση άμεση.
Σε αυτό το κλίμα, με αποτύπωμα εντολής, κινήθηκαν σχεδόν όλα τα πανεπιστήμια.
Το πανεπιστήμιο Πατρών, πιστό στον συνταγματικό νομοθέτη όπου το ορίζει αυτοδιοίκητο εντός των αρχών του νομοθετικού πλαισίου και σεβόμενο την ακαδημαϊκή του λειτουργία, δηλαδή σεβόμενο την ακαδημαϊκή αλλά και τη φοιτητική κοινότητα, με δημοκρατικές διαδικασίες, θεσμικά έγκυρες, έθεσε το ζήτημα στα όργανα διοίκησης.
Αξίζει εδώ να αναφέρω ότι το Πανεπιστήμιο Πατρών διαφέρει όσον αφορά τη διοικητική του ετοιμότητα και το σύννομο των αποφάσεών του από τα άλλα πανεπιστήμια της χώρας.
Είναι το μόνο πανεπιστήμιο που έχει Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο 4957/22.
Τι είναι όμως ο Εσωτερικός Κανονισμός και γιατί γίνεται λόγος ;
Ο Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας περιλαμβάνει τις ειδικότερες αρχές και κανόνες λειτουργίας, την οργάνωση και τους επιμέρους στόχους κάθε Ιδρύματος, μέσα στο πλαίσιο που καθορίζει κάθε φορά ο κοινός νομοθέτης. Δηλαδή, σήμερα αυτά που καθορίζει ο Ν. 4957/22. Ουσιαστικά ο εσωτερικός κανονισμός αποτελεί το αυστηρό πλαίσιο, προκειμένου να διασφαλίζονται η ακεραιότητα, η διαφάνεια, ο έλεγχος της διοίκησης, ο τρόπος λήψης των αποφάσεων, καθώς και η συμμόρφωση με τη νομοθεσία και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την αποστολή των Πανεπιστημίων.
Είναι ο εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας του πανεπιστημίου Πατρών ο οδικός χάρτης των αναγκαίων και νόμιμων αποφάσεων των οργάνων του;
Ναι, διότι καταρτίστηκε σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (Ν. 4957/22), ψηφίστηκε ομόφωνα και εντός των χρονικών ορίων που καθόριζε ο νόμος.
Είναι εφαρμοστέος από τα όργανα;
Ναι. Έχει δεσμευτικό χαρακτήρα. Ο εσωτερικός κανονισμός λειτουργεί μέσα στο πλαίσιο του εφαρμοστέου νομοθετικού και κανονιστικού περιβάλλοντος. Εκδίδεται βάσει των εξουσιών που παρέχονται από την κείμενη νομοθεσία περί της λειτουργίας των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και δεσμεύει νομικά το πανεπιστήμιο και τα μέλη του. Ουσιαστικά παρέχει τη νομική βάση για τη λειτουργία του πανεπιστημίου, καθορίζοντας τις ευθύνες και τις αρμοδιότητες των διαφόρων οργάνων διοίκησης. Εν κατακλείδι, ενισχύει την αυτονομία του πανεπιστημίου παρέχοντας το νομικό και οργανωτικό πλαίσιο για το αυτοδιοίκητο.
Τι έκανε το πανεπιστήμιο για το φλέγον ζήτημα της λειτουργίας του εν μέσω εξετάσεων;
Με συνεδρίαση της συγκλήτου στις 31/1, συζήτησε και με ομόφωνη απόφασή του τοποθετήθηκε επί της αρχής των τεθέντων προτάσεων – οδηγιών για την ολοκλήρωση των εξαμηνιαίων εξετάσεων. Έθεσε έτσι βασικά ζητήματα που αφορούν την ακαδημαϊκότητα στον τρόπο λειτουργίας του.
Ήταν αρκετό αυτό για να ρυθμίσει την λειτουργία του σύμφωνα με τον εσωτερικό του κανονισμό;
Όχι. Χρειαζόντουσαν οι αποφάσεις των Γενικών Συνελεύσεων των τμημάτων που, κατά περίπτωση, αντιμετωπίζουν θέμα λειτουργίας και που ως όργανα διοίκησης, γνωρίζουν τις ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν.
Είναι αυτό ενάντια στο αυτοδιοίκητο και στο θεσμικό πλαίσιο;
Όχι. Είναι υποχρέωση που απορρέει από τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας και ουσία δέσμευσης για τη διοίκηση (Σύγκλητος) του πανεπιστημίου. Είναι πράξη επιβεβαίωσης του αυτοδιοίκητου με εκπτώσεις και με αναγνώριση του θεσμικού ρόλου των οργάνων διοίκησης των τμήματος, όπως με σαφήνεια ορίζει ο εσωτερικός κανονισμός του ιδρύματος και υποχρεώνει για την εφαρμογή του η νομοθεσία.
Άρα, για τον τρόπο της ακαδημαϊκής λειτουργίας (διενέργεια εξετάσεων) τα τμήματα έχουν την τυπική και ουσιαστική ευθύνη εκ του εσωτερικού κανονισμού και του νόμου, να αποφασίσουν για τον πλέον πρόσφορο τρόπο διασφαλίζοντας την εν λόγω διαδικασία.
Η επιβεβαίωση των παραπάνω, προκύπτει και από την αλλαγή ύφους και περιεχομένου, της ξεχωριστής εγκυκλίου από το Υπουργείο Παιδείας προς το Πανεπιστήμιο Πατρών.
Με αυτές τις ενέργειες, ξεκάθαρα και χωρίς άλλες ερμηνείες, όχι μόνο στηρίζεται το αυτοδιοίκητο του δημοσίου πανεπιστημίου Πατρών, αλλά διαφυλάσσεται και η υποχρέωση όλων στην ευθύνη των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων έναντι της μαθησιακής διαδικασίας.
Καμία ανατροπή αποφάσεων και καμία αλλαγή στάσης δεν υπήρξε. Εφαρμογή των κανόνων και των διατάξεων, που επιβάλλεται να ληφθούν, υπήρξε.
Δυο λόγια ακόμα για την ολοκλήρωση της παρέμβασής μου. Οι αποφάσεις της συγκλήτου ήταν ομόφωνες.
Κάποιοι μου θυμίζουν, τηρουμένων των αναλογιών, αυτούς που ψήφιζαν τα μνημόνια πριν λίγα χρόνια και για να δικαιολογηθούν εκ των υστέρων, δήλωναν χωρίς ντροπή ότι δεν πρόλαβαν να τα διαβάσουν. Πορεύονται δηλαδή με την ελάχιστη προσπάθεια σκέψης αρχικά και στην πορεία ωριμάζει η κριτική τους ανάγνωση. Αστεία πράγματα.
Το Δημόσιο Πανεπιστήμιο χρειάζεται να είναι ανοικτό για μάθηση και έρευνα.
Χρειάζεται ευθύνη περίσσια για να είναι πρωταγωνιστής των εξελίξεων και πνευματικός ταγός της κοινωνίας. Καθετί άλλο προσφέρει άλλοθι σε αυτούς που απεργάζονται σχέδια για την απαξίωσή του στα μάτια των φοιτητών και της κοινωνίας και στρώνουν το δρόμο για την εμπορευματοποίηση της εκπαίδευσης.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
