Αποκαλυπτική έρευνα στα λύματα της Πάτρας: Στα ύψη η μικροβιακή αντοχή
Το Εργαστήριο Υγιεινής του Πανεπιστημίου πραγματοποιεί ερευνητικό έργο πάνω στα γονίδια αντοχής
Υψηλά ποσοστά μικροβιακής αντοχής ανιχνεύτηκαν στα λύματα της Πάτρας, σύμφωνα με μελέτη του Εργαστηρίου Υγιεινής του Πανεπιστημίου Πατρών η οποία δημοσιοποιήθηκε με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Ευαισθητοποίησης για τη μικροβιακή αντοχή η οποία ξεκίνησε τη Δευτέρα και διαρκεί έως τις 24 Νοεμβρίου.
Η μικροβιακή αντοχή (AMR) αποτελεί μια παγκόσμια κρίση που απαιτεί άμεση και συντονισμένη δράση. Η υπερκατανάλωση αντιβιοτικών έχει αφήσει αθωράκιστο τον άνθρωπο απέναντι σε σοβαρότητα νοσήματα.
«Το θέμα για το 2024 είναι: “Εκπαιδεύστε. Υποστηρίξτε. Δράστε τώρα”, καλώντας για παγκόσμια δράση και δέσμευση. Το Εργαστήριο Υγιεινής του Πανεπιστημίου Πατρών συντονίζεται και συμμετέχει στις δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της χώρας μας για την Μικροβιακή Αντοχή και πραγματοποιεί ερευνητικό έργο πάνω στα γονίδια αντοχής που ανιχνεύονται τόσο στον ανθρώπινο πληθυσμό μέσω των αστικών λυμάτων όσο και στο περιβάλλον, συμβάλλοντας ενεργά στην επιτήρηση, την εκτίμηση ρίσκου, την προώθηση βέλτιστων πρακτικών και πολιτικών για την προστασία της δημόσιας υγείας» ανέφεραν στην «Π» ο καθηγητής Υγιεινής του Πανεπιστημίου Πατρών Απόστολος Βανταράκης και η Ζωή Αναστοπούλου Βιολόγος, υποψήφια διδάκτορας του Πανεπιστημίου Πατρών οι οποίοι διενήργησαν και τη σχετική μελέτη.
ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Οπως εξηγούν οι ίδιοι «σύμφωνα με τα αποτελέσματα της πρόσφατης έρευνας του εργαστηρίου μας, η οποία έγινε στο πλαίσιο επιτήρησης γονιδίων αντοχής στα αστικά λύματα εισόδου και εξόδου της Μονάδα Επεξεργασίας Λυμάτων Πατρών, παρατηρείται αυξημένη ανθεκτικότητα σε διάφορα αντιβιοτικά όπως σουλφοναμίδες, τετρακυκλίνη, β-λακτάμες, κινολόνη και μακρολίδες. Παράλληλα η παρουσία ανθεκτικότητας στα βακτήρια που βρίσκονται στον υδροφόρο ορίζοντα και εκτός των φορέων τους αποτελεί σημαντικό πρόβλημα τωρινό και μελλοντικό για τη δημόσια υγεία. Η διαφυγή δε των ανθεκτικών βακτηρίων από τα λύματα στον υδροφόρο ορίζοντα (δίκτυα ύδρευσης, ποτάμια κ.λπ.) μέσω των επεξεργασμένων λυμάτων αποτελεί κρίσιμο κίνδυνο για το περιβάλλον και τον άνθρωπο καθώς εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα».
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΘΑΝΑΤΟΙ
Οπως υπογραμμίζουν ο κ. Βανταράκης και η κ. Αναστοπούλου η μικροβιακή αντοχή αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία του 21ου αιώνα. Το 2019, εκτιμήθηκε ότι 4,95 εκατομμύρια θάνατοι σχετίζονταν με λοιμώξεις από ανθεκτικούς μικροοργανισμούς, εκ των οποίων 1,27 εκατομμύρια αποδόθηκαν άμεσα σε αυτά. Μέχρι το 2050, η AMR θα μπορούσε να προκαλέσει έως και 10 εκατομμύρια θανάτους ετησίως, ξεπερνώντας τον καρκίνο ως κύρια αιτία θανάτου. Η AMR δεν επηρεάζει μόνο την υγεία αλλά και την οικονομία.
«Η υπερβολική χρήση αντιβιοτικών οδηγεί σε αύξηση της αντοχής των μικροοργανισμών, καθιστώντας τις θεραπείες αναποτελεσματικές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερα ποσοστά νοσηρότητας, θνησιμότητας και αυξημένο κόστος υγειονομικής περίθαλψης» παρατηρεί ο κ. Βανταράκης εξηγώντας ότι η αντοχή στα αντιβιοτικά δεν περιορίζεται μόνο στα νοσοκομεία αλλά διαχέεται στο περιβάλλον, στα ζώα και στις τροφικές αλυσίδες, αυξάνοντας τον κίνδυνο για τη δημόσια υγεία.
ΠΗΓΕΣ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ
Τα αγροκτήματα, οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων και τα νοσοκομεία αποτελούν κύριες πηγές ανάπτυξης και μετάδοσης των γονιδίων αντοχής στα αντιβιοτικά (ARG) και των ανθεκτικών βακτηρίων (ARB). Στα νοσοκομεία, η βακτηριακή επιμόλυνση μπορεί να εμφανιστεί σε διάφορες επιφάνειες και εξοπλισμό, καθώς και σε συστήματα ύδρευσης. Η συνεχής χρήση αντιβιοτικών, ο συγχρωτισμός ασθενών και προσωπικού, και οι μη βέλτιστες πρακτικές ελέγχου λοιμώξεων συμβάλλουν στην εξάπλωση της αντοχής.
ΚΡΙΣΙΜΗ Η ΛΗΨΗ ΜΕΤΡΩΝ
«Η μείωση της υπέρμετρης χρήσης αντιβιοτικών είναι κρίσιμη. Επιπλέον, η ενίσχυση του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού, η αυστηρή τήρηση της υγιεινής των χεριών, η εφαρμογή πρωτοκόλλων ελέγχου λοιμώξεων και η σωστή διαχείριση των νοσοκομειακών αποβλήτων μπορούν να περιορίσουν τη διάδοση των ανθεκτικών μικροοργανισμών» σημειώνουν.
Επιπλέον ο κ. Βανταράκης παρατηρεί ότι στη χώρα μας παρ’ ότι έχει εφαρμοστεί η ελεγχόμενη συνταγογράφηση των αντιβιοτικών δεν έχει καταγραφεί μείωση της ανθεκτικότητας. «Αυτό σημαίνει ότι απαιτείται εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των πολιτών ώστε να μην φυλάνε αντιβιοτικά στα συρτάρια τους και να τα καταναλώνουν όποτε το κρίνουν οι ίδιοι απαραίτητα για την υγεία τους».
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News