Γιώργος Γούσης: «Νομίζω ότι είμαστε ατελή όντα μόνοι μας» – Ο γνωστός σκηνοθέτης έρχεται Πάτρα και μιλά στο pelop.gr
Ο Γιώργος Γούσης λίγο πριν έρθει στην Πάτρα, μιλά για το pelop.gr για τα δικά του «Μαγνητικά Πεδία», την ενέργεια που διέπει τις σχέσεις του, τις ταινίες που θα ήθελε να έχει σκηνοθετήσει, για ορατά και αόρατα φορτία και πολλά άλλα.
Ο «γυμνός οφθαλμός» τριανταρίζει και γιορτάζει αυτά τα τριάντα χρόνια «γλυκιάς ταλαιπωρίας» όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο Νίκος Καββαδίας, με τον τρόπο που ξέρει πολύ καλά να κάνει: κινηματογραφικά.
Για να σβήσει τα 30 κεράκια του, ο «γυμνός οφθαλμός» την Τετάρτη 30 Μαρτίου, στο μικρό Πάνθεον παρουσιάσει την animation ταινία μικρού μήκους «Από το Μπαλκόνι» του ‘Αρη Καπλανίδη και τα «Μαγνητικά Πεδία» του Γιώργου Γούση.
Σήμερα, ο Γιώργος Γούσης λίγο πριν έρθει στην Πάτρα, μιλά για το pelop.gr για τα δικά του «Μαγνητικά Πεδία», την ενέργεια που διέπει τις σχέσεις του, τις ταινίες που θα ήθελε να έχει σκηνοθετήσει, για ορατά και αόρατα φορτία και πολλά άλλα.
«Μαγνητικά Πεδία». Ψάχνοντας τον όρο στην Wikipedia διαβάζουμε ότι πρόκειται για τον χώρο εντός του οποίου ασκούνται μαγνητικές δυνάμεις. Στην ταινία τι είναι τα «μαγνητικά πεδία»;
Τα «Μαγνητικά Πεδία» είναι αυτός ο χώρος, το σύμπαν της ταινίας. Είναι όντως ένας χώρος, στην ταινία συγκεκριμένα ένα νησί, που ασκούνται μαγνητικές δυνάμεις μεταξύ δύο φορτίων. Τα δύο φορτία είναι τα δύο φορτία που κουβαλούν οι πρωταγωνιστές: ο ένας κουβαλάει ένα εσωτερικό, αόρατο φορτίο, και ο άλλος ένα εξωτερικό, ορατό φορτίο. Και με έναν τρόπο οι δύο αυτοί χαρακτήρες μαγνητίζονται και ασκούνται αυτές οι αδιόρατες δυνάμεις μεταξύ τους που τους κάνουν να θέλουν να συνταξιδέψουν, να συνυπάρχουν για όσο το δυνατόν πιο πολύ.
Δύο χαρακτήρες που συναντιούνται εκτός social. Πώς είναι αυτές οι συναντήσεις, καθώς μέσω social έχουν μάθει οι περισσότεροι να «συναντιούνται»;
Δεν μου φαίνονται σαν δύο άνθρωποι που συναντούν κόσμο μέσα στα social. Αυτούς τους δύο χαρακτήρες, δεν μπορώ να τους φανταστώ να συναντιούνται στο facebook ή οπουδήποτε αλλού. Είναι φανερό ότι έχουν μια ανάγκη για μια σωματική επικοινωνία.
Αυτή η ανάγκη σωματικής επικοινωνίας υπάρχει σήμερα; Εξυπηρετείται;
Νομίζω ότι υπάρχει, όπως υπήρχε πάντα. Εξυπηρείται σε κάθε ευκαιρία. Δεν θεωρώ ότι τα social είναι ο μοναδικός τρόπος. Για εμένα είναι ένα εργαλείο. Είτε το χρησιμοποιείς σωστά, είτε λάθος. Αυτό εξαρτάται από εσένα, δεν φταίνε τα εργαλεία για τη χρήση που τους γίνεται.
Μιλήσατε για δύο φορτία. Το ένα είναι ορατό, το άλλο αόρατο. Συνήθως, ποια είναι τα πιο βαριά φορτία: αυτά που βλέπουμε ή τα αόρατα;
Δεν μπορώ να είμαι απόλυτος σε καμία από τις δύο περιπτώσεις. Εξαρτάται από τον άνθρωπο, από τι όρεξη και μεράκι έχει να το κουβαλήσει αυτό το φορτίο, να το απαρνηθεί, αν τον δεσμεύει… Άλλοι άνθρωποι «ανθίζουν» με αυτό το φορτίο, γίνονται πιο δημιουργικοί, πιο δραστήριοι. Άλλους ανθρώπους τους πνίγει.
Συνήθως η λέξη «φορτίο» έχει αρνητικό πρόσημο…
Έχει αρνητικό πρόσημο,αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση που είναι δύο, αποφορτίζεται ο ένας από τον άλλο. Άλλωστε αυτή είναι η έννοια του «Μαγνητικού Πεδίου». Ο ένας έχει αρνητικό και άλλος θετικό φορτίο και οι δύο έλκονται και οι δύο αποφορτίζονται. Όταν είναι μαζί κάπως ο ένας ξεκουράζει τον άλλο στο ταξίδι με το φορτίο του. Στην ταινία αυτή, ασχολούμαστε με την συνύπαρξη αυτών των δύο ανθρώπων και όχι με τους δύο αυτούς ανθρώπους ξεχωριστά, όταν είναι μόνοι.
Επιλέξατε το νησί της Κεφαλλονιάς. Γιατί; Θα μπορούσε να γυριστεί κάπου αλλού; Έχει και ο χώρος τον δικό του ρόλο;
Προφανώς έχει τον δικό του ρόλο. Εμπνευστήκαμε την ιδέα για αυτό το road movie κάνοντας διακοπές εγώ και ο Γιώργος Κουτσαλιάρης, ο φωτογράφος της ταινίας, στο νησί αυτό. Μας άρεσε σε πρώτο επίπεδο ο τρόπος που εναλλάσσονται τα τοπία μεταξύ τους σε αυτό το νησί και η ενέργεια που έχει. Από την άλλη, ήταν και ένας εντελώς πρακτικός λόγος, γιατί γνωρίζαμε έναν άνθρωπο εκεί, τον Διευθυντή Παραγωγής, τον Μαρίνο Σκλαβουνάκη, που μας επέτρεπε να κάνουμε την ταινία με τα ελάχιστα χρήματα που διαθέταμε.
Μιλάτε συνέχεια για ενέργεια. Πόσο σημασία παίζει στη ζωή σας η ενέργεια αυτή;
Είναι αυτές οι στιγμές που μερικές φορές το νιώθεις εξαρχής. Εμφανίζεται πολύ γρήγορα όταν συναντάς άλλους ανθρώπους ή όταν βρίσκεσαι σε κάποιες καταστάσεις. Νιώθεις ότι κάτι σε έλκει ή σε απωθεί. Είναι κάτι ενστικτώδες. Του δίνω μία σημασία παραπάνω. Ολες οι δυνατές σχέσεις που είχα στη ζωή μου, φιλικές, επαγγελματικές κλπ, είχαν αυτή την μαγνητική ενέργεια εξ’ αρχής.
Ο καθένας μας κουβαλάει εξαρχής θετικό ή αρνητικό φορτίο ή αυτό είναι κάτι που εναλλάσσεται;
Νομίζω ότι εναλλάσσεται και κάνει και τους κύκλους του, ανάλογα με το σε ποιο σημείο της ζωής σου βρίσκεσαι, τι κυνηγάς, με ποιο τρόπο το κυνηγάς, αν καταλαβαίνεις τι κυνηγάς. Και το ενδιαφέρον είναι ότι μπορεί να το καταλάβεις μέσα από κάποιον άλλο.
Άρα πάντα είναι οι άλλοι, αυτοί που μας συμπληρώνουν;
Νομίζω ότι είμαστε ατελή όντα μόνοι μας. Για αυτό και η φύση μας είναι κοινωνική.
Περάσατε από τα comics στην κινούμενη εικόνα. Πώς ήταν αυτή η μετάβαση και πώς συμπεριφερθήκατε στους ήρωές σας; Υπήρξε κάποια αλλαγή;
Η μετάβαση έγινε από εσωτερική ανάγκη, από το ότι ένιωθα κάπως κουρασμένος από τον απόλυτο έλεγχο που είχα πάνω στα υλικά των comics. Στη δημιουργία αυτού του μέσου, όλα περνούσαν από το χέρι μου και είχα και τον απόλυτο έλεγχο πάνω σε αυτά. Επίσης ήταν και μία στατική και μοναχική δουλειά που άρχισε να με βαραίνει. Όλα ξεκίνησαν από μια ανάγκη που είχα εγώ να θέλω να βγω έξω, να ζήσω μια περιπέτεια, να επικοινωνήσω με περισσότερους ανθρώπους, να συνεργαστώ. Οπότε όλο αυτό μου δημιουργούσε χαρά. Βρισκόμουν στο πεδίο που ήθελα να είμαι. Από εκεί και πέρα είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Δεν είμαι εγώ αυτός που θα ασχοληθώ να βρω ποια είναι τα κοινά και ποιες οι διαφορές. Προφανώς υπάρχουν άλλα εργαλεία, άλλες καταστάσεις και άλλες διαδικασίες για να φτάσεις στην παραγωγή μιας ταινίας, που είναι τελείως διαφορετικές από τα comics. Η βάση τους μπορεί και να μοιάζουν. Υπάρχουν οι ίδιες θεματικές προφανώς. Τα πράγματα που με γοητεύουν και με συγκινούν πιθανόν να είναι τα ίδια στη δομή τους.
Και ποια είναι αυτά τα πράγματα;
Κάθε φορά κάτι άλλο, αλλά πολλές φορές, αν δω σύντομα και κάπως επιφανειακά τις δουλειές που έχω κάνει, είναι οι άνθρωποι που βρίσκονται σε ένα μεταίχμιο. Οι άνθρωποι που είναι μπροστά στο να πάρουν κάποιες μεγάλες αποφάσεις, αντιφατικές προφανώς… Είναι κάποιοι άνθρωποι που βρίσκονται σε ένα όριο. Όταν τα πράγματα αρχίζουν και πιέζουν και πρέπει κάποια στιγμή να καταλάβεις ότι είναι στο χέρι σου να τα αλλάξεις.
Είναι πάντα στο χέρι σου να αλλάξεις τα πράγματα;
Στο χέρι σου είναι ακόμα και να το ζητήσεις βοήθεια. Πρώτα πρέπει να το πεις εσύ και σε δεύτερη φάση όλο και κάποιος θα το ακούσει. Εκτός και αν το λες σε λάθος ανθρώπους, αλλά γενικά όσο πιο πολύ το μοιράζεσαι σίγουρα θα βρεις και το αντίστοιχο κοινό.
Τους περιορισμούς που επιβάλλονται στην ταινία, μιας και μιλάμε για συνεργασία, για ζωντανούς ανθρώπους που καλούνται να ερμηνεύσουν τους χαρακτήρες, πώς τους αντιμετωπίσατε; Δεν θα ήταν τελείως διαφορετική ταινία τα «Μαγνητικά Πεδία» αν ήταν comics;
Ναι, θα ήταν και τελείως διαφορετική ταινία αν είχα στη διάθεσή μου πολλά χρήματα και πολλά εργαλεία. Βέβαια η ερώτηση που κάνω πάντα στον εαυτό μου είναι αν θα μπορούσα, ακόμα και αν είχα χρήματα και εργαλεία να έκανα την ίδια ταινία. Κατά έναν τρόπο, τους περιορισμούς και τα προβλήματα και οτιδήποτε φέρνει ο κάθε συνεργάτης μέσα, να έχεις την οξυδέρκεια και το καθαρό μυαλό να τα ασπαστείς, να τα κλέψεις και να τα εφαρμόσεις σε αυτό που κάνεις, με σκοπό πάντα το καλύτερο για την ταινία. Όσοι δουλεύουμε πάνω στην ταινία ο εγωισμός μας δεν «δουλεύει» για τους εαυτούς μας αλλά για την ταινία. Αν κάποιος δει κάτι καλύτερο από αυτό που είχα σκεφτεί εγώ, τότε αυτή είναι και η χαρά μου, αυτό κυνηγάω, το απρόσμενο που δεν θα μπορούσα να είχα σκεφτεί. Ενώ στα comics βάζω μόνο όλα όσα μπορώ να σκεφτώ εγώ.
Υπάρχει περίπτωση να σας δούμε να συνδυάζετε τον κινηματογράφο με τα comics;
Σαν μέσω να τα συνδυάσω και τα δύο δεν νομίζω. Όμως σίγουρα θα ξανακάνω κάτι σε comics. Ή θα μπορούσα να διασκευάσω ένα comics στον κινηματογράφο αλλά χωρίς να προσπαθήσω να τα ενώσω, τύπου animation κλπ. Αυτό δεν με ενδιαφέρει προς το παρόν. Αλλά να κάνω αυτόνομο ένα comic ή αν έκανα ένα comic να το διασκευάσω στον σινεμά ναι, το βλέπω λογικό.
Ποια ταινία θα θέλατε να είχατε κάνει γενικά;
Αρκετές. Θα ήθελα να είχα κάνει την «Αλίκη στις Πόλεις» του Βιμ Βέντερς, θα ήθελα να είχα κάνει το «Μέσα στους ελαιώνες» του Αμπάς Κιαροστάμι, θα ήθελα να είχα κάνει το «Αποκάλυψη τώρα» του Φράνσις Φορντ Κόπολα.
Αν σας ζητούσα να φτιάξετε μια ταινία για εσάς, για τον Γιώργο Γούση, τι τίτλο θα είχε;
Δεν ξέρω… Σίγουρα δεν θα είχε κανένα ενδιαφέρον για εμένα να κάνω μια ανασκόπηση για εμένα. Θεωρώ ότι θα ήταν μια αποτυχία. Ένας εξωτερικός παρατηρητής θα μπορούσε να το κάνει καλύτερα.
Ο Νίκος Καββαδίας έγραψε εύστοχα πως όταν δημιουργήθηκε ο «γυμνός οφθαλμός» εσείς ήσασταν 6 χρόνων. Πώς αποφασίσατε να συνοδέψετε την ταινία σας στην προβολή της στην Πάτρα;
Δεν θα έρθω στην Πάτρα από κάποια μνήμη που έχω. Ερχομαι κυρίως γιατί θεωρώ ότι έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον να πηγαίνεις και να συζητάς και να ταξιδεύεις με την ταινία σε μέρη που δεν πάει συνήθως, και όπου δεν έχει το κοινό εύκολη πρόσβαση σε αυτή συνήθως. Για εμένα, έχει πιο πολύ ενδιαφέρον αυτή η αντίφαση και το να συζητάω με ανθρώπους που ίσως τους λείπει και λίγο παραπάνω, παρά στην Αθήνα που το έχουν συνηθίσει.
Έρχεστε από το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης φορτωμένος με βραβεία για τον «Χειροπαλαιστή». Υπάρχουν πλάνα για επόμενη ταινία;
Έχω στο νου μου μια ταινία μυθοπλασίας… Θα δούμε πώς θα πάει.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News